نگاهی بر نقش‌های حمیده خیرآبادی، مادر ایران

به گزارش مجله خبری نگار، ایمان عبدلی: حمیده خیرآبادی (نادره) از جمله بازیگران نسل اول سینمای ایران بود، در کنار شهلا ریاحی، مهری ودادیان و دیگرانی از همان نسل. به طور کلی نوعی جذابیت در رفتار او سبب شده بود که عموما ایفاگر نقش‌های به اصطلاح مثبت باشد، جز در مواردی خاص نظیر (مادر- علی حاتمی)! نادره با خلق تیپ "مادر" در آثار زیادی موفق به جذب مخاطب شد، گویی اصلا انگار مادرانگی با او عجین شده بود.

به مناسبت زادروز حمیده خیرآبادی با نگاهی به کارنامه‌ی او و حضور پرشمارش در آثار سینمایی بهتر درک می‌کنیم که چرا سال‌های سال کارگردانانی از طیف‌های متفاوت با اعتماد به فیزیک او و نوع بازی‌اش نقش (مادر) فیلم‌ها را برای او می‌نوشتند. او نقش مادر را به شدت ملموس و باور پذیر اجرا می‌کرد. خیر آبادی از جمله بازیگرانی بود که بیشتر با اتکا به غریزه نقش‌هایش را جان می‌بخشید، نادره، اما و البته مرگ غریبانه‌ای داشت.

سکانس بازی حمیده خیرآبادی در سریال پدرسالار

در میان بی توجهی صدا و سیما و در تنهایی و عدم توجه کافی از سمت مسئولین، حتی مراسم خاکسپاری او در حالی انجام شد که به علت عدم اطلاع رسانی خیلی از همکاران او حضور نداشتند. این مطلب البته به مناسبت زادروز اوست.

نادره، یک ۳۰ آذرِ ۱۳۰۲ در رشت متولد شد، در دهه‌ی ۴۰ به اوج دوران حرفه‌ای خود رسید دهه‌ای که حضور سینمایی نادره، گاه به ۱۱ فیلم در یک سال هم می‌رسید. به نوعی (نادره) در این دهه موقعیت سینمایی خود را تثبیت کرد.

او در سینمای پیش از انقلاب هیچ وقت به اوج نرسید، اما شاید بتوان ایراد را در فیلمنامه‌های کم کیفیت سینمای فارسی دانست که خیلی مجالی برای حضور متفاوت زن‌ها نداشت. با توجه به شرایط نادره، او کارنامه‌ای پر از نقش‌های مشابه دارد چه در تلویزیون چه در سینما، به ندرت نقش‌های متفاوت به او سپرده شده بود. نقش‌هایی نظیر: کاراکترش در "مادر" ساخته‌ی علی حاتمی یا در "ممل آمریکایی" که در هر دو مورد کاراکتر مثبتی نداشت. خیر آبادی در ۱۳ سالگی ازدواج کرد و پس از گذر چند سال طلاق گرفت و تنها یادگار ازدواجش "ثریا قاسمی" است. خودِ ثریا قاسمی همین چند روز پیش به ۸۳ سالگی رسید.

سکانس بازی حمیده خیرآبادی در سریال خانه سبز

نادره پیش‌تر درباره‌ی مادر بودن‌های مداومش گفته بود: ((سال‌ها پیش یک کارگردان که از اقوام من بود از من خواهش کرد در فیلمش نقش یک مادر را بازی کنم و من هم قبول کردم و آن پس این کار شد حرفه من و جالب اینکه از سال‌ها پیش که خیلی جوان بودم تا حالا من در اکثر فیلم‌هایم نقش مادر را بازی می‌کردم، من بدون استثنا در فیلم‌های مختلف مادر همه هنرپیشه‌های معروف و مشهوری که مردم می‌شناسند، بوده‌ام)).



از نقش‌های شاخص او می‌توان به خانم جون سریال "خانه سبز" یا همان مادر آقا رضا صباحی، مادر عباس آقا سوپر گوشت (عزت انتظامی) که در آپارتمان آشفته‌ی عباس آقا چادر به کمر بسته و کفگیر به دست تلاش در حل و فصل مشکلات همسایه‌ها داشت، اشاره داشت. نقش‌های دیگری مثل زن افاده‌ای و تجمل‌گرا و منفعت‌طلبِ محمد ابراهیم فیلم "مادر" که امان پسر بزرگ داستان را بریده بود یا مادر نگران سریال" پدر سالار" که زیر نگاه مردسالارانه‌ی آقا اسداله و خواسته‌های متفاوت فرزندان همیشه نقش میانجی را داشت و یا مادر قلابی و هوسران نسرین (فائقه‌ی آتشین) در فیلم "ممل آمریکایی"که با ترفند‌های مختلف سعی در جذب مردان دارد، هم از یادگاری‌های اوست.

چند اظهارنظر درباره نادره و آخرین حرف‌هایی که از او منتشر شده:

شهلا ریاحی: خانم نادره مثل خواهر من بود، واقعا من خواهرم را از دست دادم، واقعا ناراحتم و از خدا می‌خواهم در آن دنیا روحش شاد وراحت باشد، با خانم نادره بسیار مسافرت‌های تئاتری رفتیم همدیگر را دوست داشتیم. پوری بنائی:تمام زندگی من با نادره پر ازخاطرات خوب است، بسیار فیلم در کنار ایشان کار کردم و بسیار از ایشان آموختم.