جای پای ایران در سکوی سومی اوپک محکم شد

به گزارش مجله خبری نگار، ایران از سال ۲۰۱۹ تا سه ماهه نخست ۲۰۲۱ میلادی، پس از کویت در جایگاه پنجم کشور‌های تولید نفت اوپک قرار داشت و به‌ترتیب عربستان، عراق، امارات و کویت در رده‌های نخست تا چهارم ایستاده بودند.

در آوریل ۲۰۲۱ (فروردین - اردیبهشت) ایران توانست با پیشی گرفتن از کویت، در جایگاه چهارمین تولیدکننده نفت اوپک قرار گیرد و از آن زمان تا اکتبر ۲۰۲۱ (مهر - آبان) این جایگاه را حفظ کرد. اما در ماه نوامبر یعنی آبان - آذرماه همان سال، بار دیگر تولید نفت کویت از ایران پیشی گرفت و در جایگاه چهارم نشست و ایران به رتبه پنجم بازگشت.

اما در سال ۲۰۲۳، روند تولید نفت در کشور رو به افزایش گذاشت و پس از یک سال و چهار ماه، یعنی مارس ۲۰۲۳ (اسفند - فروردین) با تولید ۲ میلیون و ۶۹۴ هزار بشکه در روز از کویت با تولید ۲ میلیون و ۵۸۵ هزار بشکه پیشی گرفت و دوباره به جایگاه چهارمی تولید نفت اوپک بازگشت و کویت در جایگاه پنجم قرار گرفت، اما هنوز ۷۲ هزار بشکه با جایگاه سومی تولید اوپک فاصله داشت.

دراین بازه زمانی، عربستان با تولید ۹ میلیون و ۲۱ هزار بشکه در روز، عراق با تولید ۴ میلیون و ۲۰۳ هزار بشکه در روز و امارات با ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه در روز، سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت اوپک به شمار می‌رفتند، ضمن اینکه کویت با تولید ۲ میلیون و ۵۵۸ هزار بشکه در روز پنجمین تولیدکننده اوپک بود. این روند تا اوت ۲۰۲۳ (مرداد - شهریور) ادامه داشت تا اینکه تلاش کارکنان صنعت نفت به بار نشست و تولید نفت خام ایران بر اساس گزارش سپتامبر اوپک، با ۱۴۳ هزار بشکه افزایش به سه میلیون بشکه رسید که با پیشی گرفتن از امارات با ۲ میلیون و ۹۱۳ هزار بشکه، پس از عربستان و عراق جایگاه سومی را پس از مدت‌ها دوباره از آن خود کرد.

افزایش تولید و صادرات نفت ایران در یک سال اخیر در گزارش‌های مراکز بین‌المللی و رسانه‌های معتبر نیز انعکاس ویژه‌ای داشته است.

طبق بولتن آماری سالیانه اوپک که پنجم و ششم ژوئیه سال ۲۰۲۳ میلادی (۱۴ و ۱۵ تیرماه) منتشر شد، میزان درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۲۲ معادل ۴۲.۶ میلیارد دلار برآورد شده که در مقایسه با رقم ۲۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ و ۷ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۲۰ و ۱۹ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۹ افزایش داشته است.

گزارش ماه دسامبراوپک که به تازگی منتشرشده نشان می‌دهد که ۱۳ عضو این سازمان بر اساس گزارش منابع ثانویه در ماه نوامبر (آبان – آذر) ۲۷ میلیون و ۸۳۷ هزار بشکه نفت خام تولید کردند که ۵۷ هزار بشکه کمتر از ۲۷ میلیون و ۸۹۵ هزار بشکه ماه اکتبر است.

بر اساس گزارش ماه دسامبر دبیرخانه اوپک، پس ازعربستان با تولید روزانه ۸ میلیون و ۹۹۸ هزار بشکه، عراق با تولید روزانه ۴ میلیون و ۲۷۸ هزار بشکه، ایران با تولید روزانه ۳ میلیون و ۱۲۸ بشکه جایگاه سومین تولیدکننده این سازمان را حفظ کرد.

بر اساس گزارش منابع ثانویه، ایران درماه نوامبر۳ میلیون و ۱۲۸ بشکه نفت خام تولید کرده که ۷ هزاربشکه بیشتر از ماه اکتبر ۲۰۲۳ (مهر- آبان) بوده است.

از قرار معلوم، در حال حاضر نزدیک به ۵۰ میلیارد دلارپروژه جاری برای افزایش تولید نفت و گاز در کشور در حال اجراست که گویا ۳۳ میلیارد دلار پروژه نیز در آینده اجرا خواهد شد.

واقعیت این است که تا سال ۱۴۰۸ ظرفیت تولید نفت ایران از چهار میلیون بشکه کنونی به ۵.۵ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

ظرفیت تولید گاز نیزاز یک میلیون مترمکعب در روز، با افزایشی ۵۰ درصدی به ۱.۵ میلیارد مترمکعب در روز خواهد رسید. برای افزایش تولید نفت نیز حدود ۲۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در دست اجراست که این طرح‌ها شامل توسعه میدان آزادگان جنوبی با سرمایه‌گذاری ۱.۵ میلیارد دلار، توسعه میدان‌های سپهر و جفیر با سرمایه‌گذاری حدود ۲ میلیارد دلار، تکمیل و نگهداشت و افزایش تولید نفت (۳۳ طرح) با سرمایه‌گذاری ۵.۸ میلیارد دلار، توسعه میدان یادآوران با سرمایه‌گذاری ۳.۸ میلیارد دلار و ... است.

بر اساس گزارش ماه دسامبر اوپک که به تازگی منتشر شده تولید هفت عضو این سازمان در دوره مورد بررسی با افزایش همراه بوده که بیشترین افزایش تولید با ۲۳ هزار بشکه در روز مربوط به ونزوئلاست.

ایران، ونزوئلا و لیبی از توافق کاهش عرضه ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک) و غیراوپک (اوپک‌پلاس) معاف هستند. قیمت نفت خام سنگین ایران بر اساس تازه‌ترین گزارش ماهانه اوپک، در ماه نوامبر نسبت به ماه اکتبر سال ۲۰۲۳ میلادی ۶ دلار و ۵۵ سنت معادل ۷.۲ درصد کاهش یافته است.

قیمت نفت خام سنگین ایران در ماه نوامبر ۲۰۲۳، ۸۵ دلار ثبت شد، در حالی که این رقم در ماه اکتبر ۲۰۲۳، ۹۱ دلار و ۵۵ سنت برای هر بشکه بود.

میانگین قیمت نفت خام سنگین ایران در سال ۲۰۲۲ میلادی ۱۰۱ دلار و ۷۶ سنت بوده است.

قیمت سبد نفتی اوپک هم در ماه نوامبر ۲۰۲۳ به ۸۴ دلار و ۹۲ سنت برای هر بشکه رسید که ۶ دلار و ۸۶ سنت (۷.۵ درصد) کمتر از ماه اکتبر ۲۰۲۳ است. بر اساس تازه‌ترین گزارش ماهانه دبیرخانه اوپک (دسامبر)، تقاضای جهانی نفت خام برای سال ۲۰۲۳ میلادی بدون تغییر نسبت به برآورد پیشین (گزارش ماه اکتبر) با ۲ میلیون و ۴۶۰ هزار بشکه افزایش روزانه همراه خواهد بود.

مجموع تقاضای نفت جهان برای سال ۲۰۲۳ میلادی ۱۰۲ میلیون و ۱۱۰ هزار بشکه پیش‌بینی شده است.
اوپک در گزارش ماهانه خود همچنین پیش‌بینی کرد که تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۴، ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت و به مجموع ۱۰۴ میلیون و ۳۶۰ هزار بشکه در روز می‌رسد.