نیجر و راه فرانسه فکنی

به گزارش مجله خبری نگار، «امانوئل ماکرون»، رئیس‌جمهور فرانسه، سرانجام با اعتراف به شکست در نیجر اعلام کرد که به همکاری نظامی با این کشور پایان می‌دهد و طی ماه‌های آینده، نیروهایش را از این کشور آفریقایی خارج خواهد کرد. ماکرون در گفتگو با دو شبکه تلویزیونی «تی اف ۱» و «فرانس ۲»، تصریح کرد: «سفیر ما به همراه شماری از دیپلمات‌ها، به فرانسه بازخواهد گشت و ما به همکاری با مقامات کنونی نیجر، پایان خواهیم داد.» فرانسه حدود ۱۵۰۰ نظامی در نیجر دارد و ماکرون می‌گوید که عقب‌نشینی تدریجی این نیرو‌ها از این کشور واقع در غرب آفریقا، تا پایان سال جاری میلادی (۲۰۲۳)، به پایان خواهد رسید. همزمان با اعلام این خبر، شورای نظامی نیجر در بیانیه‌‎ای خروج نیرو‌های فرانسوی و سفیر فرانسه از نیجر را لحظه‌ای تاریخی برای کشور توصیف و اعلام کرد، امروز عصر جدیدی را در مسیر حاکمیت نیجر جشن می‌گیریم.

شورای نظامی نیجر از فرانسه خواسته بود که نیروهایش را تا سوم سپتامبر از نیجر خارج کند. این شورا همچنین تهدید کرده بود در غیر این صورت پس از این تاریخ، مسئولیت هرگونه رویدادی برعهده فرماندهان نظامی فرانسه خواهد بود. گارد ریاست جمهوری نیجر در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۳ علیه «محمد بازوم»، رئیس جمهور این کشور کودتا کرد و «عبدالرحمن تیانی» رئیس گارد ریاست جمهوری نیجر خود را به عنوان رهبر جدید و رئیس شورای انتقالی معرفی کرد.

یکی از اولین خواسته‎های شورای نظامی نیجر خروج نیرو‌های فرانسوی از این کشور و پایان دادن به مداخلات فرانسه در نیجر بود؛ درخواستی که با مخالفت فرانسه و طرفدارانش همراه شد. مقامات فرانسوی به ویژه طی دهه اخیر به نام مبارزه با تروریسم و گروه‎های تروریستی مستقر در آفریقا، نیرو‌های نظامی خود را در کشور‌ها مختلف این قاره مستقر کرده‎اند. این نیرو‌ها مدت‎هاست به رغم ادعا‌های پاریس، عملا نارضایتی کشور‌های آفریقا را فراهم کرده‎اند و مردم این کشور‌ها خواهان خروج نظامیان فرانسوی از کشورهایشان شده‎اند. چنان که طی ماه‌های گذشته، وقوع کودتا در کشور‌های مالی، بورکینافاسو و نیجر با استقبال مردم این کشور‌ها روبه‎رو شد و مردم با شعار مرگ بر فرانسه، از تغییرات سیاسی در کشورهایشان استقبال کرده‎اند. اگرچه نظامیان فرانسوی سرانجام مالی و بورکینافاسو را ترک کردند، اما پاریس امیدوار بود بتواند در نیجر حضور نظامی خود را حفظ کند. مقامات دولت فرانسه از همان ابتدای تغییر دولت در نیجر اعلام کردند که سفیر خود را در نیامی حفظ خواهند کرد.

رسانه‌های اروپایی نیز تلویحا هشدار دادند چه بسا مقامات فرانسوی برای بازگرداندن «محمد بازوم» به قدرت، از ابزار نظامی استفاده کنند. اما خواست مردم و مقاومت شورای نظامی نیجر سبب شد تا سرانجام فرانسه از موضع اولیه خود عقب‎نشینی کند. فرانسه در حالی نیرو‌های خود را از نیجر خارج می‌کند که مدت هاست دیگر کشور‌های آفریقایی حاضر به پذیرش حضور نیرو‌های بیگانه نیستند.

احمد عبدا... کارشناس سیاسی در این زمینه می‌گوید: اگرچه جنگ بر سر نفوذ در قاره آفریقا بین کشور‌های بزرگ جریان دارد، اما شرایط فعلی برای کشور‌های آفریقایی فرصتی است تا آزادانه تر، الگو‌های خود را ترسیم کنند. به نظر می‌رسد روند استقلال طلبی در کشور‌های آفریقا همچون دومینویی که پایان آن خروج فرانسه و دیگر کشور‌های غربی از کشور‌های این قاره است، ادامه یابد.