ایمونولوژیست‌ها چه بیماری‌هایی را درمان می‌کنند؟

به گزارش مجله خبری نگار،احتمالاً درباره بیماری‌های مرتبط با نقص سیستم ایمنی یا بیماری‌های مرتبط خود ایمنی بسیار شنیده اید. متخصص ایمونولوژی کسی است که به تحقیق و بررسی و همچنین تشخیص و درمان مشکلات و بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی می‌پردازد.

متخصص ایمونولوژی کیست؟ 

ایمونولوژیست‌ها تنها در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های سیستم بدنی فعالیت نمی‌کنند. در واقع شاید بهتر باشد که بدانید بخش وسیعی از ایمونولوژیست‌ها در زمینه تحقیقاتی روی مسائل ایمنی و عواملی که می‌توانند منجر به حمله به سیستم ایمنی بدن شوند و راه‌ها و روش‌های درمانی و دارویی آن‌ها مشغول به کار هستند.

امروزه و با تحقیقات گسترده مشخص شده ریشه و منشاء بسیاری از بیماری‌ها به مشکل در سیستم ایمنی بر می‌گردد. در واقع بسیاری از سرطان ها، بیماری‌های مانند حساسیت، هپاتیت، ایدز و حتی بیماری‌های ساده‌ای مانند آنفولانزا و سرما خوردگی به وجود یک مشکل در سیستم ایمنی بر می‌گردند.

بسیاری از مواد مضر مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها و میکروب‌ها و عوامل بیماری زا قادر هستند به بدن وارد شوند و اگر سیستم ایمنی بدن که شامل سلول‌ها و مولکول‌های ویژه‌ای است قادر به دفاع از بدن در برابر این ورودی‌های مضر نباشد فرد دچار بیماری می‌شود. بسیاری از بیماری‌های عفونی هم ریشه در مشکل سیستم ایمنی بدن دارند. پس تا اینجا متوجه شدیم که وجود یک متخصص ایمونولوژی تا چه حد برای سلامت جامعه ضروری است.

مشکلات مرتبط با سیستم ایمنی بدن 

در واقع سیستم ایمنی یا سیستم دفاعی بدن می‌تواند به شکل‌های مختلف در بروز بیماری‌ها در بدن نقش داشته باشد. یکی از این روش‌ها نقص در سیستم ایمنی و دیگری بیماری‌های مرتبط با خود ایمنی هستند. آلرژی نیز معمولا در دسته بیماری‌های مربوط به سیستم ایمنی است که در دسته بندی جداگانه‌ای قرار داده می‌شود. در ادامه هر سه را برایتان کاملا توضیح خواهیم داد.

نقص در سیستم ایمنی 

هنگامی که سیستم ایمنی بدن نتواند به خوبی کار کند یعنی یک نقص در این سیستم وجود دارد. وقتی نقص وجود داشته باشد هم سیستم دفاعی نمی‌تواند در برابر عوامل بیماری زای خارجی مانند ویروس‌ها و انگل‌ها و باکتری‌ها به خوبی از بدن محافظت کند. این عوامل بیماری زا وقتی با مانع سیستم دفاعی رو به رو نمی‌شوند خیلی راحت به بافت‌های بدن وارد شده و بیماری را در بدن افراد منتشر می‌کنند.

نقص در سیستم ایمنی می‌تواند به خاطر یک ضعف یا بیماری قبلی در بدن به وجود آمده باشد. مثلا کسانی که به بیماری‌های مانند هپاتیت یا اچ آی وی مبتلا هستند به خودی خود سیستم ایمنی ضعیفی دارند و همین باعث می‌شود که عفونت‌ها و بیماری‌ها در بدن آن‌ها بیشتر بروز پیدا کند.

یکی دیگر از علل نقص سیستم ایمنی مادرزادی است و از هنگام تولد با فرد همراه است. نقص سیستم ایمنی در کل می‌تواند باعث شود شما بیشتر و با شدت بالاتری نسبت به دیگران بیمار شوید. مثلا در بیماران کرونایی کسانی که مشکلات سیستم ایمنی دارند بیشتر در معرض بد حال شدن و مرگ قرار دارند تا افرادی با سیستم دفاعی قوی.

بیماری خود ایمنی 

نوع خاصی از بیماری‌های مربوط به سیستم ایمنی وجود دارند که حاصل حمله سیستم ایمنی و سلول‌های خودی به بدن است. در واقع نوعی حمله به خودی. در چنین شرایطی یک عامل خارجی باعث بروز بیماری در بدن فرد نمی‌شود بلکه سلول‌های خودی باعث این حمله هستند. در بیماری خود ایمنی سلول‌های بدن قادر نیستند که عوامل خودی را از غیر خودی یا خارجی تشخیص دهند.

بیماری‌های خود ایمنی هم مانند نقص در سیستم ایمنی گاهی به شکل مادرزادی و از بدو تولد همراه فرد هستند. گاهی نیز این مشکل در سیستم ایمنی بدن بخاطر بروز یک بیماری خطرناک یا ناهنجاری به مرور در بدن فرد ایجاد شده و سیستم ایمنی را دچار اختلال خود ایمنی می‌کند. بعضی از بیماری‌های خود ایمنی: بیماری دیابت نوع ۱، آرتریت روماتوئید و مولتیپل اسکلروزیس هستند.

آلرژی 

آلرژی یا حساسیت نیز نوعی پاسخ سیستم ایمنی بدن در برابر مواد بی ضرر خارجی است. گاهی سیستم ایمنی در برابر ورود بعضی مواد که برای بدن بی ضرر هستند پاسخ‌های غلط می‌دهد و این پاسخ‌ها منجر به ایجاد آلرژی و حساسیت در بدن فرد می‌شود.

مثلا تصور کنید که شما یک شاخه گل را بو می‌کنید یا مثلا به ماده غذایی خاصی مانند باقالی یا بادام زمینی حساسیت دارید. این مواد و بو‌ها به خودی خود ضرر ندارند، اما سیستم ایمنی بدن شما آن‌ها را مضر و خطرناک تشخیص می‌دهند.

وقتی سیتم ایمنی این مواد خارجی را مضر تشخیص می‌دهد درصدد دفاع از بدن شما بر می‌آید. در این واکنش دفاعی بدن شما موادی را برای دفاع از بدن و حمله به آلرژن‌ها یا مواد آلرژی زا تولید می‌کند. این مواد حاوی مواد قدرتمندی مانند هیستامین یا ضد حساسیت‌ها هستند که همین مواد باعث بروز علائم آلرژی در بدن مانند قرمزی، عطسه، آبریزش بینی، نقاط قرمز رنگ روی پوست و سایر علائم آلرژی در بدن فرد می‌شوند.

حیطه فعالیت متخصص ایمونولوژی 

متخصصین ایمونولوژی تنها در حوزه تشخیص و درمان بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی فعالیت نمی‌کنند. بسیاری از آن‌ها در آزمایشگاه‌ها در حال تحقیق بر روی روش‌های دارویی و درمانی و پیشگیری برای این نوع بیماری‌ها هستند و بسیاری دیگر هم مشغول انجام کار‌های مطالعاتی و تحقیقاتی در این حوزه.

در واقع حیطه کاری این متخصصین به جهت اهمیت بالای این شاخه پزشکی و تحقیقاتی بسیار گسترده است. در ادامه چند شاخه مهم‌تر را برایتان ذکر خواهیم کرد:

۱٫ بخشی از ایمونولوژیست‌ها که کار بالینی انجام می‌دهند با انواع بیماران دارای مشکلات سیستم ایمنی سر و کار دارند و در واقع کار آن‌ها تشخیص و درمان بیماران است.

۲٫ برخی از ایمونولوژیست‌ها که به آن‌ها ایمونولوژیست محیط زیست گفته می‌شود به مطالعه و بررسی عوامل محیطی طبیعی و عوامل شیمیایی که می‌توانند بر روی سیستم دفاعی بدن تاثیر بیماری زا بگذارند می‌پردازند.

۳٫ برخی از ایمونولوژیست‌ها در حال بررسی تاثیر عوامل محیطی، طبیعی و حتی آلاینده‌های انسانی بر روی سیستم ایمنی حیوانات و نقص در این سیستم هستند. این افراد ایمونولوژیست دامپزشکی هستند.

۴٫ دیگر ایمونولوژیست‌ها در آزمایشگاه‌ها و داروسازی‌ها فعالیت می‌کنند. این افراد در حال بررسی روش‌های دارویی و درمانی جدید برای بیماری‌های مرتبط با سیستم دفاعی هستند.

۵٫ برخی از ایمونولوژیست‌ها که در مراکز مطالعاتی و دانشگاه‌ها کار می‌کنند در واقع در حال تحقیق، بررسی و مطالعه و همچنین در حال آموزش برای ارتقاء دانش افراد در زمینه بیماری‌ها و مشکلات ایمنی هستند. آن‌ها همچنین در حال آگاهی دادن درباره سیستم دفاعی و ایمنی بدن به دانشجویان و متخصصین در حال تحصیل و سایر افراد هستند.

کلام پایانی

با خواندن این مقاله متوجه خواهید شد که متخصص ایمونولوژی چه نقش مهمی در ارتقای سلامت و بهداشت در یک جامعه ایفا می‌کند. در واقع ایمونولوژی یک شاخه از علم پزشکی است که برای رفع و درمان بیماری‌ها و مشکلات بزرگی که در اثر نقص در سیستم ایمنی در بدن ایجاد می‌شود تلاش می‌کند. 

منبع:اینفو