به گزارش مجله خبری نگار، گیج بلاک توسط مهندس و ماشین کار سوئدی کارل جوهانسون کشف و اختراع شده به همین دلیل به آن بلوک جو هم گفته میشود.
اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم در واقع ابزاری برای اندازه گیری دقیق هستند. این ابزارها را برای کالیبراسیون دستگاههای اندازه گیری مانند میکرومترها، میلههای سینوسی، کولیس و نشانگرهای شماره گیری مورد استفاده قرار میدهند.
این محصول معمولا به شکل ست و در اندازههای مختلف در یک بسته بندی کامل به فروش میرسد. اگر چه اندازهها یکی نیست، اما گیج بلاکها قابلیت چسبندگی و بزرگتر شدن طول را دارند.
گیج بلاک یک ابزار دقیق برای استاندارد سازی طول هر چیزی است از اشیا یا زمین تا دیوار و ساختمان و… معمولا از این ابزار دقیق در کارهای نقشه کشی و معماری استفاده میکنند تا دقت اندازه گیری را بالا ببرند. چسبندگی گیج بلاکها توسط فرآیند پیچ خوردگی اتفاق میافتد که سطوح کاملا صاف آنها را به هم متصل میکند. از تعداد کمی گیج بلوک میتوان برای اندازه گیری دقیق در یک محدوده وسیع استفاده کرد.
گیج بلوکها از لحاظ شکل ظاهری شبیه به مکعب مستطیل یا مربع هستند و سطح کاملا صاف و صیقلی دارند. همان طور که گفتیم تعداد مشخصی از آنها در یک جعبه محافظ وجود دارد. بسته به نیاز میتوان گیج بلاکهای ۴۸ پارچه یا ۸۷ پارچه یا بیشتر و کمتر خریداری کرد.
گیج بلاکها معمولا از فولاد آب دیده ساخته میشوند، اما ممکن است از کاربید تنگسین و سرامیک هم درست شوند. سختی گیج بلاکهای فولادی معمولا ۸۰۰ hv و گیج بلاکهای تنگسین کاربید ۱۵۰۰ hv و گیج بلاکهای سرامیک هم ۱۴۰۰ hv است. بلوکهای جنس سرامیک و کاربید تنگسین معمولا از نوع فولادی سختتر هستند و سایش کمتری هم دارند.
طول گیج بلاکها معمولا از رقمی که به عنوان طول بر روی آنها زده شده کمی بیشتر است، زیرا طی فرآیند پیچ خوردگی کمی از طول آنها کم میشود.
برای استفاده از گیج بلاکها باید آنها را از پوشش محافظ خود جدا کرد تا با اتصال دادن آنها را آماده اندازه گیری کرد.
بعد از جداسازی از پوشش به هم فشرده میشوند تا طول مورد نیاز به دست آید. نکتهای که در هنگام استفاده ا ز گیجها باید در نظر داشت آن است که این قطعات در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد کالیبره شده اند. بدین معنا که در این دما دقیق عمل میکنند و به همین جهت هنگام استفاده برای دقت بالا باید در همین دما نگه داری شوند.
گفتیم گیج بلاکها را میتوان از جنسهای استیل یا فولاد، تنگسین کاربید و سرامیک تولید کرد. بدیهی است که هر یک از این مواد خواص ویژهای به این تجهیزات کوچک میبخشند. در ین بخش ویژگیها و مشخصات هر کدام را برای شما شرح خواهیم داد.
گیج بلاکهای جنس استیل در برابر تغییرات شرایط نسبتا مقاوم هستند. این گیجها معمولا در برابر زنگ زدگی مقاوم هستند، اما برای این منظور هم بهتر است بیشتر محافظت شوند. سختی گیج بلاک استیل عموما از ۱۰۰۰ hv کمتر است.
گیجهای فولادی از فولاد کم کربن ساخته میشوند. سختی این دسته تجهیزات عموما برابر ۸۰۰ hv است و در واقع نسبت به نوع استیل سختی کمتری دارند. یکی از مزیتهای این محصول تشابه مادهای فولاد آن با مواد دستگاههای اندازه گیری و همچنین ضریب انبساطی حرارتی این محصول است
تنگسین کاربید سختی بیشتری نسبت به دو نوع قبلی دارد. این ماده در حفظ شرایط نسبت به استیل ده برابر مقاومتر است. این ماده عموما سختی برابر ۱۵۰۰ hv دارد و میتوان به لحاظ مقاومت و تغییر ناپذیری بهترین گزینه برای ابزارهای اندازه گیری باشد.
یکی از ویژگیهای گیج بلاکهای سرامیکی مقاومت بالا در برابر خراش و خط و خش است. حفظ شرایط در برابر تغییرات محیطی در این مدل هم بالاست. گیج بلاکهای سرامیکی خاصیت دیگری هم دارند که در نوع خود بسیار عالی است و آن هم عدم مگنت است. گیج سرامیکی سختی برابر ۱۴۰۰ hv دارد.
معمولا گیج بلاکها را میتوان از لحاظ گرید هم به سه دسته اصلی گرید ۱، گرید ۰ و گرید ۲ تقسیم بندی کرد. گیجهای گرید ۱ از لحاظ دقت اندازه گیری در سطح متوسطی قرار دارند. اگر میخواهید که دقت را بالا ببرید باید از گرید ۰ استفاده کنید. گیج بلاکهای ۱ نسبت به گرید ۲ حساسیت بالاتر و دقت بیشتری دارند و معمولا برای کالیبراسیون، کنترل کردن فرمان و همچنین تنظیم کردن وسایل و تجهیزات اندازه گیری مورد استفاده قرار میگیرند.
گیج بلاکهای گرید ۲ نسبت به نوع یک دقت کمتری دارند. در واقع نسبت به سه گرید از همه پایینتر هستند. از این گیج برای کنترل کردن تجهیزات و ابزارهای اندازه گیری یا برای اندازه گیری فیکسچرها و همچین برای تنظیم کردن ماشینهای ابزار استفاده میشود.
گیج بلاکهای ۰ بیشترین دقت را در اندازه گیری دارند. توجه کنید که به جهت دقت بالای اندازه گیری و همچنین حساسیت زیاد تغییرات محیطی میتواند بر روی این گیج تاثیر بگذارد. از گیج بلاکهای ۰ بیشتر برای ابزارهای اندازه گیری دقیق و کالیبراسیون دقیق این ابزارها استفاده میشود. گیج بلاک گرید ۰ باید در آزمایشگاههای استاندارد و اولیه مورد استفاده قرار گیرد.
اگر در صنعت خود به گیج بلاک نیاز پیدا کرده اید یا میخواهید دقت اندازه گیری را بالا ببرید باید بدانید که چه نوعی گیج بلاک به کار شما میآید ضمنا باید بدانید که گیج بلاک چند پارچه برای کار شما کافی است؛ چراکه این محصول تا ۱۶۰ پارچه هم دارد و ممکن است تعداد کمتر آن برای کار شما کافی باشد.
در ادامه به نکات مهم دیگر برای خرید این محصول اشاره کرده ایم:
• از لحاظ فرم و ابعاد باید کاملا صاف و دقیق و مسطح باشد. گیجهای خمیده یا دفرمه شده دقت اندازه گیری بالایی ندارند و حتی ممکن است اصلا قابل استفاده نباشند.
• برای اینکه طول آنها را افزایش دهیم باید قابلیت چسبندگی را داشته باشند.
• چایداری در ابعاد این محصول ضروری است و لازم است به آن توجه شود.
• گیج بلاکها باید ضریب انبساط حرارتی داشته باشند و توجه کنید که این ضریب حتما استاندارد باشد.
• بهترین گیج بلاکها آنهایی هستند که در برابر سایش، خوردگی و زنگ آهن مقاوم هستند.
گیج بلاکها یکسری تجهیزات کوچک فلزی هستند که در ابعاد مختلف و به شکل ست در یک بسته بندی به فروش میرسند. گیج بلاکها ابزارهای اندازه گیری دقیق هستند و برای کالیبراسیون یا بالا بردن دقت در ابزارهای اندازه گیری مورد استفاده قرار میگیرند. انواع مختلفی از این محصول و در گریدهای مختلف وجود دارد که هر کدام دقت اندازه گیری خاصی دارد.
منبع:اینفو