به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: خبرگزاری تسنیم خبر داده که بانک مسکن درخواست افزایش وام خرید مسکن از محل اوراق حق تقدم را به بانک مرکزی ارائه کرده که در صورت موافقت با آن، سقف رقم این وام برای زوجهای تهرانی از ۴۰۰ به ۷۰۰ و نیز با احتساب وام جعاله، از ۴۸۰ به ۸۰۰ میلیون تومان خواهد رسید. با این حال این سوال مطرح میشود که در صورت تصویب، جزئیات این وام در شرایط فرضی جدید چگونه خواهد بود؟
۲۴ شهریور سال ۱۴۰۰ بود که بانک مرکزی خبر از افزایش دو برابری وام خرید مسکن با اوراق داد. بر آن اساس، این وام (در مدل انفرادی) با رشد دو برابری در تهران از ۱۰۰ به ۲۰۰ میلیون تومان، در مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر از ۸۰ به ۱۶۰ و در دیگر مناطق از ۶۰ به ۱۲۰ میلیون تومان افزایش یافت. این رقم برای زوجها نیز دو برابر شد. در آن زمان، نرخ سود اوراق مسکن در حالت معمول ۱۷.۵ درصد بود و همچنین مدت بازپرداخت این وام تا ۱۲ سال تعیین شده بود.
با این اوصاف متقاضیان این وام در مدل انفرادی باید در تهران حدود ۳ میلیون و ۳۳۱ هزار تومان، در مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۲ میلیون و ۶۶۴ هزار تومان و در دیگر مناطق نیز حدود ۲ میلیون تومان اقساط ماهانه (به روش ساده) میپرداختند. (برای زوجها این ارقام در مجموع دو برابر میشد) از سوی دیگر سقف وام جعاله نیز ۸۰ میلیون تومان تعیین شد که با شرایط بازپرداخت ۵ ساله و نرخ سود ۱۷.۵ درصد، هر قسط آن به حدود ۲ میلیون تومان میرسید. همه اینها در شرایطی بود که طبق آمارهای مرکز آمار ایران، متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای مسکونی در تهران در تابستان ۱۴۰۰، به ۳۳ میلیون و ۴۵۸ هزار تومان و همین رقم در مناطق شهری کشور به ۱۱ میلیون و ۳۶۲ هزار تومان رسیده بود. به این ترتیب میشد محاسبه کرد که به عنوان مثال، کل وام خرید مسکن در تهران از طریق اوراق (به صورت زوجها و البته بدون محاسبه هزینه برای خرید اوراق) به همراه وام جعاله، پاسخگوی خرید تنها ۱۴.۳ متر مربع بوده است.
از آخرین باری که میزان وام خرید مسکن با اوراق افزایش یافت تاکنون حدود ۲۰ ماه میگذرد. این در حالی است که در این مدت و به خصوص در ماههای پایانی سال گذشته، قیمت مسکن افزایش شدیدی را تجربه کرده است. آخرین گزارشهای مرکز آمار ایران درباره قیمت مسکن نشان میدهد که این رقم در تهران، تا دی سال گذشته به حدود ۵۵ میلیون تومان رسیده و با توجه به رشد شدید نرخ ارز در ماههای پایانی سال گذشته، بعید نیست که این رقم از ۶۰ میلیون تومان نیز گذر کرده باشد. با این اوصاف میتوان محاسبه کرد که اکنون، قدرت خرید وام اوراق در تهران به حدود ۸ متر مربع رسیده است.
در این شرایط، دیروز خبرگزاری تسنیم از پیشنهاد بانک مسکن به بانک مرکزی برای افزایش حدود ۱.۷۵ برابری وام خرید مسکن خبر داد و نوشت: بر اساس پیگیریهای انجام شده وام خرید مسکن از ۲۰۰ میلیون تومان کنونی (برای هر فرد) به ۳۵۰ میلیون تومان افزایش مییابد. به عبارت دیگر یک زوج جوان میتوانند ۷۰۰ میلیون تومان وام دریافت کنند. همچنین قرار است وام تعمیر (جعاله) نیز از ۸۰ میلیون تومان کنونی به ۱۰۰ میلیون تومان افزایش یابد، در این صورت سقف مبلغ وام خرید مسکن به ۸۰۰ میلیون تومان افزایش خواهد یافت. به این ترتیب با این مبلغ نیز بدون احتساب هزینه خرید اوراق حق تقدم یک متقاضی (زوج) میتواند تنها حدود ۱۳.۵ مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران با قیمت کنونی خریداری کند.
در اطلاعاتی که از وام احتمالی جدید منتشر شده، دیگر جزئیات نیامده است. به عنوان مثال معلوم نیست آیا در صورت تصویب این وام جدید، مدت بازپرداخت آن نیز تغییر خواهد کرد یا خیر؟ همچنین این وام برای مناطق غیر از تهران چه میزان خواهد بود؟ با این حال آن چه که واضح است، نرخ سود این وام طبق شرایط جدید در بانک ها، احتمالاً ۲۲.۵ درصد خواهد بود. در این صورت و با فرض همان مدت بازپرداخت وام ۱۲ ساله میتوان گفت که اقساط این وام (۳۵۰ میلیون تومان) به صورت انفرادی در تهران به بیش از ۷ میلیون تومان خواهد رسید و این رقم برای زوجهایی که ۷۰۰ میلیون دریافت میکنند، به ۱۴ میلیون تومان افزایش خواهد یافت. همچنین اگر اقساط وام جعاله در شرایط احتمالی جدید را نیز بخواهیم در نظر بگیریم، وام ۵ ساله ۱۰۰ میلیونی با نرخ سود ۲۲.۵ درصد، قسطی در حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خواهد داشت که به یک پلاک ثبتی تعلق میگیرد.
اگر بخواهیم پیش بینی خود را کمی جلوتر ببریم، برای وام احتمالی در مراکز استانها نیز میتوان گفت که سقف انفرادی وام (با احتساب میزانی که برای متقاضیان تهرانی افزایش یافته یعنی ۱.۷۵ برابر) از ۱۶۰ به ۲۸۰ میلیون تومان افزایش خواهد یافت. در آن صورت اقساط این وام به ۵ میلیون و ۶۰۰ تومان (در مدل انفرادی) و بیش از ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان در مدل زوجها خواهد رسید. ضمن این که اقساط ۲.۸ میلیون تومانی وام جعاله نیز در صورت دریافت باید به این مبلغ در ۵ سال اول دریافت وام اضافه شود.
یک نکته دیگر درباره جزئیات احتمالی این وام باید ذکر شود و آن هزینهای است که باید برای خرید اوراق حق تقدم تسهیلات خرید مسکن پرداخت کرد. گزارش تسنیم حاکی از این است که با فرض قیمت حدود ۹۰ هزار تومانی اوراق حق تقدم، به عنوان مثال دریافت کننده وام ۸۰۰ میلیون تومانی (زوجها در تهران به همراه وام جعاله) باید در حدود ۱۴۴ میلیون تومان هزینه خرید این اوراق را بپردازد.