به گزارش مجله خبری نگار، حمایت روانشناختی تنها برای حین مصیبت و بلافاصله بعد از آن نیست، بلکه در بسیاری موارد باید ادامه داشته باشد چرا که اثرات آنها ممکن است ادامه دار باشد.
طرح و هدف حمایت روانشناختی در طول و بعد از مصیبتها به حداقل رساندن پیامدهای اجتماعی و روانشناختی اتفاق مصیبت بار برای افراد درگیر است طرح و هدف حمایت روانشناختی در طول و بعد از مصیبتها به حداقل رساندن پیامدهای اجتماعی و روانشناختی اتفاق مصیبت بار برای افراد درگیر است. گروههای مداخله روانشناختی معمولا شامل هماهنگ کننده ها، روانشناسان، و داوطلبانی با انواع مهارتهای آموزشی مختلف هستند.
مصیبتها به دو شکل طبیعی و انسان ساخته وجود دارند که البته هر دو آنها منجر به فاجعههای بزرگ میشوند، جایی که فراتر از توانایی افراد برای واکنش و پاسخ به آنها هستند.
شواهد علمی نشان میدهد که مصیبتها یا بلایای طبیعی به اندازۀ بلایای انسانی پیامدهای روانشناختی ندارند. با این وجود، هر دو انعکاسهای زیادی دارند و میتوانند یک جامعه را نابود کنند و به همین خاطر است که باعث اسیبها روحی و روانی فراوان میشود.
بعد از مصیبت، متغیرهای زیادی میتوانند روی بهبود با بدتر شدن وضعیت بوجود آمده تاثیر بذارند. اجتماع و افراد باید قادر باشند توان روحی و روانی خود بازیابند؛ بنابراین روانشناسان حمایتی باید:
احساس تعلق داشته باشند. اجتماع و افراد مصیبت دیده نباید احساس کنند که آنها تنها قربانی هستند و بقیه جدا از آنها هستند.
در یک فضای اجتماعی کار کنید. قرار گرفتن در این فضا کمک میکند درک بهتری از رنجهای تجربه شده داشته باشید
به منظور جلوگیری از درماندگی افراد روی آنها نظارت و کنترل داشته باشید.
بدانید که آنها چشم اندازهایی برای آینده دارند.
به محض وارد شدن به منطقۀ آسیب دیده، تیم حمایت روانشناختی باید از افرادی که منابع روانشناختی شما به آنها اجازۀ کنار آمدن با مشکلات و مصیبت وارد شده را نمیدهد حمایت روحی و روانی کنند؛ بنابراین آنها در اولویت هستند این معمولاً به عنوان کمکهای اولیه روانشناختی شناخته میشود. کاملاً فشرده و کوتاه مدت است و نباید منتظر درخواست کسی بود.
تیمها میتوانند ابتکار عمل خود را دنبال کنند و کمکهای شان را پیشنهاد کنند. با این حال، چنین اقداماتی باید از هفت اصل پیروی کند:
۱- امنیت. برای شروع تیمها باید از سلامت فیزیکی افراد مبتلا مطمئن شوند.
۲- مجاورت. آنها باید در محیطهای نزدیک به منظقۀ فاجعه حمایت روانشناختی انجام دهند.
۳- فوریت. این اصل عامل بسیار مهمی برای جلوگیری از علائم مزمن است
۴- عادی سازی. از افراد بازماندهای که در حال تجربه کردن واکنشهای عادی برای موقعیتهای غیر عادی است کمک بگیرد و از آنها به عنوان ابزار تبلیغی و تقویت روحیه دیگران استفاده کنید
۵- سادگی. آنها باید اطلاعات را بصورت ساده و مختصر ارائه دهند تا فهم آن برای افراد به سادگی میسر باشد.
۶- انعطاف پذیری. مراقبت روانی اجتماعی باید منطبق با موقعیتهای خاص باشد؛ و در صورت نیاز روشهای استفاده شدۀ قبلی مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد.
بدون داشتن طرح و برنامه جهت آموزشهای مناسب امکان کمک به بازماندگان مقدور نیست. برای مثال، چه حرفهایی باید زد؟ چه کار باید بکنید؟ چه چیزهایی مناسب نیست؟
۱- قول کارهایی که نمیتوانید انجام دهید را ندهید.
۲- تا حد امکان خونسرد و آرامش خود را حفظ کنید.
۳- به بازماندگان اجازه دهید تا حالتهای هیجانی خود را براحتی نشان دهند
۴- به باورها و اعتقادات هر فرد احترام بگذارید
۵- افراد مصیبت دیده را مجبور نکنید کاری را انجام دهند که هیچوقت حاضر به انجام آن نیستند.
۶- از تقابل و تضاد با شخص مبتلا خودداری کنید
۷- اگر بازماندهای خواست صحبت کند بخوبی گوش دهید
۸- سرانجام، به هیچ عنوان تهدیدات خودکشی یا آدم کشی را دست کم نگیرید.
به عنوان نکتۀ پایانی، حمایت روانشناختی تنها برای حین مصیبت و بلافاصله بعد از آن نیست، بلکه در بسیاری موارد باید ادامه داشته باشد چرا که اثرات آنها ممکن است ادامه دار باشد.
سه نوع حمایت اصلی وجود دارد: اطلاعاتی، عاطفی و عملی.
حمایت اطلاعاتی: این نوع حمایت برای شما آگاهی دربارهی مشکلتان فراهم میکند. این اطلاعات ممکن است شامل: یافتههای علمی، جمع آوری اطلاعات درباره انتخابهای احتمالی حل مشکل، یا صحبت با کسانی باشد که مشکلی مشابه شما دارند.
حمایت عاطفی: این نوع حمایت در پی سلامت (well-being) هیجانی برای شماست. این پشتیبانی میتواند شامل: گوش دادن به درد دلهای شما، دادن فرصتی برای ابراز هیجان تان باشد، و یا زمانی که نیاز به یک دوست و هم صحبت دارید میتواند آغوشی پذیرا و محبت آمیز برای شما فراهم سازد.
حمایت عملی: این حمایت به شما از طریق ارئه خدمات عملی خاص کمک میکند. این خدمات ممکن است شامل: فراهم سازی تسهیلات از طریق کمک در کارهای خانه (مثل پخت و پز و نظافت) باشد، یا رفتن پیش دکتر با کمک حامی باشد.
حضور در گروههای حمایتی و برخورداری از حمایت مزایایی دارد که از میان آنها میتوان به موارد ذیل اشاره نمود.
* کاهش اضطراب و رنج روانی
* کاهش افسردگی و احساس دردمندی
* بالا بردن خُلق و بهبود تصور فرد از خودش
* بهبود توانایی فرد برای کنار آمدن با مشکل
* تقویت احساس تسلط فرد برای کنترل اوضاع
* در اولین قدم کسانی را نام ببرید که میتوانید از آنها از جنبههای مختلف کمک بگیرید. فهرست اسامی شما ممکن است شامل: شریک زندگیتان، فرزندانتان، سایر اعضای خانواده و اقوام، دوستان، گروه حمایتی، همکاران، همسایهها یا دست اندر کاران خدمات بهداشتی و درمانی باشد. افراد بهبودی یافته از بیماری یا مشکل نیز در این فهرست جای میگیرند. به این افراد Co-survivors هم میگویند. بازهم به دور و برتان نگاهی بیاندازید، مسلماً در شبکه اجتماعی که عضو آن هستید عدهای از اشخاص را برای حمایت پیدا میکنید. آیا کسی/کسانی را میشناسید که مشکل یا بیماری مثل شما داشته باشد؟ کمی فکر کنید، کس دیگری را میشناسید که به طریقی دیگر بتواند به شما کمک کند؟
* دومین گام، نوشتن نوع حمایت یا پشتیبانی است که مایلید هرکدام از نامبردگان در لیست بالا به شما ارائه دهند. به عنوان نمونه، ممکن است از پزشکتان بخواهید درباره بیماریتان به شما پشتیبانی اطلاعاتی و تخصصی ارائه دهد؛ از دوست صمیمی خود انتظار حمایت عملی داشته باشید؛ و از شریک زندگیتان انتظار داشته باشید که علاوه بر حمایت اطلاعاتی و عملی از شما حمایت عاطفی هم بکند.
* برای سومین قدم بگویید دقیقاً چه کسی در چه مورد به شما کمک میکند. مشخصاً حامی/حامیان خود را در حال حاضر نام ببرید. شما میتوانید کسی را نام ببرید که وقتی غمگین هستید آغوشش را برای شما بازمی کند. کس دیگری را نام ببرید که در کارهای خانه کمکتان میکند؛ و فردی دیگر که هرگونه اطلاعات مرتبط با بیماری شما را از میان روزنامه ها، مجلات، برنامههای تلویزیونی و رادیویی و… جمع آوری نموده و به شما ارائه میدهد.
* شخصی را به عنوان پشتیبان تقویتی (backup support person) داشته باشید. با این که الان شما درگیر این بیماری یا مشکل هستید، افراد خاصی در زندگی شما وجود دارند که درگیر بیماری یا مشکلی مشابه بیماری یا مشکل شما بوده اند. گاهی همین co-survivorها نیاز دارند ابتدا احساسات و تجارب خود را با شما درمیان بگذارند تا بتوانند نقش حامی را ایفا کنند.
نکات مهمی که قبل از امتحان کردن گروههای حمایتی باید مورد توجه قرار گیرند
* ممکن است دریابید که یک گروه حمایتی طی یک مرحله از درمانتان مؤثر است، ولی فایدهی چندانی برای مراحل دیگر ندارد.
حتماً قبل از شرکت در جلسات گروه با رهبر گروه درباره اهداف آن صحبت کنید تا دریابید آیا شرکت در آن نیازهای شما را تأمین مینماید یا خیر.
منبع: قاصدکخبر