کدام اطلاعات پیام‌رسان‌ها سری است؟

به گزارش مجله خبری نگارچندی پیش رئیس کمیته دانش بنیان و اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به وزیر ارتباطات با اشاره به کاهش ۴۰ درصدی درآمد اپراتور‌های اینترنتی بویژه اپراتور‌های همراه کشور بعد از فیلترینگ، خواستار ارائه گزارشی درباره اثرات فیلترینگ و سیاست‌های حمایتی وزارت ارتباطات درباره وضعیت پلتفرم‌های داخلی شد.

در این نامه گفته شده با توجه به گذشت حدود چهار ماه از ایجاد محدودیت در اینترنت کشور و به خصوص فیلترینگ برخی پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، جنابعالی به کرات اعلام کرده‌اید این وزارت‌خانه درباره این محدودیت‌ها و فیلترینگ تصمیم‌گیر نیست، اما «درباره تقویت پلتفرم‌های داخلی و حمایت از آن‌ها احساس مسئولیت می‌کند و تمرکز بر حمایت از پیام‌رسان‌هایی است که مردم اقبال بیشتری به آن‌ها نشان داده‌اند و با آماده شدن زیرساخت‌هایشان، کیفیت آن‌ها هم به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش پیدا کرده است.

متاسفانه گزارش‌های منتشر شده از وضعیت مالی اپراتور‌های اینترنتی به ویژه اپراتور‌های همراه کشور نشان می‌دهد درآمد ماهیانه این اپراتور‌ها از خدمات دیتا نسبت به مدت مشابه پیش از اعمال محدودیت‌ها حدود ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است. با توجه به آنکه اپراتور‌ها با ایجاد، توسعه و به‌روزسازی مستمر زیرساخت‌های ارتباطی نقش پیشران و کلیدی در اقتصاد دیجیتال کشور دارند استمرار این کاهش درآمد منجر به وارد آمدن زیان‌های جبران‌ناپذیر به این بخش خواهد گردید».

وی معتقد است گذشته از ضربه‌ای که فیلترینگ و ایجاد اختلال در دسترسی به اینترنت به کسب‌وکار‌ها و کاربران وارد کرده است، این گمان وجود داشت که اقبال نسبی به پلتفرم‌های داخلی بتواند اثر فیلترینگ شبکه‌های خارجی را تا حدی جبران کند. متاسفانه آمار‌های غیررسمی منتشره از میزان رشد ترافیک داخلی نشان می‌دهد اولاً این میزان رشد در حدی نیست که کاهش ترافیک اینترنت ناشی از فیلترینگ را جبران کند و ثانیاً به دلیل مدل اقتصادی کاملاً غلط در تعرفه‌گذاری ترافیک داخلی افزایش آن نیز منجر به جبران درآمد از دست رفته اپراتور‌ها نمی‌شود.

اما توانگر در این نامه خواستار شده بود با توجه به آن‌که تاکنون به جز اعلام تعداد کاربران ثبت شده، ماهیانه و روزانه فعال برخی از پیام‌رسان‌های داخلی، هیچ آمار دیگری به صورت رسمی برای ارزیابی اثرات فیلترینگ و سیاست‌های حمایتی آن وزارت‌خانه از سکو‌های داخلی منتشر نشده است لازم است برای ارزیابی دقیق تاثیر سیاست‌های آن وزارتخانه در چند ماه اخیر، مواردی مانند سهم ترافیک ماهیانه هر یک از سکو‌های به تفکیک برای ماه‌های مرداد، شهریور، مهر، آبان، آذر و دی‌ماه (تا پانزدهم ماه) ۱۴۰۱ اعلام شود.

در همین رابطه به تازگی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این باره تاکید کرده است که "اطلاعات جزئی پیام‌رسان‌ها جزو اسرار تجاری آن‌هاست و ما نمی‌توانیم آن را منتشر کنیم. اما آقای توانگر که در این باره سوال داشتند، به جلسه‌ای دعوت شدند تا این موضوع برایشان توضیح داده شود و اطلاعات در اختیارشان قرار بگیرد و ایشان هم اجابت کردند و این جلسه تشکیل خواهد شد".

وی افزود: همچنین در نامه ایشان که اشاره شده درآمد اپراتور‌ها کاهش پیدا کرده است، صحت ندارد و می‌توان به مصاحبه‌های مدیرعامل اپراتور‌ها رجوع کرد که اعلام کردند حداکثر ۱۰ الی ۱۵ درصد کاهش درآمد داشتند و حتی رکورد ۹ ماهه آن‌ها بیشتر از سال گذشته بوده است و، چون ابتدای سال حذف بسته و افزایش تعرفه را داشتند، بنابراین به هیچ‌وجه بحث ورشکستگی یا زیان‌ده بودن اپراتور‌ها مطرح نیست و حتی بعضی از آن‌ها در بورس هستند و در کدال صورت‌های مالی خود را منتشر می‌کنند.

وزیر ارتباطات تصریح کرد که به هیچ‌وجه آمار‌هایی که در این باره ارایه می‌شود صحت ندارد و هیچ اپراتوری حتی خرد هم در آستانه ورشکستگی قرار ندارد و آمارشان به صورت شفاف وجود دارد.

چندی پیش هم مدیر عامل یک اپراتور تلفن همراه درباره محدودیت در اینترنت و تأثیر آن بر اپراتور‌ها و مسائل درآمدی آن گفته بود بحثی که قبلا مطرح شده بود که کاهش ترافیک بین الملل منجر به ورشکستگی اپراتور‌ها می‌شود، باید گفت چنین چیزی وجود و صحت ندارد. طبعتا وقتی ترافیک بین الملل کاهش پیدا می‌کند درآمد ناشی از آن بخش هم کاهش پیدا می‌کند، اما خوشبختانه در این مدت افزایش ترافیک داخلی، مکالمه و افزایش پیامک داخلی داشتیم که بخش خوبی از درآمد از افت ترافیک را جبران کرد.

طبق گفته وی، به طور متوسط مقدار کاهش درآمد اپراتور‌ها از این موضوع زیر ۱۵ درصد بود و این خدشه جدی وارد نکرده است و با کمک وزارت ارتباطات و سازمان تظیم مقررات درحال پیگیری برنامه‌ای هستند که با مشارکت با پلتفرم‌های داخلی و کسب و کار‌های داخلی هدف‌گذاری شود تا کاهش ترافیک بین الملل را با افزایش ترافیک داخلی جبران شود.