راز‌های موفقیت در رشته هوا فضا

مجله خبری-سبک زندگی نگار: من کی‌ام؟ حسن ناصح هستم، عضو هیئت علمی پژوهشگاه هوافضا. در دوران کودکی وقتی هواپیما می‌دیدم یا در تجربیات انگشت‌شمارم که سوار هواپیما می‌شدم، از توانایی بشر در ساختن وسیله‌ای که بتواند چندصد نفر را به‌صورت ایمن در آسمان جابه‌جا کند، شگفت‌زده می‌شدم. این جذابیت و شگفتی، فکر من را درگیر خودش کرد و بعد‌ها تبدیل به هدف زندگی‌ام شد. البته وقتی نوجوان شده بودم و مصمم به انتخاب این رشته شدم، هوافضا به‌اندازه امروز پیشرفته نبود. جنگ تازه تمام شده و کشور به اهمیت این رشته در پیشبرد اهداف دفاعی پی برده بود، اما هنوز از نظر هوایی و فضایی، بضاعت چندانی نداشتیم.

یک مهندس هوافضا کجا کار می‌کند؟

حوزه هوافضا پنج گرایش اصلی دارد که در مقطع تحصیلات تکمیلی از هم جدا می‌شوند؛ «آیرودینامیک»، «سازه‌های هوایی و فضایی»، «پیشرانش» یا «اصول جلوبرنده‌ها»، «مهندسی فضایی» و «دینامیک و کنترل پرواز». برای همه این گرایش‌ها در مراکز دولتی مثل سازمان صنایع هواپیمایی کشور، وزارت دفاع و... شغل وجود دارد، اما اگر تیم تحقیقاتی خوبی از گرایش‌های مختلف تشکیل بدهید، با فعالیت کردن در زمینه‌های دانش‌بنیان و راه‌اندازی شرکت‌های خصوصی، فرصت‌های کاری بهتر و موفقیت‌آمیزتری خواهید داشت.

چه کسانی در این رشته موفق‌ترند؟

به‌طور کلی در هر رشته‌ای کسانی موفق‌ترند که پشتکار داشته باشند. موفقیت، اتفاقی نیست و کسی آن را به شما تقدیم نمی‌کند، اما اگر به‌طور خاص بخواهم درباره مهندسی هوافضا صحبت کنم، باید بگویم آن‌هایی در این رشته موفق‌تر خواهند بود که کشورشان برای‌شان خیلی عزیز است. حوزه شغلی هوافضا با دیگر رشته‌ها تفاوت دارد؛ کار شما در سطح کلان جامعه است و به‌جای فرد، کلیت کشور مخاطب و مشتری شما هستند. باید دلسوزتر باشید و دغدغه‌های ملی داشته باشید.

مهندسی هوافضا کجای زندگی روزمره به کار ما می‌آید؟

فایده این رشته در نگاه اول خدماتی است که به ما می‌دهد؛ مثل پرواز‌های هوایی امروزی و مسافرت‌های آسان‌تر و سریع‌تر در آینده؛ به طور مثال، فرض کنید مسافت توکیو-نیویورک را که پروازی حدودا ۲۴ ساعته است، با پرواز فضایی -و نه هوایی- در کمتر از ۳۰ دقیقه طی کنید. این جزو خدماتی است که رشته هوافضا ممکن می‌کند. فایده دیگر این رشته در حوزه علوم، اکتشافات و زیست فضایی است که در پنج شاخه به ما کمک می‌کند.

علم زمین (شناخت کره‌ای که روی آن زندگی می‌کنیم)، علوم نجوم (سردرآوردن از عالم ستارگان)، علوم خورشید (فهمیدن نکات مهم درباره این‌که خورشید کی متولد شده، کی می‌خواهد غروب کند، باد‌های خورشیدی چیست و... که در مأموریت‌های فضایی اهمیت زیادی دارد)، علم زیست (شامل اطلاعاتی درباره این‌که بدن انسان در فضا از چه چیز‌هایی تأثیر می‌گیرد، تشعشعات در شرایط خلأ چه بر سر انسان می‌آورد و...) و علم سیارات (پاسخ دادن به این سوال که سیارات دیگر چه شرایطی دارند، با توجه به این‌که منابع غذایی زمین محدودند) ما از این علوم در گرایش سومی که به حوزه کاربرد مربوط می‌شود، بهره می‌بریم تا زندگی بهتری برای خودمان و آیندگان فراهم کنیم.

چه تصور اشتباهی از این رشته وجود دارد؟

اگر مسائل اقتصادی برای‌تان اهمیت زیادی دارد، باید بدانید که رشته هوافضا لزوما گزینه مناسبی برای شما نیست. البته هستند کسانی که در این رشته، درآمد خوبی دارند، اما می‌خواهم بگویم در این رشته، علاقه جایگاه مهم‌تری دارد و برای پول درآوردن بهتر است سراغ انتخاب‌های دیگری بروید. به طور کلی پیشنهاد من این است که در انتخاب رشته، علاقه را در صدر اولویت‌های‌تان بگذارید. علاقه، اولین موتور محرک پیشرفت است و در غیاب آن، انگیزه‌‎‌های دیگر مثل مسائل مالی، موفق شدن را تضمین نمی‌کند.

سخت‌ترین و شیرین‌ترین بخش کار من چیست؟

در مهندسی هوافضا فکر کردن، خلاقیت و نوآوری هم خیلی ضروری است و هم خیلی دشوار. نگاه سنتی، دیگر جوابگوی دنیای امروز ما نیست. لازمه پیشرفت به طور کلی در هر رشته‌ای و به طور مشخص در هوافضا، حرکت بین‌رشته‌ای است. شما به‌عنوان مهندس هوافضا امروز دیگر فقط با تسلط به مباحث تخصصی رشته خودتان نمی‌توانید، موفق باشید بلکه باید از رشته‌های مختلفی مثل برق، زیست و ... سردربیاورید و پویا باشید. این بخش چالش‌برانگیز شغل ما، درعین‌حال جزو لذت‌های‌مان هم به‌شمار می‌رود. از دیگر لذت‌های شغل من وقتی است که یک زمینه پژوهشی را پیش می‌گیرم، اثباتش می‌کنم و مقاله‌اش منتشر می‌شود. شیرین‌ترین بخش آن هم وقتی است که نتیجه این پژوهش به محصول می‌رسد و ساخته می‌شود.

منبع: خراسان