رونق خرمن کشاورزان؛ افزایش ۲۵ درصدی تولید گندم ایران سال جاری میلادی

به گزارش مجله خبری نگار/وطن امروز: فائو از رشد ۲۵ درصدی تولید گندم ایران در سال ۲۰۲۲ خبر داد و کل تولید غلات ایران در این سال را ۱۹.۵ میلیون تن اعلام کرد.

سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در جدیدترین گزارش خود موسوم به چشم‌انداز غذایی جهان، تولید غلات ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ را ۱۹.۵ میلیون تن برآورد کرد. تولید غلات ایران در این سال با رشد ۱۶ درصدی نسبت به سال قبل مواجه شده است. فائو در سال زراعی ۲۰۲۱ تولید غلات ایران را ۱۶.۸ میلیون تن برآورد کرده بود.

به دنبال افزایش تولید داخلی غلات در ایران واردات این محصول کاهش یافته است و کل واردات غلات ایران در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۱۸.۳ میلیون تن محاسبه شده که این رقم نسبت به سال قبل ۱۵ درصد کاهش داشته است.

فائو کل ذخایر غلات ایران در پایان سال ۲۰۲۲ را نیز ۱۲.۷ میلیون تن برآورد کرده است. بر اساس انتظار فائو، ذخایر غلات ایران در این سال با رشد ۲۳ درصدی نسبت به رقم ۱۰.۳ میلیون تنی سال قبل مواجه می‌شود. از کل ذخایر ۱۲.۷ میلیون تنی غلات ایران در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۸.۵ میلیون تن از این رقم مربوط به ذخایر گندم برآورد شده است.

*رشد ۲۵ درصدی تولید گندم ایران در سال زراعی ۲۰۲۲

این گزارش تولید گندم ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ را ۱۳ میلیون تن برآورد کرده که نسبت به سال قبل رشد قابل توجه ۲۵ درصدی داشته است. ایران سال پیش به دلیل خشکسالی ۱۰.۴ میلیون تن گندم تولید کرده بود.
بر این اساس، واردات گندم ایران نیز طی امسال ۳۷ درصد کاهش داشته و در حالی که ایران سال پیش ۷.۹ میلیون تن گندم وارد کرده بود امسال این رقم به ۵ میلیون تن کاهش یافته است.

این نهاد بین‌المللی همچنین تولید ذرت ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ را ۱.۳ میلیون تن و تولید جوی ایران را ۳ میلیون تن برآورد کرده که تغییری نسبت به سال قبل نداشته است. تولید دانه‌های روغنی نیز بدون تغییر نسبت به سال قبل در سطح ۰.۹ میلیون تن باقی مانده است.

*تولید برنج ایران ۳۰۰ هزار تن رشد کرد

بر اساس گزارش این نهاد بین‌المللی، تولید برنج ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل ۳۰۰ هزار تن معادل ۱۵ درصد افزایش یافته و از ۲ میلیون تن در سال قبل به ۲.۳ میلیون تن طی سال زراعی ۲۰۲۲ رسیده است.

با وجود افزایش تولید داخل، برای پاسخگویی به تقاضا واردات برنج نیز در این سال ۱۲ درصد رشد داشته و به ۱.۸ میلیون تن رسیده است. سال گذشته ۱.۶ میلیون تن برنج وارد کشور شده بود.

*تولید بیش از ۳ میلیون تن گوشت در ایران طی یک سال

همچنین برآورد‌های فائو از تولید و تجارت گوشت و شیر ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ نشان می‌دهد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در این سال تأثیر منفی در این بخش از اقتصاد ایران نداشته و حتی تولید گوشت قرمز و شیر ایران رشد داشته است.

در حالی که طی سال قبل تولید شیر ایران ۸.۵۳۱ میلیون تن اعلام شده بود، این رقم در سال زراعی ۲۰۲۲ و با وجود حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی ۰.۵ درصد رشد کرده و به ۸.۵۷۷ میلیون تن رسیده است. واردات لبنیات ایران در این سال نسبت به سال قبل ۳ درصد کاهش داشته و به ۱۰۰ هزار تن رسیده است.

صادرات لبنیات ایران در سال زراعی ۲۰۲۲ با رشد قابل توجه ۱۴ درصدی مواجه شده و از ۱.۲۲ میلیون تن در سال قبل به ۱.۳۹۴ میلیون تن طی این سال افزایش یافته است.

تولید گوشت قرمز نیز از حذف ارز ۴۲۰۰ تأثیر منفی نپذیرفته و طی سال ۲۰۲۲ با افزایش مواجه شده است. همچنین تولید گوشت گوساله ۳ درصد رشد کرده و به ۵۶۸ هزار تن رسیده است. تولید گوشت گوسفند نیز با رشد یک درصدی به ۳۴۴ هزار تن رسیده است.

اما تولید گوشت مرغ با افت ۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۱ مواجه شده و به ۲.۱۰۷ میلیون تن کاهش یافته است. در سال قبل ۲.۱۸۳ میلیون تن گوشت مرغ در کشور تولید شده بود.

*روز‌های خوش کشاورزان

دولت سیزدهم برخلاف دولت‌های قبل، اهتمام ویژه‌ای نسبت به مهم‌ترین بخش تولیدی کشور یعنی کشاورزی داشته و در همین مدت کوتاه گذشته از شروع به کارش چند اقدام ملی را کلید زده که در صورت به نتیجه رسیدن می‌توانیم در آینده به معنای واقعی کلمه شاهد انقلاب در پخش کشاورزی باشیم.

بخش کشاورزی از مغفول‌ترین بخش‌های تولید در کشور بوده که همیشه مورد اشاره مستقیم مقام معظم رهبری قرار گرفته است. طی سال‌های گذشته اقدامات مناسبی در این زمینه رخ داده است به طوری که طرح‌های مهمی در این بخش اجرایی شده و در برخی محصولات کشاورزی نیز به خودکفایی رسیده‌ایم.

*طرح الگوی کشت پس از سال‌ها وقفه اجرایی شد

بزرگ‌ترین اقدام دولت سیدابراهیم رئیسی در بخش کشاورزی اجرایی کردن طرح «الگوی کشت» بوده است. «الگوی کشت» که طرحی تاثیرگذار روی تمام حوزه‌های کشاورزی همچون آب، خاک و... است، بعد از گذشت حدود ۵۰ سال در دولت سیزدهم به مرحله اجرا رسید. بر اساس این طرح، کشاورزان مورد حمایت بیشتر دولت قرار گرفته و هر محصول زراعی و باغی متناسب با اقلیم و شرایط پایه منطقه کشت خواهد شد.

بر این اساس دولت مشخص می‌کند هر محصول کشاورزی در چه شرایطی می‌تواند کشت شود و هر کدام از استان‌های کشور توانایی کشت چه محصولاتی را دارند. همچنین این طرح نه‌تن‌ها می‌تواند از مصرف بیش از اندازه آب جلوگیری کند، بلکه می‌تواند به حاصلخیزی خاک و پاینده ماندن شرایط پایه محیط‌زیستی کمک کند.

این طرح در کنار همه مزیت‌هایی که برای بخش کشاورزی و کشت محصولات زراعی و باغی دارد، برای کشاورزان و تولیدکنندگان نیز از مزیت بالایی برخوردار است. طبق این طرح کشاورزان مورد حمایت مالی دولت قرار می‌گیرند و این امر موجب می‌شود تولیدکنندگان امید برای سرمایه‌گذاری بیشتر در این بخش داشته باشند.

*کشت قراردادی؛ اقدامی کلان در بخش کشاورزی

اقدام دیگر دولت سیزدهم کشاورزی قراردادی بود. اجرای کشاورزی قراردادی را می‌توان یکی از محوری‌ترین اقدامات کلان وزارت جهاد کشاورزی دانست. طبق این طرح، توسعه کشت قراردادی گندم، کلزا و پنبه مورد حمایت ویژه دولت قرار گرفت.

در همین راستا وزارت جهاد کشاورزی به دنبال طراحی کشت قراردادی برنج است که بر این اساس خودکفایی کشور را در این محصولات به دنبال خواهد داشت.

همچنین کشت قراردادی گندم در سطحی معادل ۲۶۰ هزار هکتار از اراضی ۱۷ استان کشور با حمایت مستقیم دولت به مرحله اجرا درآمده است. بر این اساس تفاهمنامه کشت قراردادی دانه‌های روغنی در سطح ۱۰۰‌هزار هکتار و پنبه در سطح ۵ هزار هکتار منعقد شده است.

*ابتکار ایجاد قرارگاه امنیت غذایی

اقدام مهم دیگر دولت سیزدهم در بخش کشاورزی راه‌اندازی قرارگاه امنیت غذایی است. این قرارگاه در راستای پایش امنیت غذایی، رصد کالا‌های اساسی، تامین اقلام مورد نیاز و اقدامات پیش‌تدبیری راه‌اندازی شده است. همچنین طبق این گزارش، فرآیند قیمت‌گذاری، تولید، توزیع، ترخیص، بازرسی و نظارت بر قیمت کالا‌های اساسی به صورت روزانه و مستمر در سطح ستاد وزارت جهاد کشاورزی در تمام استان‌ها و شهرستان‌ها مورد رصد قرار می‌گیرد.

*خرید تضمینی گندم با در نظر گرفتن هزینه‌های تولید و تورم جهانی

از دیگر اقدامات کلان دولت سیزدهم در بخش کشاورزی، افزایش ۵۰ درصدی قیمت خرید تضمینی گندم بود. این قیمت‌گذاری بر اساس هزینه‌های تولید و همچنین متناسب با تورم جهانی در نظر گرفته شده است. بر این اساس قیمت هر کیلو گندم در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ با افزایش ۵۰ درصدی نسبت به سال گذشته، از ۷۵۰۰ تومان به ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش یافت. همچنین مبلغ ۱۰۰۰ تومان به عنوان جایزه تحویل گندم به دولت به ازای هر کیلو تعیین شده است.

*خروج کالا‌های اساسی از قیمت‌گذاری دستوری

از دیگر دستاورد‌ها و اقدامات دولت سیزدهم در بخش کشاورزی، ثبات قیمت ۳ قلم پرمصرف لبنیات، مرغ و تخم‌مرغ بوده است. همچنین ثبات نسبی حاکم بر بازار میوه از دیگر دستاورد‌های دولت رئیسی در بخش کشاورزی است. این دستاورد را می‌توان ناشی از تعامل بیشتر وزارت جهاد کشاورزی با ۱۰۰ اتحادیه، تشکل و انجمن در بخش‌های گوناگون کشاورزی دانست.

دولت سیزدهم همچنین با عملیاتی کردن طرح توزیع هوشمند اقلام خوراکی و محصولات کشاورزی در اکثر کلانشهر‌ها توانست ثبات نسبی قیمت در بازار مرغ و تخم‌مرغ را رقم بزند.

*طرح جهش تولید در دیم‌زار‌ها اجرایی شد

وزارت جهاد کشاورزی در بحث کشت دیم نیز ورود کرد. بر همین اساس کارگروهی در راستای افزایش سطح زیر کشت دیم تشکیل شد. در گام دوم این اقدام، طرح جهش تولید در دیم‌زار‌های کشور با سطحی بالغ بر ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار از اراضی ۱۵ استان کشور اجرا می‌شود. این اتفاق با انعقاد تفاهمنامه‌ای میان وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) آغاز شده است.

همچنین بر اساس تفاهمنامه منعقد شده میان وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، سعی شده مشارکت کشاورزان افزایش یابد. در راستای همین هدف کود رایگان، بذر با ۵۰ درصد تخفیف، بیمه با ۳۵ درصد تخفیف، ارائه تسهیلات برای خرید مکانیزاسیون و ترویج و آموزش رایگان برای کشاورزان فراهم شده است.