به گزارش مجله خبری نگار/ایران: طی سالیان اخیر به دلیل اهمیت تغذیه و سلامت غذایی و مهمتر از آن تأمین امنیت غذایی مردم، توجه ویژهای به توسعه آبزی پروری شده است به طوری که هماکنون تولید انواع آبزیان و محصولات شیلات در جهان با افزایش قابل توجهی روبهرو شده است.
در ایران نیز طی دو دهه اخیر تولید محصولات شیلات با رشد خیرهکنندهای روبهرو بوده است به طوری که به تبع این امر صادرات محصولات شیلاتی نیز جایگاه مهمی در ارزآوری کشورمان در سالهای گذشته داشته که ایران با اوج تحریمهای پولی و بانکی روبهرو بوده و برگشت ارز صادرکنندگان را به کشور با مشکل روبهرو کرده بود.
در واقع محصولات بخش کشاورزی همچون محصولات شیلاتی نسبت به دیگر کالاها از تحریمپذیری کمتری برخوردارند به همین دلیل به این مهم نائل شدهاند؛ بنابراین توسعه تولید این محصولات از اهمیت زیادی برخوردار بوده است.
در وضعیت فعلی نیز محصولات مختلف شیلاتی بازارهای زیادی را فتح کردهاند به طوری که هماکنون شاهد توسعه صادرات میگو به روسیه و چین هستیم که این مهم البته با توجه ویژه دولت سیزدهم به افزایش تجارت با این دو کشور صورت گرفته است.
آمارها نشان میدهد کل تولیدات شیلاتی در سال گذشته ۱ میلیون و ۲۵۷ هزار تن بوده است که ۵۶ درصد آن (۷۰۲ هزار تن) از طریق صید و ۴۴ درصد آن (۵۵۵ هزار تن) از طریق پرورش آبزیان به دست آمده است.
مصرف سرانه آبزیان در کشور ۱۳.۸ کیلوگرم در سال است به طوری که در این باره حسین حسینی، رئیس سازمان شیلات ایران در گفتگو با «ایران»، کم بودن میزان مصرف محصولات آبزیان و ذهنیت لوکس بودن محصولات آبزیان را موجب پایین ماندن میزان مصرف و تولید محصولات شیلات در ایران میداند و میگوید: این امر سبب شده با آنکه میانگین مصرف سرانه و سالانه آبزیان در جهان ۲۴ کیلوگرم است، در ایران مصرف آبزیان تنها به ۱۳.۸ کیلوگرم برسد.
آمارهای وزارت جهاد کشاورزی در سال گذشته نشان میدهد صادرات محصولات شیلاتی با ۱۹ درصد رشد به ۱۶۶ هزار تن معادل ۵۵۴ میلیون دلار رسید، همچنین وزارت جهاد کشاورزی و سازمان شیلات کشور در افق ۱۴۰۴ به دنبال صادرات ۶۶۰ هزار تنی هستند که برآورد میشود با این میزان صادرات ۲.۴ میلیارد دلار درآمد ارزی نصیب کشورمان شود. در حال حاضر تراز تجاری آبزیان و محصولات شیلاتی به ۵۲۰ میلیون دلار میرسد.
در این باره حسین حسینی، رئیس سازمان شیلات ایران به رشد ۶۷ درصدی ارزآوری در حوزه صادرات آبزیان در سالجاری اشاره کرد و گفت: ارزآوری این بخش در سال گذشته ۵۵۴ میلیون دلار بود و تا سال ۱۴۰۴ نیز قرار است که ظرفیت در حوزه تولید را تا ۲،۴ میلیارد دلار افزایش دهیم. رئیس سازمان شیلات افزود: سه مسأله سرمنشأ کار ما قرار گرفته که اولین مورد فرمان رهبر انقلاب در حوزه دانشبنیان و اشتغال بوده و در مرحله بعد فرمان رئیس جمهور برای تولید غذای باکیفیت، ارزان و با منشأ داخلی بوده و مورد سوم نیز برنامه تحولی وزیر جهاد کشاورزی است که ما را موظف میکند در این مسیر قدم برداریم. وی با اشاره به لزوم افزایش بهرهوری در حوزه آبزیپروری در آبهای شیرین گفت: باید در این زمینه توسعه عمودی را در دستور کار قرار دهیم و در توسعه افقی نیز به سمت سواحل و دریاها قدم برداریم. از طرف دیگر افزایش ۴۰ درصدی وزن صادرات شیلاتی و رسیدن به ۵۱ هزار و ۳۲۷ تن و همچنین افزایش ۷۰ درصدی صادرات آبزیان کشورمان به لحاظ ارزشی و رسیدن به ۸۵ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار در تیرماه سالجاری نسبت به تیرماه سال گذشته خود گواهی بر این مدعاست. ارزآوری ۱۶۷ میلیون دلاری صادرات میگو، صادرات سالانه ۲۹۱ میلیون قطعه ماهیان زینتی کشور و صادرات ۵ تن و ۶۶۱ کیلوگرم خاویار در سال گذشته بخشی از آمارهای خیرهکننده در حوزه تقویت صنعت صادرات محصولات شیلاتی محسوب میشوند.
مجتبی خیامنکویی، رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اظهار کرد: ۱.۳ میلیون تن تولید شیلات کشور است که بر اساس برنامه وزیر جهاد کشاورزی باید به ۲.۶ میلیون تن با افزایش بهرهوری در سال ۱۴۰۴ برسد.
وی ادامه داد: ظرفیت کمنظیری برای توسعه بهرهوری در حوزه شیلات وجود دارد که برای تحقق این امر و انتقال آن به بخش تولید باید تمهیداتی ایجاد شود که از مهمترین راهکارهای این امر استفاده از کل ظرفیت تحقیقاتی بخش کشاورزی در پروسه اجراست به طوری که بخش اجرا باید در تمام بخشهای تحقیقاتی تسلط داشته باشد.
وی اظهار داشت: ظرفیتهای تحقیقاتی در تمام ایستگاههای تحقیقاتی به طور کامل در اختیار سازمان شیلات قرار میگیرد تا امکان تحقق افزایش صددرصدی محصولات شیلاتی در کشور فراهم شود. خیام نکویی افزود: برای رسیدن به این امر دهکده فناوری شیلات با همکاری وزارت علوم ایجاد میشود که معاونت علمی فناوری رئیس جمهور نیز از آن حمایت میکند تا به چرخه تولید و محل مشکلات شیلات ورود کنند.