صعود یک پله‌ای ایران در شاخص جهانی توسعه انسانی

به گزارش مجله خبری نگار، سازمان ملل از صعود یک‌پله‌ای ایران در رده‌بندی جهانی شاخص توسعه انسانی خبر داد و رتبه ایران را بالاتر از ۱۱۵ کشور جهان اعلام کرد. با این حال صعود یک پله‌ای ایران همزمان با کاهش نمره ایران در این شاخص رخ داده است که به معنای افت وضعیت توسعه انسانی در ایران است، ولی به دلیل تبعات کرونا بر اقتصاد جهانی، افت دیگر کشور‌ها بیشتر بوده و موجب شده است تا ایران یک پله در این شاخص جهانی صعود داشته باشد.

به گزارش مجله خبری نگار، برنامه توسعه سازمان ملل جدیدترین گزارش از سلسله گزارش‌های توسعه انسانی را منتشر کرده است که در آن آمار و اطلاعات مربوط به شاخص‌های توسعه انسانی ۱۹۱ کشور جهان از جمله ایران ارائه شده است.

ایران در رتبه ۷۶ جهان از نظر توسعه انسانی

گزارش توسعه انسانی ۲۰۲۲ که بر پایه آمار و اطلاعات مربوط به سال ۲۰۲۱ تهیه شده است نشان می‌دهد رتبه ایران میان کشور‌های جهان از نظر توسعه انسانی طی این سال یک پله بهبود یافته است. در حالی که ایران در رده‌بندی توسعه انسانی طی سال ۲۰۲۰ در رتبه ۷۷ جهان قرار گرفته بود و در سال ۲۰۲۱ به رتبه ۷۶ ارتقا یافته است. صعود یک‌پله‌ای ایران در رده‌بندی جهانی توسعه انسانی در گزارش جدید سازمان ملل در حالی است که طی دو گزارش قبلی این سازمان، ایران از این نظر سه پله نزول کرده بود.

ایران همچنان در رده کشور‌های دارای توسعه انسانی بالا

بر این اساس، ایران همچنان میان کشور‌های دارای توسعه انسانی بالا قرار دارد. در گزارش این سازمان، کشور‌های جهان از نظر میزان توسعه انسانی به چهار گروه تقسیم‌بندی شده‌اند که عبارتند از کشور‌های دارای توسعه انسانی بسیار بالا شامل ۶۶ کشور، کشور‌های دارای توسعه انسانی بالا شامل ۴۹ کشور، کشور‌های دارای توسعه انسانی متوسط شامل ۴۴ کشور و کشور‌های دارای توسعه انسانی پایین که ۳۲ کشور را شامل می‌شوند.

ایران بالاتر از چین، هند، اندونزی و برزیل و پایین‌تر از تایلند، عمان، کویت و ترکیه

بر اساس این گزارش، توسعه انسانی ایران از ۱۱۵ کشور جهان بیشتر است. برخی از این کشور‌ها عبارتند از: چین، اوکراین، کوبا، برزیل، الجزایر، مصر، اردن، آفریقای جنوبی، اندونزی، لبنان، عراق و هند. برخی کشور‌ها که رتبه بیشتری نسبت به ایران دارند نیز عبارتند از: تایلند، بلاروس، عمان، کویت، ترکیه، ایتالیا، فرانسه، آمریکا، انگلیس و ژاپن.

سوئیس، نروژ و ایسلند در صدر فهرست جهانی

گزارش توسعه انسانی سازمان ملل، کشور سوئیس را به‌عنوان توسعه‌یافته‌ترین کشور جهان در حوزه انسانی معرفی کرده است. نمره این کشور در شاخص توسعه انسانی ۰.۹۶۲ اعلام شده است. نروژ و ایسلند به‌ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار گرفته‌اند. رتبه‌های چهارم تا دهم نیز به کشور‌های هنگ‌کنگ، استرالیا، دانمارک، سوئد، ایرلند، آلمان و هلند رسیده است.

بی سابقه‌ترین عقبگرد توسعه انسانی در جهان طی ۳۰ سال اخیر

بر اساس این گزارش تا پیش از شیوع کرونا شاخص‌های توسعه انسانی در جهان همواره روندی صعودی را طی می‌کرد، اما در سال ۲۰۲۰ و با شیوع این بیماری متوسط نمره جهان در شاخص توسعه انسانی به ۰.۷۳۵ و در سال ۲۰۲۱ به ۰.۷۳۲ کاهش یافت. این رقم برای سال ۲۰۱۹ حدود ۰.۷۳۹ اعلام شده بود. مدیر برنامه توسعه سازمان ملل متحد گفت نخستین بار طی ۳۰ سال گذشته است که به‌طور متوالی به‌مدت دو سال در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ شاخص توسعه انسانی جهان کاهش یافته است. آخیم اشتاینر، گفت: «این بدان معناست که ما زودتر می‌میریم، تحصیلات کمتری داریم، درآمدمان کاهش می‌یابد.» یکی از عوامل اصلی کاهش شاخص توسعه انسانی، کاهش جهانی امید به زندگی است که از ۷۳ سال در سال ۲۰۱۹ به ۷۱.۴ سال در سال ۲۰۲۱ کاهش یافته است.

به گزارش مجله خبری نگار، شاخص توسعه انسانی ارقامی از صفر تا یک را در بر می‌گیرد که هرچه این رقم برای یک کشور بیشتر باشد دلالت بر توسعه‌یافتگی بیشتر آن کشور در حوزه انسانی دارد. این شاخص برمبنای سه شاخص درآمد سرانه، امید به زندگی (میانگین عمر افراد جامعه) و سطح تحصیلات افراد جامعه سنجیده می‌شود.

کاهش نمره ایران در شاخص توسعه انسانی برای سومین سال متوالی

در ایران نیز که علاوه بر کرونا با تحریم‌های غیرقانونی آمریکا مواجه بوده است شاهد افت توسعه انسانی بوده‌ایم. در حالی که تا سال ۲۰۱۸ نمره ایران در شاخص توسعه انسانی روندی صعودی را طی می‌کرد در سال ۲۰۱۹ شاهد افت نمره ایران از این نظر بودیم و این افت در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نیز تداوم داشته است، بر این اساس نمره ایران در شاخص توسعه انسانی از ۰.۷۸۷ در سال ۲۰۱۸ به ۰.۷۸۳ در سال ۲۰۱۹، ۰.۷۷۷ در سال ۲۰۲۰ و ۰.۷۷۴ در سال ۲۰۲۱ کاهش یافته است.