رغبت اندک معامله‌گران برای خرید سهام شرکت‌های ریلی

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: یک کارشناس اقتصاد حمل و نقل ریلی، اعلام کرده است که دلیل افت میزان درآمد شرکت‌های ریلی بورسی در مردادماه نسبت به تیرماه سال‌جاری ناشی از افت شدید در عملکرد شرکت‌های ریلی بوده است.

فرهنگ طلوعی اذعان داشت که درآمد شرکت‌های حمل‌و‌نقل ریلی بورسی در پنج ماهه امسال در مقایسه با همین مدت در سال گذشته دست‌کم ۱۵ درصد افت داشته است.

گزارش عملکرد مردادماه شرکت‌های بورسی فعال در صنعت حمل و نقل ریلی، نشان می‌دهد که روند درآمدزایی این صنعت در مقایسه با تیرماه با کاهش ۳ درصدی روبه‌رو بوده است. به گفته رئیس هیأت مدیره شرکت ریل‌پرداز سیر، بخشی از افت جدی درآمد شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی بورسی با افزایش قیمت‌ها جبران شده، اما درکل، این شرکت‌ها افت درآمد‌های زیادی داشته‌اند. درحال حاضر ۱۱ شرکت خصوصی مالک یا بهره‌بردار تعداد ۲۱۵۳ دستگاه انواع واگن مسافری اعم از واگن‌های خواب، اتوبوسی، خودکشش و خدماتی هستند. از مجموع این تعداد، حدود ۱۸۰۴ دستگاه واگن مسافری بجز خدماتی هستند.

طبق تکلیف سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور برای سال ۱۴۰۴ مجموع ناوگان مسافری کشور باید به ۴۴۶۹ دستگاه واگن برسد. درصورت تحقق این امر، سهم بخش ریلی در جابه‌جایی مسافرکشور به بیش از ۳۵ درصد افزایش خواهد یافت. ناگفته نماند که درحال حاضر متوسط عمر ۲ هزار واگن مسافری فعال کشور دست‌کم ۳۰ سال بوده که باید عمر آن‌ها به نصف این عدد تقلیل یابد.

فرسوده بودن شبکه حمل و نقل ریلی مسافری، هزینه‌های جاری شرکت‌های حمل و نقلی بورسی را بشدت افزایش داده است. برای دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز توسعه و نوسازی ناوگان ریلی چاره‌ای جز اضافه کردن ۴ هزار واگن مسافری جدید به شبکه ریلی کشور وجود ندارد. اما مشکلات در ناوگان ریلی فقط مربوط به بخش مسافری نیست، چرا که شبکه باری هم دچار فرسودگی و کمبود واگن است.

سالانه ۴۸ میلیون تن بار درشبکه ریلی کشور جابه‌جا می‌شود که با ۲۵۰۰ واگن باری که برای افزایش حمل بار در شبکه ریلی کشور درسال‌های آتی دیده شده به هیچ عنوان پاسخگوی نیاز‌های کشور نیست.

این کارشناس اقتصاد حمل و نقل ریلی، اذعان داشت که در حال حاضر دلیل دیگر افت درآمدی شرکت‌های حمل و نقل ریلی بورسی، بجز عامل قبلی، افزایش تعرفه‌های دسترسی در شبکه ریلی هم بوده است. وی، زیرساخت شبکه حمل‌ونقل ریلی را به سه بخش خط، واگن و لوکوموتیو تقسیم کرد و گفت که تعرفه بهره‌برداری از شبکه ریلی، در یک مقطعی حدود ۳۵ درصد افزایش یافته است. طلوعی گفت که در سال گذشته شرکت راه‌آهن به دلیل کاهش لوکوموتیو نتوانست به تعهدات خود در حوزه تأمین نیروی کشش عمل کند و این موضوع باعث شد تا حجم بار شرکت‌های حمل و نقل ریلی با کاهش روبه‌رو شود.

وی یاد آور شد که یکی از اهداف راه‌آهن، افزایش جابه‌جایی مسافر بوده که طبق اعلام راه آهن درسال‌جاری مسافران بیشتری هم جابه‌جا شده‌اند، زیرا به دلیل کمرنگ‌تر شدن کرونا کشش جابه‌جایی مسافر در بخش ریلی وجود دارد.

رئیس هیأت مدیره شرکت ریل‌پرداز سیر، تأیید کرده که P/E صنعت حمل‌ونقل در بازارسرمایه بالا بوده و ازاین منظر، برای بسیاری از معامله‌گران بورسی جذاب نیست، هرچند که این عدد P/E نشان می‌دهد که شرکت‌های ریلی درحال توسعه هستند.

به گفته وی، عده اندکی از معامله‌گران برای خرید سهام شرکت‌های حمل و نقل ریلی تمایل دارند، زیرا که نرخ بازدهی شرکت‌های ریلی برای معامله‌گران پایین بوده است. طلوعی، دورنمای سهام شرکت‌های ریلی در بازارسرمایه را رو به بهبود توصیف کرد و توضیح داد که با توجه به شرایط جنگ اوکراین و ورود روبل به بازار، نیاز به خدمات ریلی در کشور رو به رشد خواهد بود که همین امر تأثیرات مثبت خود را بر بازار حمل و نقل کشور از جمله ریلی خواهد گذاشت، چون صنعت ریلی کشور در کشور‌های CIS تأثیر‌گذار است.

به گفته وی، بازار سرمایه تا اواخر مردادماه سال‌جاری در حال کف‌سازی بوده و با توجه به شرایط بین‌المللی، سهام شرکت‌های ریلی برای یک دوره یکساله سود مناسبی را برای معامله‌گران به دنبال خواهد داشت.

این کارشناس اقتصاد حمل و نقل ریلی با بیان اینکه صنعت حمل و نقل ریلی نزدیک به ۱۵ سال است که خصوصی شده است، تصریح کرد که در ابتدا هم دولتی شدن راه‌آهن اشتباه بود و بخش ریلی بعد از جنگ باید اولین صنعتی بود که خصوصی می‌شد، بنابراین تأخیر زیادی در خصوصی شدن صنعت ریلی رخ داده است.

گفته می‌شود که هزینه اجتماعی حمل و نقل جاده‌ای در کشور به ازای هر واحد حمل حدود ۱۰۸ ریال محاسبه می‌شود، حال آنکه هزینه اجتماعی وارده به ازای هر واحد حمل ریلی ۸ ریال است، بنابراین هزینه اجتماعی حمل و نقل جاده‌ای در ایران ۱۳، ۵ برابر حمل و نقل ریلی است.