خدمت بایدن به تحکیم قدرت بن سلمان

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: ۷ سال از ورود محمد بن سلمان به رده‌های بالای ساختار قدرت عربستان سعودی می‌گذرد. بن سلمان از سال ۲۰۱۵ تاکنون به عنوان وزیر دفاع عربستان و از سال ۲۰۱۷ نیز به عنوان ولیعهد این کشور فعالیت می‌کند. بن سلمان از ژوئن ۲۰۱۷ تا پیش از اکتبر ۲۰۱۸ با سفر به کشور‌های غربی تلاش می‌کرد مشروعیت خود برای رسیدن به کرسی پادشاهی عربستان را به نوعی به دست آورد و خود را به طور بالقوه به عنوان شخص اول عربستان معرفی کند. با این حال، اشتباه بزرگ بن سلمان اکتبر ۲۰۱۸ رخ داد.

دوم اکتبر ۲۰۱۸ جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار سعودی روزنامه واشنگتن پست در کنسول‌گری عربستان در استانبول ترکیه به شکل فجیعی به قتل رسید و پیکرش هم قطعه قطعه شد. در همان نخستین ساعات پس از قتل خاشقچی، رسانه‌ها اعلام کردند این جنایت با دستور محمد بن سلمان انجام شد. واکنش دولت ترکیه که تلویحاً اعلام کرده بود این جنایت به دستور محمد بن سلمان انجام شد بر فشار‌ها علیه ولیعهد سعودی افزود. بن سلمان که پیش از این جنایت، سفر‌های خارجی زیادی را به خصوص به مقصد کشور‌های غربی انجام داده بود، پس از این جنایت، زمینه سفر به هیچ کشور غربی را فراهم ندید و تنها در چند نوبت به برخی از کشور‌های عربی سفر کرد.

تنها کشور غیرعربی که بن سلمان به آن سفر کرد، ترکیه بود که در ماه گذشته میلادی این سفر انجام شد. اکنون بعد از گذشت ۴ سال، قرار است ولیعهد سعودی امروز (سه شنبه) به یونان و پس از آن به قبرس سفر کند که نخستین سفر وی به یک کشور غربی پس از قتل خاشقچی است. سفر به یونان نشان می‌دهد که بن سلمان از فشار‌های خارجی خارج شده است. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا ۱۵ ژوئیه به جده سفر و با ولیعهد سعودی دیدار کرد تا به نوعی نقطه پایانی برای فشار‌های خارجی و نقطه آغاز نیز برای از سر گیری سفر‌های بن سلمان به کشور‌های غربی باشد. جو بایدن در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا وعده داده بود محمد بن سلمان و عربستان سعودی را بابت قتل خاشقچی به کشوری منزوی و مطرود تبدیل کند، وعده‌ای که با سفر اخیر وی به جده عملاً نادیده گرفته شد.

به همین دلیل نیز بسیاری از تحلیل‌گران معتقد هستند بایدن با سفر به جده خدمتی بزرگ به بن سلمان برای تحکیم قدرتش انجام داد. نکته دیگر این است که سفر به یونان و قبرس برای تقویت روابط عربستان با این کشور‌ها انجام می‌شود. اکتبر سال گذشته میلادی، محمد بن سلمان، میزبان «کریاکاس میتسوتاکیس»، نخست وزیر یونان، در ریاض بود. «نشست مشترک تجاری یونان و عربستان سعودی» نیز ماه می‌گذشته در آتن برگزار شد. در جریان سفر ولیعهد سعودی به یونان، چند قرارداد و موافقت‌نامه در زمینه‌های انرژی، همکاری نظامی و مخابرات، میان طرفین امضا خواهد شد.

موضوع دیگر این است که سفر به یونان و سپس قبرس می‌تواند نقطه آغازی برای سفر بن سلمان به دیگر کشور‌های غربی و بهره‌گیری مجدد وی از سیاست خارجی برای تحکیم موقعیت خود در ساختار قدرت عربستان سعودی باشد. بن سلمان ماه گذشته میلادی نیز به سه کشور مصر، اردن و ترکیه سفر کرده بود.