پیام روز جهانی تئاتر: اهمیت حماسه در روزگار اخبار شوم

به گزارش مجله خبری نگار، متن پیام محسن سوهانی به شرح زیر است:

«هوالجمیل

یادگار راویان اسرار ...

بزرگترین نهاد هنر‌های نمایشی جهان (مؤسسه بین المللی تئاتر-ITI)، اولین بار در سال ۱۹۶۲، ۲۷ مارس (۷ فروردین ماه) را به عنوان روز جهانی این هنر جشن گرفت. رویدادی بین المللی که اکنون به ایستگاه شصتم خود رسیده است.
رسم بر این است که هر سال یکی از هنرمندان شاخص، پیامی برای این روز بنویسد و امسال نوبت پیتر سلارز (Peter SELLARS)، کارگردان صاحب نام تئاتر و اپرا و استاد برجسته‌ی دپارتمان هنر و فرهنگ جهانی دانشگاه UCLA بود.
او که خود شاخصه‌ی کارش بازخوانی به‌روز، جذاب و خلاقانه از مفاهیم کلاسیک و باستانیست، در پیامش از اهمیت «حماسه» و خلق چشم اندازی اساطیری برای مخاطب در روزگار اخبار شوم و اتفاقات ناگواری، چون پاندمی کرونا سخن گفته است. وی در فرازی از این پیام آورده: {چه چیزی را باید به خاطر بسپاریم؟ «آداب و رسومی» که به ما امکان می‌دهد در نهایت دوباره تصور کنیم و شروع به تمرین گام‌هایی که قبلا هرگز انجام نداده‌ایم…}
به نظرم دقیقا همین نکته، بزرگترین رسالت اهالی هنر‌های نمایشی ایران زمین، برای ایفای نقش و رسالت تاریخی خود در ایجاد توسعه‌ی متوازن فرهنگی کشور است.
باید از صدف فرهنگ ریشه‌دار و هویت ملی پر قدمت خویش، با زبان روزآمد هنر، گوهری جذاب، درخشان و عالمگیر بسازیم.
هنر‌های نمایشی در ایران زمین، با قالب هایی، چون نقالی (پرده خوانی و…)، آیینی (همانند سوگ سیاوش و بعد‌ها تعزیه)، ادبیات حماسی ـ روایی (مانند یادگار زریران که نخستین بار اسطوره‌ی رستم پهلوان را رخ نمود) ریشه‌ای هزاران ساله، به قدمت تاریخ و فرهنگمان دارد. اما متاسفانه تئاتر مدرن در کشورمان بیشتر وامدار تقلید محض از غرب بوده است. حتی کلیدواژه‌ی آداپتاسیون (adaptation) هم عمدتا به منزله‌ی ترجمه به کار رفته است تا بومی سازی. اما آن چه نیاز داریم «تسخیر» به نفع هویت بومی است.
اکنون رسالت اهالی فرهیخته‌ی هنر‌های نمایشی‌مان، در این پیچ سرنوشت‌ساز تاریخی که آسیب جهانی شدن در جهان مجازی شده، فرهنگ و هویت ملی کشور‌ها را تهدید می‌کند: به‌روز ساختن یادگار راویان اسرار است تا با بهره از این چنته‌ی پر و پیمان، ضمن احیای «تئاتر ملی»، اسطوره‌ای از اهمیت ایرانی بودن را پیش روی فرزندان جوان و آینده ساز مام میهن، به نمایش بگذارند…
روز جهانی تئاتر را با آرزوی بهترین‌ها به تمامی اهالی این هنر شریف، خصوصا همکاران نازنینم در اداره کل هنر‌های نمایشی رادیو، که از جادوی صدا، خلاقانه صحنه‌ی نمایش را در ذهن مخاطب به تصویر می‌کشند، با آرزوی بهترین‌ها و روز و روزگاری همواره سر سبز و بهارین تبریک عرض می‌کنم.

محسن سوهانی
مدیر کل هنر‌های نمایشی رادیو و رادیو نمایش»