نجات زمین با دست دوم‌ها

به گزارش مجله خبری نگار، اغلب ما در زندگی وسایل و لوازمی را دور انداخته‌ایم که شاید اگر مهربانانه‌تر به آن‌ها نگاه می‌کردیم، سرنوشت بهتری داشتند. بیشتر تجربه خرید‌های هیجانی و بی‌استفاده را در کارنامه داریم، اما کُمیت‌مان در خرید لوازم دست دوم لنگ است.

به تازگی مردم جهان در یک جنبش فراگیر به خرید و فروش اجناس دست دوم روی آورده‌اند تا با کاهش مصرف و جلوگیری از تولید بی‌حد‌وحصر به سلامت کره زمین کمک کنند. شاید دانستن آن چه روی کره‌زمین در حال رخ دادن است اجازه بدهد تا برچسب دست‎وپاگیر جنس دست دوم خریدن از ذهن کم رنگ‌تر شود و ندای درون مان هم از تکرار همیشگی نه به این تصمیم دست بردارد. پرونده امروز زندگی‌سلام قرار است کمک کند تا در پایان سال که موعد خرید‌های بی‌پایان و دور‌انداختن‌های بی‌شمار است، عاقلانه‌تر و بهتر درباره لوازمی که در فهرست خرید هستند یا قرار است دور انداخته شوند، تصمیم بگیریم.

کمک به زمین برای بهتر نفس کشیدن

برای درک بهتر آن چه در کره‌زمین در حال رخ دادن است، باید آمار را مرور کرد. کره‌زمین یک خانواده بزرگ ۷.۷ میلیارد نفری است. سالانه ۸۰ میلیارد انواع و اقسام لباس در دنیا تولید و فروخته می‌شود که ۱۰ برابر هر فرد در جهان است. سرنوشت بیشتر این لباس‌ها بعد از مدت کوتاهی به سطل زباله ختم می‌شود. قضیه وقتی تلخ می‌شود که بدانید صنعت مد و پوشاک بعد از نفت و گاز رتبه دوم تولید گاز‌های گلخانه‌ای را دارد و این یعنی زمین را دودستی به نابودی کشاندن.

در کنار اتفاقات صنعت مد، تنها در سال ۲۰۲۱ بیش از ۶۰ میلیون تن زباله الکترونیکی مانند تلفن، رایانه، سی‌دی و... تولید شده است که از این رقم فقط ۲۰ درصد آن بازیافت و بقیه راهی طبیعت می‌شود. این یعنی با دست خودمان مقدار زیادی سرب، جیوه و کادمیوم را که از عناصر شیمیایی مضر هستند وارد هوا، آب و خاک می‌کنیم. شاید کمتر کسی در هنگام خرید لوازم دست دوم به نجات زمین و کمک به محیط‌زیست فکر کند و بیشتر به بعد اقتصادی ماجرا اهمیت بدهد، اما وقتی به سراغ خرید لوازم دست دوم می‌روید به طور غیرمستقیم کمک می‌کنید که کره زمین بهتر و عمیق‌تر نفس بکشد. در واقع این روز‌ها کاهش مصرف و حفظ محیط زیست به واسطه خرید و فروش لوازم دست دوم برای بخشی از مردم دنیا به ارزش و هنجار تبدیل شده است، چون اگر قرارباشد همه ساکنان کره زمین با همین فرمان به زندگی خود ادامه دهند به زودی به چند کره زمین با ظرفیت و ابعاد چندبرابری نیاز داریم.

ایرانی‌ها هم دست‌دوم می‌خرند؟

سمساری‌های زیادی در ایران وجود داشته و دارد که نشان می‌دهد ایرانی‌ها از گذشته اهل خرید و فروش لوازم دست دوم بوده‌اند. شاید گاهی با پنهان‌کاری فروشنده یا بی‌توجهی خریدار، فرد متضرر یا با احساس شکست در خرید مواجه می‌شود، اما همیشه نمی‌توان قید خرید لوازم دست دوم را زد. گزارش سالانه سایت دیوار در سال گذشته نشان می‌دهد بعد از دسته‌بندی املاک و وسایل نقلیه، لوازم الکترونیکی و لوازم شخصی بیشترین سهم آگهی در این سایت را داشته‌اند و مردم بیشتر از همه کلیدواژه مبل، گوشی و دوچرخه را در این سایت جست‌و‌جو کرده‌اند.

این نشان می‌دهد خرید و فروش بعضی لوازم برای مردم جا افتاده، اما این سیر هنوز کامل نشده است. در واقع می‌توان به خرید لوازم دست دوم اعتماد کرد به شرطی که در هنگام خرید و فروش لوازم دست دوم به چند نکته جزئی توجه کرد. ایجاد سایت‌های مطمئن، بستر‌های مناسب خرید و فروش، پشتیبانی امنیت‌بخش و همچنین قیمت‌گذاری منصفانه بر اساس نوع کالا از دیگر گزینه‌هایی است که عملیاتی کردن آن‌ها می‌تواند اعتماد عمومی را به خرید و فروش کالای دست دوم جلب کند و با فرهنگ‌سازی، ایرانی‌ها را در مسیر کمک به کره زمین قرار دهد.

عشق ایتالیایی‌ها به مبل دست‌دوم و کانادایی‌ها به لباس دست‌دوم!

خرید و فروش لوازم دست دوم در دنیا شکل‌های جالب و جدیدی به خود گرفته است. به طور مثال نایک یکی از برند‌های معروف دنیا در تولید کفش، لباس و تجهیزات ورزشی، سرویس جدیدی برای فروش وسایل دست دوم برند خود راه‌اندازی کرده که با استقبال خوبی هم مواجه شده است. فروشگاه معروف و اینترنتی آمازون هم در دسته‌بندی خود یک بخش را به فروش محصولاتی که ایرادات ظاهری کمی دارند یا عیوب فنی آن‌ها رفع شده، اختصاص داده است. این محصولات با قیمتی کمتر از قیمت اصلی به فروش می‌رسند و به همین دلیل یکی از بخش‌های پرطرفدار و همیشه شلوغ آمازون است.

خرید و فروش لوازم دست دوم به خصوص لوازم برقی در آلمان هم جزو روال عادی زندگی آلمانی‌هاست، یعنی اگر همه لوازم خانگی برقی یک فرد نو باشد او را در رده افراد لوکس جامعه قرار می‌دهند. البته سلیقه مردم دنیا در این که به کدام کالای دست دوم علاقه دارند، بسیار متفاوت است. در گزارشی آمده که در سال‌های اخیر آلمانی‌ها خوره کتاب‌های دست دوم هستند. در کانادا مردم بیش از هرچیز در جست‌وجوی لباس ارزان قیمت دست دوم بوده‌اند و ایتالیایی‌ها عشق خرید مبلمان دست‌دوم هستند. در شرق اوضاع متفاوت است. به طور مثال مردم کشور چین بیش از هر چیز به خرید خودروی شخصی دست دوم علاقه نشان داده‌اند.

وقت دست دوم فروشی است!

یک سایز بزرگ‌تر بگیر تا سال بعد هم استفاده کند. این جمله خیلی‌ها را به یاد خرید عید پدر و مادر‌های قدیمی‌تر برای فرزندشان می‌اندازد. جالب این که این روش والدین بسیار به فرهنگ مدپایدار نزدیک است. مد پایدار نقطه مقابل مد مقطعی است و می‌گوید مردم مدت زمان بیشتری از لباس‌هایی که خریده‌اند، استفاده کنند تا از اثر بد مد صنعتی بر کره زمین بکاهد.

اگر دوباره بخواهیم از آمار استفاده کنیم، باید بدانید فصل زمستان محبوب‌ترین فصل آگهی‌گذاری در سایت دیوار است و بیشترین آگهی‌ها در این فصل به ثبت رسیده‌اند. از آن‌جا که زمزمه همه خانه‌تکانی‌ها از حوالی بهمن و اسفند شروع می‌شود، باید گفت همین روز و همین ساعت بهترین زمان برای این است که هم لوازم دست دوم، ولی قابل استفاده خرید و هم لوازمی را که سال‌ها بی‌استفاده مانده‌اند با قیمت منصفانه فروخت. گفتن این که لوازم دست دوم بعضی آرزوی فرد دیگری است هم نیاز به یادآوری ندارد و از قدیم گفته‌اند تو نیکی می‌کن و در دجله انداز...!

آمار‌هایی عجیب که واقعی‌اند

تولید هر کالا و لباس، مصرف منابع طبیعی و آب زیادی می‌طلبد که در این قسمت به برخی از آن‌ها پرداخته‌ایم.

یخچال

تولید هر یخچال ۳۲۰ کیلوگرم دی‌اکسیدکربن را به آسمان آبی اضافه می‌کند. یعنی برای تولید هر ۱۰ یخچال، حجم غول‌پیکری از دی‌اکسیدکربن در ابعاد یک ساختمان ۴ طبقه به هوا می‌رود.

لوازم چوبی

برای تولید یک دست مبل و صندلی حداقل به یک درخت چهار متری با قطر ۲۰ سانت نیاز است. کشور سوئد در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد که مردم کشورش با خرید مبل دست دوم، کمک کردند تا ۸۳۴ میلیون دست مبل کمتری در این کشور تولید شود. این تولید کمتر همچنین باعث شد ۸۰۰ هزار تن کربن کمتری در فضا منتشر شود. کربن یکی از شاخص‌های مهم در مرگ زمین است.

لپ‌تاپ

تولید هر لپ‌تاپ و هر شلوار جین به ۷۵۰۰ لیتر آب نیاز دارد. اگر طبق آمارها، هر انسان روزانه ۴ لیتر آب بنوشد میزان آبی که برای تولید هر لپ‌تاپ مصرف می‌شود مساوی با مقدار آبی است که یک انسان در طول ۵ سال می‌نوشد.

اصول خرید دست دوم‌ها

حرف ما این نیست که تنها از سر دلسوزی و چشم بسته به سراغ خرید لوازم دست دوم بروید. این یک معادله غلط است. فرض کنید قرار است با بودجه‌ای که در نظر دارید، یک چای‌ساز دست دوم بخرید. برای این خرید لازم است به سایت‌های مختلف سر بزنید تا قیمت کالای نو در بازار دست‌تان بیاید. می‌توانید قیمت را بر متوسط عمر مفید دستگاه تقسیم کنید و قیمت به دست آمده را در تعداد سال‌های باقی‌مانده آن ضرب کنید. حال با توجه به این قیمت، گزینه‌های مختلف خرید را بررسی کنید.

البته این فرمول همیشگی نیست، چون برخی وسایل سال‌ها بی‌استفاده گوشه خانه فروشنده خاک می‌خورند و تنها تفاوت‌شان با کالای نو تاریخ تولید است. بهتر این که برای خرید لوازم دست دوم از سالم بودن قطعه اصلی آن مطمئن شوید یا آن را به شرط تست یا بازدید یک تعمیرکار خریداری کنید و مطمئن شوید سرتان کلاه نرفته است. راه حل بهتر هم خرید و فروش بین دوست و آشناست.

منبع: خراسان