پسر شاهرخ خان قربانی جدید سیاست های نارندرا مودی در بالیوود؟

به گزارش مجله خبری نگاربه نقل از فارن‌پالسی پسر شاهرخ‌خان، بازیگر سوپراستار هند، به اتهام مصرف مواد مخدر در یک میهمانی بازداشت شد. در همه جهان چنین اخباری درباره سلبریتی‌ها توجه افکار عمومی را به خود جلب می‌کند. در هند هم که از آغاز نخست‌وزیری نارندرا مودی شکاف میان جامعه هندو‌ها و مسلمانان عمیق‌تر شده، خبر بازداشت پسر شاهرخ‌خان باعث شد که بار دیگر توجه‌ها به بافت پوسیده جامعه هند معطوف شود.

حامیان دولت ملی‌گرای هندوی نارندرا مودی از بازداشت پسر شاهرخ‌خان (بازیگر مطرح مسلمان هند) طبق قانون دفاع کرده و معتقدند که این واقعه آشکارکننده انحطاط در صنعت فیلم‌سازی این کشور است. اما هندی‌های لیبرال معتقدند بازداشت پسر خان اقدامی عامدانه برای خدشه‌دارکردن تصویر یک مسلمان شناخته‌شده مخالف دولت بوده است.

مخالفان بر این باورند که هدف این اقدام در واقع خشنودکردن هندو‌های افراطی است. شاهرخ‌خان بیش از یک دهه است که در صدر فهرست ستاره‌های معروف سینمای هند قرار دارد و این شهرت تا جایی پیش رفته که او را «کینگ خان» یعنی پادشاه بالیوود می‌نامند. او همچنین به خاطر قیامش در برابر فقر در هند شناخته شده است. خان اغلب با انتقاد از تشدید نابرابری در مجامع عمومی و مراسم‌ها از سختی‌هایی که در جریان بازیگرشدنش متحمل شده، از جمله خوابیدن در خیابان‌های بمبئی، صحبت می‌کند. سرنوشت مملو از کشمکش و موفقیت او الهام‌بخش میلیون‌ها هندی به‌ویژه مسلمانان این کشور شده است؛ امری که خوشایند راست‌گرایان افراطی هندو نیست.

دیپیکا پادوکن بازیگر زن بالیوود، هم سال گذشته متهم شد که بخشی از شبکه توزیع مواد مخدر است. او توسط سازمان مبارزه با مواد مخدر هند احضار شده و مورد بازجویی قرار گرفت. این اتهام در شرایطی متوجه پادوکن شده که او یک سال قبل از آن به جنبش اعتراضی دانشجویان علیه قانون جدید و جنجالی شهروندی مسلمانان هند که توسط دولت مودی تصویب شده، پیوسته بود (نکته اصلی این قانون که بیشتر مورد اعتراض قرار گرفته این است که این قانون اعطای شهروندی به شش اجتماع مذهبی -قومی «هندو، سیک، بودایی، آیین جین، پارسی‌ها و مسیحیانی» را تضمین می‌کند که به گفته نخست‌وزیر هند از لحاظ تاریخی با آزار و اذیت در سه کشور همسایه هند روبه‌رو هستند. منتقدان می‌گویند این قانون مسلمانان را در نظر نگرفته و این موضوع تبعیضی آشکار علیه مسلمانان است. اما مودی می‌گوید مسلمانان نمی‌توانند در این سه کشور که اسلام مذهب مسلط است، تحت تعقیب باشند؛ بنابراین در این قانون لحاظ نشده‌اند).

برخی از طرفداران راست‌گرای دولت مودی مدعی‌اند اخبار ارتباط دست‌اندرکاران بالیوود با مواد مخدر نشان‌دهنده ارتباط صنعت فیلم با قاچاق مواد مخدر در این کشور است، اما لیبرال‌ها مشکوک هستند که شاهرخ‌خان و پادوکن به نوعی به دلیل مخالفت با اسلام‌هراسی آشکار در هند تنبیه شده‌اند و اتهام‌هایی که علیه آنان مطرح شده در‌واقع بخشی از یک کارزار پنهانی گسترده‌تر برای ارعاب مسلمانان و لیبرال‌های این کشور است.

از زمانی که نارندرا مودی به‌عنوان نخست‌وزیر به قدرت رسیده، اقلیت‌ها و لیبرال‌ها در تمامی اقشار تأثیرگذار اجتماعی به این موضوع اشاره کرده‌اند که شدیدا تحت فشار هستند تا در سکوت ایده‌های تبعیض‌آمیز راست‌گرایان هندو را بپذیرند. ابتدا روزنامه‌نگاران از تشدید فشار‌ها برای افزایش خودسانسوری انتقاد کردند. در این میان بسیاری از رسانه‌ها دست از فعالیت برداشتند، برخی نیز سعی کردند با خودسانسوری سیاست‌هایشان را برای کاهش فشار‌ها تعدیل کنند. اما برخی نیز فراتر از این رفته و عملا به بلندگو‌های تبلیغاتی سیاست‌های دولت تبدیل شدند. دانشگاه‌هایی که دست‌اندرکاران آنان گرایش‌های چپ داشتند یا مراکز علمی‌ای که توسط اقلیت‌ها اداره می‌شدند، هدف بعدی فشار‌ها بودند و حالا نوبت به صنعت فیلم و تلویزیون هند رسیده که بیش از یک‌میلیون نفر را در استخدام خود دارد و از شهرت جهانی برخوردار است.

نشریه فارن‌پالسی در‌این‌باره نوشته: فیلم‌ها و ستارگان سینمای هند اکنون در میانه یک انقلاب فرهنگی دولتی هستند که هدفش سرکوب مخالفان نارندرا مودی است، انقلاب فرهنگی دولت مودی می‌خواهد مسیر هند را از جامعه‌ای متکثر به‌سوی جامعه‌ای همگن و یکدست به لحاظ فرهنگی تغییر دهد. تغییر و تحولات اخیر باعث شده تا بالیوود دچار شکاف شود. در شرایطی که برخی از دست‌اندرکاران صنعت فیلم هند آشکارا از دولت مودی حمایت می‌کنند، برخی دیگر نگران تشدید فشار‌ها هستند. آن‌ها از توقیف‌شدن فیلم‌ها یا مبتلاشدن به سرنوشت شاهرخان و پادوکن می‌ترسند. همین ماه گذشته بیش از ۱۲ برنامه استندآپ منور فاروقی، کمدین هندی به دلیل فشار گروه‌های تندرو لغو شد تا او در ۲۹‌سالگی اعلام بازنشستگی کند.

نارندرا مودی(نخست وزیر هند)

فاروقی نیرو‌های پلیس بنگالورو و همچنین اعضای محلی و ایالتی حزب حاکم بهاریاتا جاناتا به رهبری مودی را اصلی‌ترین نیرو‌های فشار برای لغو برنامه‌های خود معرفی کرده است. فیلم‌های هند مشکلات زیادی داشته‌اند، اما ترویج تعصب جزء این فهرست نبوده است. اما اگر هنرمندان سکوت کنند یا بدتر از آن به دستگاه تبلیغاتی دولت بپیوندند، دیگر کسی باقی نمی‌ماند که آینه تمام‌نمای جامعه باشد و به نظر می‌رسد که این همان چیزی است که دولت مودی به‌دنبال آن است؛ چرا‌که شاهرخ‌خان و پادوکن از زمان متهم‌شدن به ارتباط با قاچاق مواد مخدر و شبکه توزیع آن، احتیاط را پیشه کرده‌اند. 

منبع: شرق