باتری به باتری کردن خودرو یکی از روشهای انتقال انرژی از خودروی سالم به محفظهی باتری در خودروی معیوب است. در طی این فرایند، روند دشارژه شدن اتومبیل شکل میگیرد و انرژی الکتریکی مورد نیاز برای استارت خوردن و روشن شدن چراغهای اتومبیل فراهم میشود.
باتری قطعهای کابردی در مورتور خودرو است که با ذخیره و تبدیل انرژی شیمیایی به برقی موجب راه اندازی و استارت خوردن خودرو میگردد.
قطعات اصلی این محفظه شامل صفحات عایق مثبت و منفی، ترمینال مثبت و منفی، جعبه باتری، نشانگر وضعیت الکترونیک، هواکش درپوش، گوی سبز رنگ و سطح الکترولیت میشود.
ظرفیت باتریها به عواملی نظیر دمای کارکرد، مقدار الکترولیک، تعداد صفحات باتری، مساحت صفحات باتری، قدرت الکترولیک و نو و کهنه بودن باتری بستگی دارد. اما ظرفیت معمول خودروها ۱۲ ولت و ۶۰ آمپر میباشد.
یکی از نشانههای وجود اختلال در کارکرد باتری خودرو، عدم استارت زدن، عدم کارایی چراغهای پشت آمپر و ادوات برقی اتومبیل میباشد.
۱_ راه حل اول: مناسبتترین روش تماس با امداد خودرو درخواست کمک از آنها در خصوص تعویض باتری میباشد.
۲_ راه حل دوم: تهیهی پاور بانک.
۳_ راه حل سوم: اتصال باتری به باتری خودرو به منظور روشن کردن اتومبیل.
وسایل مورد نیاز جهت باتری به باتری کردن خودرو
ابتداییترین وسیلهی مورد نیاز در خصوص باتری به باتری کردن خودرو، دسترسی به باتری سالم است.
یک باتری سالم، علاوه بر کارایی باید دارای ولتاژی مشابه نمونهی اتومبیل معیوب باشد. این عبارت بر روی بدنهی باتری درج شده است و به سادگی قابل رویت است.
توجه داشته باشید، استفاده از باتری با ولتاژ متغیر موجب ایجاد تداخل در دینام هر دو اتومبیل میگردد.
یکی دیگر از تجهیزات مورد نیاز در راستای باتری به باتری کردن خودرو، کابل باتری با گیرههای سوسماری هم طول با سر باتری است.
کابل باتری یکی از تجهیزات جانبی خودرو است؛ لذا همواره سعی کنید این وسیلهی جانبی را تهیه کنید و در داخل صندوق عقب خودرو قرار دهید تا در مواقع ضروری از آن استفاده کنید.
از کابلهای باتری با عنوان جامپر استاندارد نیز یاد میشود. این کابل در دو نوع قرمز ضخیم و مشکی کم حجم وجود دارد. کابل مشکی رنگ مخصوص اتصال به قطب منفی و کابل قرمز رنگ مخصوص قطب مثبت است.
قطب منفی باتری سالم قابل اتصال به رگلاژ دینام خودروی دشارژ شده میباشد. پایهی رگلاژ دینام، قطعهای هلالی و فلزی است که با تنظیم شل و سفت بودن تسمه دینام کارایی دارد.
یک پیچ در شیار وسطی دینام قرار دارد که با شل کردن آن میتوانید در مسیری هلالی دینام را جا به جا کنید.
به همین منوال، کابل مشکی را نیز به قطب منفی باتری سالم متصل کنید. سپس طرف دیگر آن را درقطب منفی باتری خودرو معیوب نصب کنید. در صورتی که کابل مشکی را ابتدا به باتری خودرو معیوب وصل کنید، قسمتای سی یو خودرو خراب میشود و در صورت هرگونه مغایرت باتریها منجر به آتش سوزی میشود.
توجه داشته باشید که در هنگام باتری به باتری کردن خودروها دو سر قرمز و مشکی کابلها با یکدیگر برخورد نکنند. زیرا در صورت تماس هر یک امکان تداخل آسیب جدی به قطعات برقی و کامپیوتری خودروها وجود دارد.
پس از کسب اطمینان به نصب درست کابل ها، برای استارت زدن خودروی سالم اقدام کنید. سپس پس از چند دقیقه (بدون خارج کردن کابل ها) خودروی دشارژ شده یا معیوب را استارت بزنید.
در صورتی که خودرو معیوب روشن شد و فرایند اتصال نتیجه بخش بود، اقدام به جداسازی کابلها کنید.برای این منظور در ابتدا کابل مشکی را از سمت فلزی خودرو خارج کنید و طرف دیگر کابل را نیز از خودرو سالم جدا کنید.
سپس کابل قرمز را از قطب مثبت باتری سالم جدا سازید و طرف دیگر کابل را از خودرو معیوب جدا کنید.
دلایل مختلفی برای مردن باتری ماشین وجود دارد مثلا استارت نزدن طولانیمدت ماشین، گذاشتن ماشین در دمای زیر صفر یا بیرون آوردن چراغ جلوی یا چراغهای داخل ماشین در حالی که ماشین خاموش است. همه این موارد باعث کاهش عمر مفید باتری ماشین میشود. برای اینکه باتری مرده ماشینتان را شارژ کنید یکسری کابل اتصال باتری خودرو و ماشینی که دارای باتری شارژ شده مورد نیاز است. حالا باید دو باتری را به هم وصل کنید و باتری مرده را شارژ کنید. به این کار باتری به باتری کردن ماشین گفته میشود که نحوه انجام این کار را در ادامه توضیح خواهیم داد.
قبل از دست زدن برای باتری به باتری کردن اتومبیل از عینک ایمنی و دستکش استفاده کنید. عینک و دستکش از چشمان و دستان شما در مقابل اسید سولفوریک در زمان اتصال سیم باتری به باتری محافظت میکند.
مطمئن شوید که سیم باتری به باتری ماشین سالم و بدون خوردگی هستند.
ماشینی که باتری شارژ شده دارد را به کنار ماشینی که باتری مرده دارد نزدیک کنید، اما آنها را به هم نچسبانید. بهترین حالت این است که مانند تصویر زیر اتومبیلها را رو به روی هم قرار دهید. اطمینان حاصل کنید که فاصله باتریها به اندازهای است که با کابل به هم وصل میشوند. اگر کابل باتری به باتری ماشین شما به اندازه کافی بلند نباشد احتمال آتشسوزی وجود دارد.
حالا ماشینی که باتری شارژ شده دارد خاموش کنید.
کاپوت را باز کنید.
پایانههای مثبت و منفی هر باتری را در نظر بگیرید. پایانه مثبت با علامت + و پایانه منفی با علامت – علامتگذاری شده است.
یک طرف کابل مثبت که با رنگ قرمز نشان داده میشود را به پایانه مثبت باتری مرده و طرف دیگر را به پایانه مثبت باتری شارژ شده وصل کنید.
یک طرف کابل منفی که با رنگ سیاه نشان داده میشود را به پایانه باتری شارژ شده وصل کنید.
انتهای دیگر کابل منفی را به قسمت فلزی ماشینی که باتری مرده دارد وصل کنید.
موتور باتری شارژ شده را روشن کنید. پس از روشن کردن ماشین باتری مرده از طریق کابلها شارژ میشوند.
اجازه دهید که حداقل ماشین ۵ دقیقه روشن باشد. بعد از اینکه باتری به اندازه کافی شارژ شد سعی کنید ماشینی که باتری مرده دارد استارت بزنید. موتور ماشین باید خیلی راحت روشن شود. اما اگر موتور ماشین روشن نشد ۵ دقیقه دیگر اجازه دهید باتری مرده شارژ شود.
بعد از اینکه ماشین استارت خورد، حالا کابل باتری به باتری را از ماشین جدا کنید. ابتدا کابل سیاهی که به بدنه ماشین وصل شده را جدا کنید بعد کابل سیاهی که به ترمینال منفی وصل شده و در نهایت کابلهای متصل به ترمینال مثبت باتری شارژ شده و بعد کابل متصل به باتری مرده را جدا کنید.
حالا اجازه دهید ماشینی که باتری مرده دارد حداقل پنج دقیقه روشن بماند. حالا برای اینکه باتری مرده کاملا شارژ شود حداقل ۲۰ دقیقه با آن رانندگی کنید. اما اگر باتری مرده شما با این روش شارژ نشد احتمال این وجود دارد که باید یک باتری جدید برای ماشین خود خریداری کنید.
قبل از اینکه باتری به باتری کردن ماشین را شروع کنیم لازم است که ظاهر فیزیکی باتری خودرو خود را بررسی کنید. باتری نباید ترک خورده باشد و اسید باتری نباید نشت کرده باشد. اگر باتری نشت کرده است سعی کنید استارت نزنید، چون موجب آسیب زدن به شما و دیگران میشود.
قبل از انجام اقدامات باتری به باتری کردن خودرو، لازم است باتری اتومبیل را چک کنید. برای این منظور از عینک ایمنی و دستکش بهره بگیرید. زیرا عینک از چشمان شما و دستکش از دستان شما در مقابل اسید سولفوریک محافظت میکند.
یک باتری قابل شارژ از لحاظ فیزیکی عاری از هر گونه شکستگی و نشت اسیدی میباشد.
توجه داشته باشید قبل از برقراری اتصال خودرو ها، از عدم فرسایش و سالم بودن سیم کابل اطمینان حاصل کنید.
در بررسی سری کابلهای باتری، به اسیدهای خشک شدهی آبی و سفید رنگ توجه کنید. درواقع این مادهی اسیدی عامل خوردگی و فرسایش ترمینال باتری و کابل است.
به منظور جلوگیری از تولید اسید خشک میتوانید در بازههای زمانی مشخص ترمینال باتری را چک کنید و به وسیلهی جوش شیرین آن را تمیز کنید. همچنین میتوانید از گریس دی الکتریک و وازلین استفاده کنید.
توجه داشته باشید، فرایند باتری به باتری کردن خودروها تنها زمانی بازدهی دارد که باتری خودرو قابلیت شارژ شدن مجدد را داشته باشد. در شرایطی که باتری قابل شارژ نباشد پس از تکمیل روند انتقال انرژی الکتریکی برای مدت زمانی کوتاه روشن میشود و مجددا به موجب عدم مبدل سازی انرژی شیمیایی به انرژی الکترونیکی خاموش میگردد.
اگر باتری خودرو سالم باشد، پس از دشارژ شدن و طی کردن مسافتی طولانی (حدود نیم ساعت) همچنان به کارکرد خود ادامه میدهد. این در حالی است که باتری معیوب قابلیت شارژ شدن را از دست میدهد و نیاز به تعویض باتری ضرورت مییابد. همچنین، در شرایطی که تمام مراحل مذکور را به دقت طی کردید و خودرو با استارت خوردن روشن نشد، احتمال وجود ایراد در آلترناتور و سیم کشی خودرو وجود دارد.
اصلیترین عامل تخریب کنندهی باتریهای خودرو، سولفاته شدن باتری است. در شرایطی که باتری خودرو به مدت ۶ ماه انبار شود، با سولفات شدن سرب موجود در باتری و چگالی شدن صفحات، توانایی و طول عمر باتری کاهش مییابد.
همچنین، لرزشهای ناگهانی، دشارژهای عمیق و گرمای بیش از حد زمینهی تشکیل رسوب در باتری را فراهم میکنند.
وجود هر گونه تداخل در سیستم شارژ مانع شارژ مجدد باتری میشود.
پوسیدگی و بریدگی کابلهای برقرار کنندهی باتری.
روشن ماندن چراغهای جلو پس از خاموش کردن اتومبیل.
روشن ماندن چراغ داخل کابین یا اتاقک اتومبیل.
خراب شدن سوییچهای داخلی و بیرونی خودرو که موجب روشن ماندن چراغها میشود
عدم استارت خوردن خودرو در بازهی زمانی طولانی.
قرار گرفتن اتومبیل در دمای زیر صفر.
انتخاب باتری مناسب در میان انواع باتری ها، باعث کاهش هزینه و افزایش طول عمر باتری میگردد. باتری قلب دوم اتومبیل محسوب میشود لذا بهتر است در هنگام انتخاب باتری برای خودرو، مشخصاتی از قبیل قدرت دینام برای شارژ، فضای موجود برای باتری، میزان برق مصرفی اتومبیل و مشخصات درج شده توسط شرکت سازنده را در نظر بگیرید.
باتریهای اسیدی (غیر سیلد)
باتریهای اسیدی در شرایط آب و هوایی گرم طول عمر بیشتری دارند. درواقع این نوع باتری، مدلی قدیمی است که قابلیت اضافه کردن آب را دارد.
ساختار باتری غیر سیلد متشکل از دو آلیاژ آنتیموان و کلسیم به همراه سرب میباشد. همچنین این نوع باتری به مراقبت بسیار زیادی نیاز دارد و به موجب هزینه و قیمت بسیار پایین همچنان مورد استفاده قرار میگیرد.
باتریهای سرب اسیدی حاوی مادهای الکترولیتی از جنس سولفوریک اسید هستند. این ماده در هنگام دشارژ شدن گازهایی منفجره را از خود منتشر میکند. بروز کوچکترین جرقه در کنار این گازها باعث انفجار و آتش سوزی در خودرو میگردد.
باتریهای اتمی عمر طولانی تری نسبت به باتریهای اسیدی دارند. در ساخت این قبیل باتریها از عنصر سرب، تک آلیاژ کلسیم- کلسیم بهره گرفته میشود.
مقاومت باتریهای سیلد بسیار بالا است و روند شارژ شدن آنها بسیار سریع صورت میگیرد. تنها نقطه ضعف این نوع باتری در دشارژ شدنهای عمیق است. به عبارتی فعالیت باتریهای سیلد به صورت جامد و خشک است؛ لذا هنگامی که باتریهای اتمی کارایی خودر را از دست میدهند و فرایند انتقال باتری به آنها به صورت عمیق شکل میگیرد، این مواد فعال لغزش مییابند و باتری دچار آسیب جدی میگردد.
یکی از نکات حائز اهمیت که عدم توجه به آن موجب تحمیل بار ناگهانی بر روی دینام خودرو سالم میگردد، استارت زدن خودرو معیوب در کنار خودرو سالم است.
به عبارتی، لازم است پس از برقراری سیم کابل خودروها به یکدیگر و روشن کردن خودرو سالم، حدود ۱۵ الی ۲۰ دقیقه صبر کنید تا باتری معیوب به کمک کابل اتصال شارژ شود. سپس برای روشن کردن خودرو دشارژ شده اقدام کنید.
همان طور که بیان کردیم، در راستای برقراری و طول کابل باتری، لازم است خودروها را به هم نزدیک کنید. این نزدیک سازی محدودهی مشخصی دارد. در صورت عدم رعایت فاصله و کافی نبودن طول سیم کابل، احتمال آتش سوزی وجود دارد.
برخی گمان میکنند که پس از روشن شدن خودرو، گاز دادنهای بی مورد موجب تسریع در فرایند شارژ شدن باتری میشود. این در حالی است که به موجب خالی بودن باتری، به طور مستقیم به دینام خودرو تداخل وارد میشود و مسبب از کار افتادن بالشتک ها، دیویدها و آفتامات میگردد.
در نتیجه بهتر است تا شارژ شدن باتری (حدود ۳۰ دقیقه) با سرعت کم رانندگی کنید.
علاوه براین، لازم به ذکر است پس از استارت خوردن خودرو دشارژ شده، در اسرع وقت کابلهای متصل را خارج نمایید. زیرا در صورت برقراری اتصال میان کابلها به موجب مغایرت در میزان شارژ دینام ها، روند کارکرد آمپرها مختل میشود و در قسمتهای برقی اتومبیل تداخل به وجود میآید.
همان طور که بیان کردیم، فرایند تبدیل انرژی شیمیایی به انرژی برقی در اتومبیلها توسط باتری خودرو اعمال میگردد. وجود هر گونه اختلال در کارایی باتری، خودرو قابلیت استارت خوردن را از دست میدهد.
دو نوع روش برای شارژ کردن باتری خودرو تعبیه شده است. روش اول به وسیلهی نوعی پاور بانک صورت میگیرد و روش دوم شامل باتری به باتری کردن خودرو میباشد.
در باتری به باتری کردن خودرو نوعی انتقال جریان انرژی توسط کابلهایی صورت میگیرد. برای این منظور دو نوع کابل قرمز و مشکی را در قطبهای مثبت و منفی خودروها قرار میدهند و با استارت زدن اتومبیل سالم روند جریان و انتقال انرژی را از اتومبیل سالم به خودروی معیوب شکل میدهند.
نصب کابلها در قطبهای مثبت و منفی بسیار حائز اهمیت است، زیرا وجود هرگونه مغایرت در نصب آنها موجب تحمیل آسیب به موتور و دینام خودروها میگردد. در مواردی نیز موجب انفجار و آتش سوزی میشود.