نشست شانگهای؛ آزمون بزرگ چین برای رهبری نظم جهانی

به گزارش مجله خبری نگار،، رسانه آمریکایی در مطلبی به بررسی نشست آتی سازمان همکاری شانگهای پرداخته و آن را یکی از مهم‌ترین گردهمایی‌ها در طول بیش از یک دهه رهبری «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین توصیف کرده است؛ چهره‌ای که قصد دارد از این نشست برای ارائه چشم‌انداز خود از حکمرانی جهانی و تقویت یک بلوک امنیت‌محور استفاده کند که پکن آن را به‌عنوان وزنه‌ای در برابر نظم تحت رهبری آمریکا بنیان گذاشته است.

به گزارش شبکه «بلومبرگ»، سازمان همکاری شانگهای بار‌ها به دلیل غیبت در مواقع بحرانی که اعضای آن با چالش‌های امنیتی مواجه بوده‌اند، مورد انتقاد قرار گرفته است. با این حال، انتظار می‌رود شی بر اهمیت این سازمان تأکید کند، به‌ویژه در شرایطی که واشنگتن تحت ریاست «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، به دنبال مهار بلندپروازی‌های پکن و تغییر آرایش ائتلاف‌های آمریکا از جمله با هند است. بلومبرگ تأکید کرده است که بیانیه مشترک احتمالی این سازمان و لحن آن در قبال ایالات متحده محور توجهات خواهد بود.

این گزارش توضیح می‌دهد که در نشست پیش‌رو، قرار است شی راهبرد توسعه سازمان همکاری شانگهای برای یک دهه آینده را تصویب کند. سران روسیه، هند، پاکستان و ایران برای نخستین‌بار پس از سال‌ها در یک میز گردهم می‌آیند. همچنین «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه پس از نشست به پکن خواهد رفت تا در رژه نظامی روز سوم سپتامبر شرکت کند. بلومبرگ به نقل از «دیلان لو»، استادیار دانشگاه فناوری نانیانگ در سنگاپور، نوشته است که چین تلاش گسترده‌ای به کار بسته تا این نشست را به یکی از بزرگ‌ترین اجلاس‌های تاریخ این سازمان بدل کند.

بلومبرگ افزوده است که با پیوستن بلاروس به‌عنوان دهمین عضو دائم، ترکیب نشست تقویت شده است. حضور رهبرانی، چون «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند، «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور ایران و «شهباز شریف» نخست‌وزیر پاکستان نشان می‌دهد که ظرفیت لازم برای برداشتن گام‌های تازه وجود دارد.

رسانه آمریکایی می‌نویسد که پوتین احتمالاً در دیدار با همتای چینی خود بار دیگر پروژه خط لوله «قدرت سیبری ۲» را مطرح خواهد کرد که قرار است گاز صادراتی روسیه به اروپا را به چین منتقل کند؛ اما پکن تاکنون حاضر به تعهد قطعی نشده است. همچنین انتظار می‌رود نخست‌وزیر هند در دیدار با نخست‌وزیر چین به رایزنی درباره موضوعاتی همچون عادی‌سازی روابط و تنش‌های مرزی بپردازد.

گرچه دهلی نو پیش‌تر به دلیل ملاحظاتش نسبت به منطقه کشمیر با پیش‌نویس بیانیه مشترک این نشست مخالفت کرده، اما اگر در نهایت هند پشت بیانیه مشترک سازمان بایستد، این امر نشان‌دهنده تمایل بیشتر به نزدیکی به پکن و مسکو و فاصله‌گیری از واشنگتن خواهد بود.

«جرمی چان» دیپلمات پیشین آمریکا در چین و ژاپن به بلومبرگ گفته است که چنین موضعی به معنای چرخشی معنادار از سوی دهلی‌نو است.

بلومبرگ همچنین به رویداد‌های اخیر منطقه‌ای اشاره کرده است؛ از جمله حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران، درگیری‌های تازه میان هند و پاکستان و تلاش اسلام‌آباد برای تقویت روابط با واشنگتن. وزارت خارجه ایران تأیید کرده که دیداری میان پزشکیان و شی برگزار خواهد شد. همچنین «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه نیز بار دیگر از تمایل کشورش برای عضویت کامل در سازمان خبر داده است.

بلومبرگ در پایان می‌نویسد که با وجود همه تردیدها، پکن سازمان همکاری شانگهای و دیگر طرح‌های ابتکاری چین همچون بریکس را به‌عنوان ابزار اصلی بازسازی نظم جهانی و تثبیت رهبری پکن می‌بیند، به‌ویژه در جهان جنوب.