دانشمندان سلول‌ها و پروتئین‌های ایمنی مرتبط با کووید بلندمدت را شناسایی کردند

به گزارش مجله خبری نگار، محققان دانشگاه آلبرتا دو پروتئین را شناسایی کرده‌اند که می‌توانند به عنوان نشانگر‌هایی برای شناسایی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ طولانی‌مدت عمل کنند. این کشف می‌تواند به درمان‌هایی منجر شود که کیفیت زندگی میلیون‌ها نفر از افراد مبتلا به این بیماری ناتوان‌کننده را بهبود بخشد.

شکرالله الهی، ایمونولوژیست دانشگاه آلبرتا، که رهبری سه مطالعه پیشگامانه با هدف بهبود درک ما از مدت زمان ماندگاری کووید و اینکه چه کسی ممکن است مستعد ابتلا به آن باشد را بر عهده داشته است، می‌گوید: «ما می‌خواستیم درباره آنچه در طول کووید طولانی‌مدت اتفاق می‌افتد، بیشتر بدانیم تا به کاهش رنج افرادی که از آن رنج می‌برند، به ویژه افرادی که علائم ناتوان‌کننده‌تری دارند، کمک کنیم؛ بیماری‌ای به نام سندرم خستگی مزمن که منجر به خستگی شدید و سایر علائم ناتوان‌کننده می‌شود.»

بیشتر افرادی که به SARS-CoV-۲ آلوده می‌شوند، یک یا دو هفته احساس بیماری می‌کنند و سپس بهبود می‌یابند. اما حدود ۱۰٪ دچار عوارض طولانی‌مدت می‌شوند که می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه داشته باشد. این عوارض می‌توانند گسترده باشند و بر همه انواع اندام‌ها تأثیر بگذارند و علائمی از جمله خستگی مزمن، درد شدید، مشکل در تنفس، مشکل در خواب، مشکلات قلبی عروقی و مشکلات شناختی که معمولاً به عنوان "مه مغزی" شناخته می‌شوند، دارند.

در دو مطالعه اول که در مجله Autoimmunity and Frontiers in Immunology منتشر شده است، محققان دو گروه از افراد را بررسی کردند: ۷۸ بیمار با علائم شدید و طولانی مدت کووید و ۵۸ نفر که به SARS-CoV-۲ آلوده شده بودند، اما بدون هیچ عارضه‌ای به طور کامل بهبود یافته بودند.

الهی و تیمش سلول‌ها و پروتئین‌های ایمنی مختلف را در خون شرکت‌کنندگان در مطالعه بررسی کردند. آنها دریافتند که گروه مبتلا به کووید طولانی‌مدت، سطوح بالاتری از سلول‌های ایمنی به نام نوتروفیل‌ها و مونوسیت‌ها، که باعث التهاب می‌شوند، و لنفوسیت‌های محافظ کمتری داشتند. آنها همچنین سلول‌های T کشنده فرسوده یا از کار افتاده بیشتری داشتند که بخش کلیدی دفاع سیستم ایمنی در برابر عفونت هستند.

این تیم همچنین در خون بیماران مبتلا به کووید طولانی مدت، سطوح بالاتری از پروتئین‌های مختلف مرتبط با التهاب سیستمیک، به ویژه گالکتین-۹ و آرتمین، را یافت.

الهی می‌گوید این دو پروتئین ممکن است به رمزگشایی از اسرار کووید طولانی‌مدت کمک کنند، زیرا سطوح بالاتر گالکتین-۹ در بیماران با افزایش التهاب و مه مغزی مرتبط است. در مورد آرتمین، سطوح بالاتر با درد گسترده، درد شدیدتر و اختلال شناختی مرتبط است.

محققان مشاهده کردند که گالکتین-۹ توسط نوتروفیل‌های تحت استرس - فراوان‌ترین گلبول‌های سفید خون - در بیماران مبتلا به کووید طولانی مدت آزاد می‌شود. این گالکتین-۹ آزاد شده ممکن است با تأثیر بر سلول‌های ایمنی مختلف، در التهاب مزمن نقش داشته باشد، همانطور که گروه الهی در مطالعه قبلی خود در مورد عفونت HIV گزارش داده بود.

آنها همچنین دریافتند که کووید طولانی مدت، تنظیم تولید گلبول‌های قرمز خون را مختل می‌کند و منجر به فراوانی گلبول‌های قرمز نابالغ در خون این بیماران می‌شود. به طور معمول، گلبول‌های قرمز نابالغ در مغز استخوان وجود دارند، اما در خون افراد سالم وجود ندارند. همین گلبول‌های قرمز نابالغ در خون هستند که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند و به افزایش سطح آرتمین در پلاسمای بیماران کووید طولانی مدت کمک می‌کنند.

الهی خاطرنشان می‌کند که شدت عفونت اولیه بر احتمال ابتلا به کووید طولانی‌مدت تأثیری ندارد. در واقع، اکثر افرادی که در نهایت به کووید طولانی‌مدت مبتلا می‌شوند، در ابتدا فقط یک عفونت خفیف داشته‌اند که نیازی به مراقبت‌های ویژه یا بستری شدن در بیمارستان نداشته است.

این تیم تحقیقاتی همچنین دریافت که زنان به طور نامتناسبی بیشتر احتمال دارد که از کووید طولانی مدت رنج ببرند و سه برابر بیشتر از مردان احتمال ابتلا به این بیماری را دارند.

در مطالعه سومی که در مجله The Lancet Microbe منتشر شد، تیم الهی هیچ مدرکی مبنی بر وجود سیستمیک SARS-CoV-۲ در خون بیماران مبتلا به کووید طولانی مدت که ۱۲ ماه پس از عفونت مورد بررسی قرار گرفتند، نشان نداد و ادعا‌های قبلی مبنی بر اینکه ویروس در خون افراد مبتلا به کووید طولانی مدت باقی می‌ماند را زیر سوال برد؛ بنابراین اگر خود ویروس عامل کووید طولانی‌مدت نباشد، چه چیزی می‌تواند باعث آن شود؟ الهی می‌گوید به لطف اطلاعات ارائه شده توسط گالکتین-۹ و آرتمین، ایده‌ای از آنچه در حال رخ دادن است، دارد.

او می‌گوید: «من فکر می‌کنم التهاب مزمن در بیماران کووید طولانی‌مدت منجر به افزایش سطح این دو پروتئین می‌شود. ما در اوایل بیماری می‌دانیم که برخی از بیماران علائم گوارشی مانند اسهال دارند، اما نه همه آنها. من فکر می‌کنم افرادی که مشکلات گوارشی دارند، بیشتر احتمال دارد که به کووید طولانی‌مدت مبتلا شوند.»

مشکلات دستگاه گوارش منجر به آسیب به بافت روده و همچنین نفوذپذیری روده می‌شود. این بدان معناست که اگر حتی مقادیر کمی از میکروب‌های روده وارد جریان خون شوند، می‌توانند منجر به التهاب مزمن در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شوند. این تیم تحقیقاتی سطح بالایی از نشانگر‌های پروتئینی مرتبط با نفوذپذیری روده را در این بیماران مشاهده کردند.

الهی می‌گوید این در واقع خبر خوبی است، زیرا این مشکلات روده قابل درمان هستند. «دارو‌هایی وجود دارند که می‌توانند برای نفوذپذیری روده استفاده شوند؛ بنابراین فکر می‌کنم این می‌تواند راه حلی برای بیماران کووید طولانی مدت باشد.»