به گزارش مجله خبری نگار، اگرچه بسیاری از افراد از خطرات فیزیکی پلاستیک برای موجودات دریایی آگاه هستند، تحقیقات جدید پرده از تهدیدی عمیقتر و بیولوژیکی برای این جانوران برمیدارد.
در مطالعهای جدید، مشخص شد که پلاستیک بلعیدهشده میتواند مواد شیمیایی آزاد کند که عملکرد هورمونی پرندگان را مختل میسازند. این یافتهها بهویژه درباره پرندهای به نام «فولمار شمالی» (Northern Fulmar) که در اقیانوس اطلس شمالی و آرام شمالی زندگی میکند، بسیار نگرانکننده است.
پژوهشگران دانشگاه UC Santa Cruz و اتحاد حیاتوحش باغوحش سندیگو، این پژوهش را انجام دادند. آنان دریافتند که ترکیبات شیمیایی آزادشده از پلاستیکها میتوانند عملکرد سیستم هورمونی پرندگان را مختل کنند. این اثرات فقط سطحی نیستند بلکه ممکن است بقای نسل، تولیدمثل، و رفتار حیوان را نیز دگرگون سازند.
دانشمندان فعالیت گیرندههای استروژن (ER) در فولمارهای شمالی را بررسی کردند. این گیرندهها برای تولیدمثل و رشد اهمیت بالایی دارند. بسیاری از ترکیبات موجود در پلاستیکها، عملکرد این گیرندهها را تقلید یا مسدود میکنند و به عنوان زنو استروژن عمل میکنند.
در آزمایشی با استفاده از سیستم گزارشگر لوسیفراز، واکنش گیرندههای استروژن انسان و فولمار به برخی افزودنیهای پلاستیکی مقایسه شد. ترکیباتی مانند بیسفنول A (BPA)، بیسفنول S (BPS)، ۴-اوکتیلفنول (۴-OP) و بنزیل بوتیل فتالات (BBP)، گیرندهها را فعال کردند. در مقابل، مواد سمیای مانند تترا برومو بیسفنول A (TBBPA) و پلیکلرو بیفنیلها (PCB) باعث مهار این گیرندهها شدند.
در این مطالعه، پلاستیکهای یافتشده در معده ۲۷ فولمار در محلول خاصی خیسانده شدند. عصاره حاصل از این فرایند روی گیرندههای هورمونی کلونشده تست شد. در همان روز اول، مواد پلاستیکی ۱۳ پرنده باعث فعالسازی یا مهار گیرندهها شدند و در ۹ مورد، این اختلالات حتی پس از ۵ و ۱۴ روز ادامه داشت.
از طریق طیفسنجی مادون قرمز، پلیاتیلن (۶۰٪)، پلیپروپیلن (۳۵٪)، پلیاتیلن ترفتالات (۳٪) و سایر مواد ناشناس (۲٪) در نمونهها شناسایی شدند.
با وجود تفاوت جنس پلاستیکها، نوع ماده تأثیری بر شدت اختلال نداشت. این موضوع نشان میدهد که افزودنیهای موجود در پلاستیک، و نه خود پلیمر، عامل اصلی آسیب هستند.
گیرندههای هورمونی انسان و فولمار واکنشهای مشابهی به برخی مواد نشان دادند، اما حساسیت آنها به نسبت ماده و غلظت متفاوت بود. به عنوان نمونه، گیرندههای انسانی نسبت به BPA و BPS واکنش شدیدتری داشتند، در حالی که گیرندههای فولمار به ۴-OP حساستر بودند.
این تفاوتها نشان میدهند که نمیتوان صرفاً به مدل انسانی برای ارزیابی خطرات مواد شیمیایی بسنده کرد و باید سیستمهای هورمونی ویژه هر گونه بررسی شوند.
فولمارهای شمالی به دلیل تغذیه سطحی و نگهداری طولانی پلاستیک در معده، به عنوان شاخصهای آلودگی پلاستیکی در اقیانوس شناخته میشوند. باقیماندن این مواد برای هفتهها یا ماهها خطر جذب ترکیبات سمی را افزایش میدهد.
برای نخستین بار، این مطالعه نشان داد که گیرندههای استروژن در پرندگان دریایی میتوانند مستقیماً توسط ترکیبات شیمیایی حاصل از پلاستیکهای بازیابیشده از اقیانوس مختل شوند.
این تحقیق بخشی از همکاری گسترده بین UC Santa Cruz و اتحاد حیاتوحش باغوحش سندیگو است. هدف آن شناسایی خطرات پنهان برای گونهها و بهکارگیری یافتهها در علم حفاظت زیستی است.
نتایج این پژوهش تأکید میکنند که باید بهطور جدی در جهت کاهش زبالههای پلاستیکی و محدود کردن استفاده از افزودنیهای مضر گام برداشت. پلاستیکها ممکن است بیضرر به نظر برسند، اما در معده پرندگان، به بمبهای شیمیایی تبدیل میشوند.
این مطالعه نشان میدهد که آلودگی پلاستیکی در اقیانوس فقط یک معضل فیزیکی نیست، بلکه یک تهدید جدی شیمیایی و هورمونی برای گونههای دریایی محسوب میشود. هر قطعه بلعیدهشده، ممکن است سازوکار زیستی این جانداران را برای همیشه تغییر دهد.
منبع: فوت وفن