به گزارش مجله خبری نگار، بر اساس مطالعهای که در مجله BMC Public Health منتشر شده است، آلایندههای متعدد هوا ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای دستگاه گوارش (GI) را پس از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آنها افزایش دهند و این امر بر لزوم اقدامات بهداشت عمومی بیشتر برای کاهش آلودگی هوا تأکید میکند.
این مطالعه برای بررسی درک محدود از چگونگی تأثیر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا بر سلامت دستگاه گوارش انجام شد. اگرچه مطالعات قبلی ارتباط قوی بین آلایندههای هوا و بیماریهای مختلف تنفسی، قلبی عروقی، عصبی و متابولیکی را نشان دادهاند، اما تأثیر آنها بر سیستم گوارش هنوز به خوبی درک نشده است.
شواهد نوظهور نشان میدهد که آلایندههای هوا، به ویژه ذرات معلق (PM ۲.۵ و PM ۱۰)، دیاکسید گوگرد (SO۲)، دیاکسید نیتروژن (NO۲)، ازن (O۳) و مونوکسید کربن (CO)، میتوانند با ایجاد التهاب، اختلال در میکروبیوتای روده و افزایش نفوذپذیری روده به دستگاه گوارش آسیب برسانند و به طور بالقوه در بروز بیماریهایی مانند بیماری التهابی روده و سرطان دستگاه گوارش نقش داشته باشند. با تکیه بر نتایج قبلی حاصل از یک مطالعه مقطعی، مطالعه حاضر از دادههای مطالعه طولی سلامت و بازنشستگی چین (CHARLS) که نماینده ملی است، برای بررسی اثرات بلندمدت آلودگی هوا بر خطر بیماریهای دستگاه گوارش استفاده کرد.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، حدود ۲.۴ میلیارد نفر از سوختهای آلاینده برای پخت و پز و گرمایش استفاده میکنند و در نتیجه سالانه ۳.۲ میلیون نفر به دلیل آلودگی هوای خانگی دچار مرگ زودرس میشوند. علاوه بر این، بیش از ۹۹ درصد از جمعیت جهان در مناطقی زندگی میکنند که کیفیت هوا از دستورالعملهای سازمان بهداشت جهانی فراتر رفته است و آلودگی هوای محیطی سالانه باعث ۴.۲ میلیون مرگ و میر میشود.
NO۲ در حین احتراق سوخت تولید میشود و مشکلات تنفسی را بدتر میکند. همچنین به تشکیل O۳ کمک میکند، که در آفتاب از VOC ها، اکسیدهای نیتروژن و CO تشکیل میشود و مشخص شده است که بر عملکرد ریه و آسم تأثیر میگذارد. مونوکسید کربن ناشی از احتراق ناقص، مانع از رسیدن اکسیژن میشود و باعث خستگی شده و میتواند کشنده باشد. SO۲ حاصل از سوختن سوختهای فسیلی میتواند باعث آسم شود و در صورت استنشاق مقادیر زیاد، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد.
CHARLS یک گروه نمونه ملی بود که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد و شامل پیگیریهایی در سالهای ۲۰۱۳، ۲۰۱۵، ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ بود. این طرح طولی به ما امکان داد تا میزان مواجهه با آلایندههای متعدد هوا و ارتباط آنها با ایجاد بیماریهای دستگاه گوارش را در طول زمان ارزیابی کنیم. این مطالعه همچنین تأثیر عوامل جمعیتشناختی و رفتاری بر این ارتباط، مانند سن، جنسیت، سیگار کشیدن، مصرف الکل و سکونت در شهر یا روستا را ارزیابی کرد.
این مطالعه نشان داد که میانگین غلظت آلایندههای اصلی هوا به شرح زیر است: PM ۲.۵ - ۴۹.۱۳ میکروگرم بر متر مکعب، PM ۱۰ - ۸۴.۴۷ میکروگرم بر متر مکعب، SO۲ - ۲۲.۳۶ میکروگرم بر متر مکعب، NO۲ - ۲۸.۲۸ میکروگرم بر متر مکعب، O۳ - ۹۰.۱۷ میکروگرم بر متر مکعب و CO - ۱.۰۱ میلیگرم بر متر مکعب. همبستگیهای مثبت قوی بین PM ۲.۵، PM ۱۰، SO ۲، NO ۲ و CO (از ۰.۷۱ تا ۰.۹۲) مشاهده شد، در حالی که O ۳ همبستگیهای ضعیفتری را نشان داد، به خصوص با CO (۰.۴۳) و SO ۲ (۰.۵۰).
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض PM ۲.۵، PM ۱۰، SO۲، NO۲ و CO به طور مداوم با افزایش بروز حوادث دستگاه گوارش همراه بود، در حالی که O۳ با کاهش خطر همراه بود. در مدلهای کاملاً تعدیلشده، نسبتهای خطر (HR) برای بیماری دستگاه گوارش به ازای افزایش IQR به شرح زیر بود: PM ۲.۵ (HR، ۱.۳۸)، PM ۱۰ (HR، ۱.۳۱)، SO۲ (HR، ۱.۷۴)، NO۲ (HR، ۱.۲۱)، CO (HR، ۱.۴۸) و O۳ (HR، ۰.۵۶).
تجزیه و تحلیل زیرگروهها، ارتباط قویتری بین آلایندهها و بیماری در بین ساکنان شهر، مصرفکنندگان سنگین الکل و افراد دارای سلامت ضعیف نشان داد، به طوری که تفاوتهای منطقهای نشان دهنده بالاترین خطر در شمال شرقی برای PM ۲.۵ و PM ۱۰، در غرب برای SO۲ و NO۲ و در منطقه مرکزی برای CO بود.
در مقابل، اثر محافظتی O۳ در غرب چین، به ویژه در میان ساکنان شهری و افراد غیرسیگاری، قویترین بود. تحلیلهای حساسیت، شامل تطبیق نمره گرایش و حذف شرکتکنندگان با وضعیت سلامت ضعیف، استحکام این نتایج را تأیید کرد و بر نیاز به مداخلات هدفمند در کیفیت هوا برای کاهش خطرات سلامتی تأکید نمود.
محدودیتها شامل تأثیر بالقوه عوامل اندازهگیری نشده مانند رژیم غذایی و شغل و وابستگی به آدرسهای مسکونی برای تخمین میزان مواجهه فردی بود. در مجموع، این مطالعه ارتباط آشکار بین آلودگی هوا و بیماریهای دستگاه گوارش را برجسته میکند و بر اهمیت استراتژیهای هدفمند بهداشت عمومی برای رسیدگی به عوامل خطر محیطی و رفتاری تأکید دارد.
نویسندگان این مطالعه نتیجهگیری کردند: «بر اساس این نتایج، توصیه میکنیم سیاستهای بهداشت عمومی بر کاهش غلظت آلایندههای هوا، به ویژه در مناطق شهری، متمرکز شود و جمعیتهای پرخطر برای کاهش بار سلامتی ناشی از آلودگی هوا هدف قرار گیرند.»