آمار غیر واقعی مهاجرت پزشکان

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: چند روز پیش ویدئویی از رئیس بخش پیوند قلب کودکان بیمارستان شهید رجایی و از پزشکان برتر پیوند قلب کودکان در فضای مجازی منتشر شد که بحث مهاجرت پزشکان را دوباره داغ کرد. دکتر محمد مهدوی در این فیلم عنوان کرده بود به‌دلیل مشکلاتی که امیدی به رفع آن نیست، پایان ۱۴۰۲ آخرین زمان حضور او در ایران خواهد بود و تصمیم به مهاجرت گرفته است. اما حالا هم خود او و هم همکارانش اعلام کرده‌اند که این مهاجرت منتفی شده و این فوق‌تخصص قلب اطفال دیگر قصدی برای سفر ندارد، درست شبیه وضعیت برخی دیگر از استادان پزشکی فعال در بخش دولتی که سال‌هاست با وجود همه مشکلات، به‌ویژه دستمزد‌های کم، حضورشان امید بیماران را زنده نگه داشته است.

مهاجرت پزشکان البته پدیده جدیدی نیست، اما هیچ آمار دقیقی از سوی نهاد‌های رسمی در این‌باره اعلام نمی‌شود. برخی رسانه‌ها خرداد امسال اعلام کردند ۲۳۰۰ پزشک متخصص در ۱۴۰۱ از کشور خارج شده‌اند، اما معاون درمان وزارت بهداشت معتقد است که دریافت گواهی سابقه‌کار خوب و عدم‌وجود سو‌ءپیشینه برای سفر از سوی این پزشکان، الزاما به‌معنای مهاجرت دائمی آن‌ها نیست و پس از مدتی برمی‌گردند؛ ازجمله پزشکانی که برای شرکت در دوره‌های تخصصی، ادامه تحصیل و تمدید ویزای اقامتی به این سفر‌ها می‌روند.

پزشکانی که اهل مهاجرت نیستند

پیگیری‌ها از تعدادی از پزشکان متخصص در بخش دولتی نشان می‌دهد که آن‌ها هم در سمینار‌های آموزشی کشور‌های دیگر برای ارتقای سطح علمی خود شرکت کرده اند که بازه زمانی ۶ ماهه تا دو ساله هم داشته است، اما دوباره به کشور بازگشته‌اند. آن‌ها می‌گویند طی سال‌های اخیر با وجود مشکلات اقتصادی و کمبود منابع فعالیت خود را ادامه می دهند، اما تداوم مشکلات، شرایط کاری سختی رقم زده است: «شرایط به‌گونه‌ای پیش رفته که استادان جراحی‌های تخصصی که در بخش‌های دولتی فعال هستند، با مشکلات اقتصادی زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند، چون دستمزد‌های تعیین شده برای آن‌ها آنقدر ناچیز و کم است که کفاف زندگی روزمره‌شان را هم نمی‌دهد.»

آن‌ها به تأکید خودشان اهل مهاجرت نبوده و نیستند و این مسئله را طی چند سال فعالیت سخت در بخش دولتی ثابت کرده‌اند، اما تداوم مشکلات می‌تواند حاشیه‌های این بخش را پررنگ‌تر کند: «درست شبیه اتفاقی که همین چند روز پیش برای یکی از بهترین پزشکان پیوند قلب کودکان رخ داد. این پزشک حتی یک ملک شخصی برای سکونت هم در اختیار ندارد و با این میزان از تعرفه‌های ناچیز در بخش دولتی، تصور خانه‌دار شدن تا ۵ سال آینده را هم نمی‌تواند داشته باشد، چون همانند بسیاری از متخصصان تمام وقت بخش دولتی، مطب شخصی و فعالیت در بخش خصوصی ندارند.» این نکته را محمد رئیس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی هم تأیید می‌کند و می‌گوید: «مهاجرت در همه قشر‌های جامعه از قبل وجود داشته در جامعه پزشکی هم وجود دارد. آنچه مایه نگرانی است اینکه فردی اهل مهاجرت نیست، اما به‌دلیل نبودن شرایط کاری مجبور به مهاجرت می‌شود که برای ما خسران است و باید تلاش کنیم جلوی این موضوع را بگیریم.»

مهم‌ترین راهکار برای جلب رضایت پزشکان

مناسب نبودن درآمد‌های پزشکان متخصص در بخش دولتی را سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت هم تأیید می‌کند و می‌گوید: «در حال حاضر تعرفه ویزیت پزشکان متخصص در بخش دولتی ۳۷ هزار تومان است، اما در کشوری مانند عمان ۳.۵ میلیون تومان است و چگونه انتظار داریم با چنین اختلاف قیمتی انگیزه برای مهاجرت ایجاد نشود، بر این اساس توجه به معیشت کادر درمان راهکاری فوری و مهم برای جلوگیری از مهاجرت آنهاست.» کریمی معتقد است که آمار مهاجرت پزشکان در فضای مجازی غیرواقعی است و بیان می‌کند: «مشکل اینجاست که عمده آمار مطرح شده در این حوزه براساس دریافت گواهی سابقه کار خوب و عدم سوء پیشینه است.»