به گزارش مجله خبری نگار،کربوهیدراتها یا ساکاریدها در بیوشیمی به چهار گروه مونوساکاریدها، دیساکاریدها، الیگوساکاریدها و پلیساکاریدها تقسیم میشوند.
عموماً مونوساکاریدها و دیساکاریدها که کربوهیدراتهایی با وزن مولکولی کوچکتر هستند، بهطور رایج با عنوان «قند» نامبرده میشوند. خود کلمه ساکارید نیز از کلمه یونانی ساخارون به معنای قند گرفتهشده است.
نام مونوساکاریدها و دیساکاریدها در بسیاری موارد به پسوند «وز» (ose) ختم میشود برای مثال قند انگور مونوساکاریدی است که «گلوکوز» نام دارد، قند نیشکر دیساکاریدی است که «سوکروز» خوانده میشود و قند شیر دیساکاریدی است که به آن «لاکتوز» میگویند.
کربوهیدراتها نقشهای متعددی در جانداران زنده دارند. پلیساکاریدها به عنوان منبع انرژی (نشاسته و گلیکوژن)، و به عنوان اجزای ساختاری (سلولز در گیاهان و کیتین در بندپایان) عمل میکنند. مونوساکارید پنج کربنی «ریبوز» هم جزئی از «کوآنزیمها» (یک ترکیب شیمیایی غیرپروتئینی ضروری برای فعالیت بیولوژیک یک پروتئین که اغلب آنزیم است) شمرده میشود و هم چارچوب ساختمانی RNA را میسازد. دزوکسی ریبوز – یک ترکیب مربوط- همین نقش را در DNA دارد.
کلمه کربوهیدرات در علوم غذایی و در بسیاری از کانتکستهای غیررسمی به معنای غذایی است که به خصوص غنی از کربوهیدراتهای پیچیده مانند نشاسته (در غذاهایی مانند غلات آماده صبحانه، نان و پاستا) یا کربوهیدراتهای ساده مانند قند (در غذاهایی مانند آبنباتها، دسرها و مرباها) باشد. فیبرهای غذایی هم که به خصوص در میوهها و سبزیها فراواناند، نوعی کربوهیدرات هستند.
کربوهیدراتها در این معنا یکی از پنج جزء اصلی رژیم غذایی هستند؛ یعنی کربوهیدراتها، چربیها، پروتئینها، ویتامینها و مواد معدنی.
کربوهیدراتها در بدن به گلوکز بدل میشوند که در روند متابولیسم انرژی لازم برای انجام کارکردهای بدنی و فعالیت جسمی را فراهم میکند. اما کیفیت کربوهیدرات مهم است؛ برخی از انواع کربوهیدراتها بهتر از بقیه هستند:
سالمترین منابع کربوهیدراتها شامل غلات کامل فراوری نشده یا بهطور حداقل فراوریشده، سبزیها و میوهها و حبوبات هستند- این مواد غذایی همچنین دارای ویتامین، مواد معدنی، فیبرهای غذایی و مجموعهای از مواد مغذی گیاهی (phytonutrient) مهم هستند.
منابع ناسالمتر کربوهیدراتها شامل نان سفید، پاستاها، نوشابههای گازدار و سایر غذاهایی بسیار فرآوری یا تصفیهشده هستند. این اقلام حاوی کربوهیدراتهایی هستند که به راحتی هضم میشوند و ممکن است باعث افزایش وزن شوند، از کاهش وزن جلوگیری کنند، یا زمینهساز بیماری قلبی و دیابت شوند.
منبع:مانکن