سانسور ۲۲.۰۰۰.۰۰۰ نفر؛ جریان‌سازی منفی

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: رسانه‌های معاند و خارجی از کنار خبر اجتماع میلیونی مراسم اربعین در کربلا به‌سادگی گذشتند و با وجود ارزش‌های خبری این رویداد بزرگ ترجیح دادند کمتر به آن بپردازند.
انتشار محدود تصاویر، ویدئو‌های کوتاه و تهیه گزارش در متن‌های حداقلی، حکایت از ناهمخوانی سیاست‌های رسانه‌های خارجی در مواجهه با این مراسم آیینی شیعیان داشت. این در حالی است که ۱۱/۲ میلیون زائر در سال ۹۵ به ۲۲ میلیون نفر در اربعین امسال رسید.

جریان‌سازی منفی

برخی از رویداد‌های خبری با ابعاد بسیار محدودتر، انعکاس بسیار گسترده‌تر، دامنه‌دارتر و همراه با محتوا‌های متنوع‌تر تصویری و ویدئویی در رسانه‌های خارجی داشته‌اند. انتشار برخی از گزارش‌ها در این رسانه‌ها نیز محدود به انتشار اخبار منفی همچون بعضی از حوادث تصادفات در جریان برگزاری این مراسم بود. بهره‌گیری از تحلیل و بررسی کارشناسان مختلف، اقدام معمول شبکه‌های خبری تلویزیونی و اینترنتی در ارتباط با رویداد‌های خبری است؛ با این حال نه پوشش خبری زنده‌ای از مراسم میلیونی اربعین در رسانه‌های ضدانقلاب و معاند انعکاس داده شد و نه وقعی به ابعاد اجتماعی این حرکت گسترده شیعیان در کربلای عراق گذارده شد. از نظر این رسانه‌ها، اجتماع بزرگ اربعین نمی‌توانست حائز اهمیت جریان‌سازی خبری به نفع سیاست‌ها، جریان فکری و اهداف سیاسی مدیران آن‌ها باشد.

روایتگری مغرضانه

بی‌توجهی رسانه‌های خارجی به مراسم اربعین در حالی صورت گرفت که علی علوی، دبیر کمیته اطلاع‌رسانی اربعین رسانه ملی با اشاره به حضور ۳۰۰رسانه بین‌المللی برای پوشش مراسم اربعین گفته بود: «از رسانه‌های منطقه و کل شبکه‌های جریان جبهه مقاومت گرفته تا فرانس۲۴ فرانسه، بی‌بی‌سی، ورلد نیوز، سی‌ان‌ان، سی‌سی‌تی‌وی چین و الجزیره قطر در مراسم اربعین حضور داشتند. البته گزارش آن‌ها متناسب با سیاست خبری خودشان است. اینطور برداشت نشود که همه آن‌ها برای ترویج راهپیمایی اربعین حضور دارند؛ خیر، آن‌ها براساس اهداف خودشان گزارش تهیه می‌کنند.» با این حال شبکه‌های تلویزیونی و سایت‌های خبری مرتبط با این رسانه‌ها ترجیح دادند از کناراین اجتماع بزرگ عبور کنند و آن را نادیده بگیرند.

دوقطبی‌های کاذب

بر همین اساس هم وقتی دوربین و میکروفن این رسانه‌ها به سمت جمعیت بیش از ۲۲ میلیونی مراسم اربعین چرخید، ترجیح دادند به سرعت از آن عبور کنند و صرفا به اخبار حاشیه‌ای با نیت‌های خاص بپردازند. در چنین فضایی انتظارات از نحوه اطلاع‌رسانی و پوشش خبری رسانه‌های فارسی زبان خارجی نیز نمی‌توانست چیزی غیراز تحلیل‌های غرض‌ورزانه سیاسی و تقلیل آن به دوقطبی‌های کاذب باشد. پرداختن به هزینه‌کرد‌های این مراسم و قیاس‌های نسنجیده و مع‌الفارق در کنار نحوه تجهیز و تدارک خدمات‌رسانی به زائران اربعین برای این رسانه‌ها ارزش‌های خبری حاشیه‌ای بیشتری داشت تا اصل این رویداد میلیونی و بزرگ. موضع سکوت رسانه‌های خارجی در حالی اتفاق افتاد که بنا بر اطلاع‌رسانی برخی ازمنابع ۳۷۰۰ خبرنگار، گزارشگر و تصویربردار از عراق و سایر کشور‌ها برای پوشش اربعین حضور داشتند؛ این تناقض در مقایسه خروجی این رسانه‌ها و لجستیک آن‌ها در صحنه اربعین، بیشتر راوی سیاست بایکوت خبری مدیران رسانه‌های ضدانقلاب در انتشار گزارش خبرنگاران این رسانه‌ها بود.

اطلاع‌رسانی به سبک بی‌بی‌سی و اعتراف هافینگتون‌پست

به روال معمول بی‌بی‌سی ابتدا پیاده‌روی اربعین را اقدامی دولتی و حکومتی اعلام کرد و سپس با ارائه آمار‌های جعلی و محاسبات غلط، سعی کرد که هزینه بالای بودجه‌های دولتی را برای این مراسم القا کند؛ مثلا در یکی از خبر‌های سال‌های گذشته، بی‌بی‌سی با یک گزارش به‌اصطلاح تحلیلی، مراسم راهپیمایی اربعین را بسیار گران اعلام کرد و بدون اشاره به نذر و نیاز و ایثار میلیون‌ها خانواده عراقی و ایرانی با چند محاسبه غلط، رقمی نجومی را برای هزینه‌های اربعین نتیجه گرفت!

این در حالی است که نشریه «هافینگتون‌پست» در سال ۲۰۱۴ درباره پیاده‌روی اربعین، اینگونه می‌گوید: «.. درواقع، از چند لحاظ باید مراسم اربعین در کتاب گینس ثبت شود:

بزرگ‌ترین گردهمایی سالانه، طولانی‌ترین میز غذای پیوسته، بیشترین افرادی که به رایگان غذا می‌خورند، بزرگ‌ترین گروه داوطلبانه‌ای که به یک واقعه خاص خدمت می‌کنند و.... فقط به این جمعیت انبوه نفسگیر نگاه کنید.... این حرکت زائرانه صرفا یک فعالیت مذهبی نیست، بلکه مظهری از مقاومت است.... برای فردی که بیرون از این ماجراست راحت نیست که بفهمد چه چیزی به این زائران امید و نیرو می‌بخشد. شما زنان بچه در بغل، مردان ویلچر‌نشین، مردمان عصا به‌دست و نابینایان زیادی را در این مسیر می‌بینید.»

امام حسین (ع) محور وحدت ایران و عراق است

دیدار نخست‌وزیر عراق با هیأت رسانه‌ای ایران

نخست‌وزیر عراق در دیدار با هیأت رسانه‌ای ایران به مهم‌ترین فعالیت‌های این کشور در شکستن تحریم‌های ایران اشاره و تأکید کرد که عراق در مشکلات اقتصادی کنار ایران قرار گرفته است. محمد شیاع السودانی همچنین گفت: امروز رسانه‌های ضداسلامی خطرناک‌تر از داعش و تروریست‌ها عمل می‌کنند. ما به یک کمیته مشترک ایرانی-عراقی برای مبارزه با این جریان رسانه‌ای نیاز داریم. شیاع السودانی به اشتراکات فرهنگی میان ملت ایران و عراق به‌ویژه در مراسم اربعین هم اشاره کرد. او تأکید کرد که پرونده شهادت سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس با جدیت دنبال می‌شود و اطلاعات لازم در این خصوص به دستگاه قضایی عراق داده شده است. طرف عراقی همچنین اعلام کرد که از ۱۲ میلیارد یورو طلب ایران در بانک تجارت عراق، ۳ میلیارد یورو پرداخت شده است. در حوزه تهاتر نیز کار‌های خوبی انجام شده و عراق برای تامین کالا‌های اساسی ایران از طریق تهاتر گازی آمادگی دارد. شیاع السودانی همچنین درخصوص شهرک صنعتی مشترک میان ایران و عراق هم گفت که ۵۰ درصد این شهرک درون ایران و نیمی از آن در عراق خواهد بود که به‌زودی راه‌اندازی می‌شود و فصل جدیدی برای تبادل کالا میان ایران و عراق محسوب می‌شود.

او همچنین گفت: رسانه‌های دشمن درخصوص روابط میان ایران و عراق ادعا‌هایی را به دروغ مطرح می‌کنند، اما ما نسبت مردم عراق با ایران را در عمل و به‌صورت عیان در راهپیمایی اربعین می‌بینیم. مردم عراق نشان دادند که چقدر به مردم ایران علاقه‌مند هستند. افکارعمومی از نظر ما همین مهمان‌نوازی مردم عراق از مردم ایران است. افزون بر این عراق همچنان به‌عنوان میانجی برای گسترش روابط کشور‌های مختلف با ایران نقش‌آفرینی خواهد کرد.

شیاع السودانی گفت: محور مشترک برای وحدت و نزدیکی بیشتر میان ایران و عراق امام حسین (ع) و مجاهدات اوست.