برد گیشه در نیمه اول

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: فروش سینمای ایران در نیمه اول امسال دارد به مرز فروش کل سال گذشته نزدیک می‌شود. میزان فروش سینمای ایران تا هفته دوم شهریور ماه، در حالی از مرز ۴۳۲ میلیارد تومان گذر کرده که مجموع آن در سال گذشته به ۴۴۹ میلیارد تومان رسیده بود. اگرچه بخش قابل توجهی از موفقیت گیشه در ثبت این رکورد برآمده از افزایش ۳۳درصدی قیمت بلیت سینماهاست، اما در عین حال مقایسه میزان مخاطبان سینمای ایران در ۵ ماه اول امسال در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال گذشته نیز از افزایش معنادار مخاطبان سینما خبر می‌دهد. طبق اطلاعات ثبت شده در سامانه سمفا از تاریخ اول فروردین تا دهم شهریور ماه امسال حدود ۹ میلیون و ۹۸۲ هزار و ۷۸۱ نفر به تماشای فیلم‌های اکران شده نشسته‌اند.

این در حالی است که در همین برهه زمانی در سال گذشته سینما‌ها میزبان ۶ میلیون و ۸۴۱ هزار و ۲۱۳ مخاطب بودند. اگرچه با توجه به سهم سینمای کمدی از این میزان فروش و همچنین شرایط تولید سینما نمی‌توان حال خوش گیشه را به تمامیت سینمای ایران تسری داد، اما این اخبار امیدوارکننده از آن جهت حائز اهمیت است که برخلاف گمانه‌زنی‌ها، مرثیه‌سرایی‌ها و اظهار یأس درباره شکست سنگین سالن‌های سینما، اعداد و ارقام ثبت شده گویای خیزشی امیدوارکننده در گیشه است.

برد گیشه در نیمه اول

حبیب اسماعیلی با اشاره به افزایش مخاطبان سینما در ۵ ماه اول سال پس از بحران چند سال اخیر می‌گوید: «در یکی دو سال اخیر بحران‌های مختلفی را تجربه کردیم که با ریزش مخاطب همراه بود. با وجود افزایش قیمت بلیت سینماها، ۵ ماه امسال شروعی امیدوارکننده برای استقبال مخاطبان از سینما بود. امیدواریم این روند افزایشی و سیر صعودی مخاطب در نیمه دوم سال هم ادامه یابد. باعث خوشحالی است که جامعه همچنان از سینمای ایران حمایت می‌کند. باید از اهالی سینما هم تشکر کرد که با عشق و علاقه در هر شرایطی کار می‌کنند. تا جایی که حتی در دوران کرونا هم تولیدات سینمایی تعطیل نشد.»

او در ادامه می‌افزاید: «با توجه به فروش ماه‌های اول و دوم سال پیش‌بینی ما در شورای صنفی نمایش این بود که فروش سینما‌ها تا پایان سال به مرز ۸۰۰ میلیارد برسد. تحقق این پیش‌بینی، بخشی به فیلم‌ها بستگی دارد که توان جذب مخاطب را داشته باشند. بخش دیگر به همراهی مدیران سینمایی وابسته است. همان‌طور که در جلسات متعدد از آن‌ها درخواست کرده‌ایم امیدواریم فضا برای تسهیل ساخت آثار سینمایی فراهم شود. نمی‌گوییم سختگیری‌ها کمتر شود، چون بلافاصله عده‌ای فکر می‌کنند که لابد مقصود ما ایجاد شرایط راحت برای ساخت فیلم‌های کمدی، مبتذل و بی‌کیفیت است. در حالی که در همین یک سال اخیر تعداد قابل توجهی از فیلم‌های اجتماعی از جمله علفزار، ملاقات خصوصی، سه کام حبس و... فروشی فراتر از انتظار را تجربه کردند.»

اسماعیلی با اشاره به محبوبیت سینمای اجتماعی در ایران در ادامه به لزوم تسهیل شرایط برای ساخت این آثار تأکید می‌کند: «سینمای اجتماعی همیشه در ایران محبوبیت داشته و در دوره‌های مختلف فیلم‌های اجتماعی همچون «قرمز»، «آژانس شیشه‌ای»، «روسری آبی»، «می‌خواهم زنده بمانم» و... از پرفروش‌های سال سینما شده‌اند. متأسفانه اختلافات بین ارگان‌ها باعث شده جلوی نمایش برخی فیلم‌ها گرفته شود. به امید اینکه با همراهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مشکل نمایش این آثار برطرف شود. شرایط طوری نشود که فیلمساز دائم با خودش کلنجار برود که تلاش برای درخواست مجوز ساخت فایده ندارد، چون فیلمنامه‌اش مجوز دریافت نمی‌کند. از سوی دیگر مخاطب هم از فیلم اجتماعی خنثی استقبال نمی‌کند. قبول دارم در شرایط سخت مردم به سینما می‌روند تا دلشان شاد شود، اما طیف قابل توجهی از مخاطبان هم در هر شرایطی به دنبال فیلم خوب و باکیفیت هستند.»

از سوی دیگر طبق برخی اخبار استقبال از سینما‌ها باعث شده تا تقریباً تمامی بدهی سینماداران به تهیه‌کنندگان و دفاتر پخش تسویه شود. حبیب اسماعیلی با تأیید این خبر در توضیحات تکمیلی می‌افزاید: «در سال‌های گذشته مرسوم بود که سینمادار‌ها با تأخیر سهم تهیه‌کننده و دفتر پخش را از فروش پرداخت می‌کردند، اما با تغییر سیستم سینماداری و تکنولوژی فروش در سینما‌های جدید و همچنین شفافیت اطلاع‌رسانی در سامانه سمفا، حساب و کتاب‌‎ها به روز شده است. شرایط کرونا و بحران مخاطب برخی سینما‌ها را بدهکار کرد، اما فروش خوب سینمای امسال خیلی کمک کرده و سینمادار‌ها بدهی‌شان را تسویه کرده‌اند.»

در انتظار حمایت در مقابل رقیبان جدی

این سینمادار در پاسخ به این سؤال که آیا به واقع روند تولید دچار وقفه نشده و می‌توان به تقویت چرخه اکران با فیلم‌های در حال تولید امیدوار بود، می‌گوید: «تأمین بودجه و اسپانسرینگ راحت‌تر در پلتفرم‌های آنلاین نمایشی موجب شده تا اهالی سینما کار در این فضا را به سینما ترجیح دهند. هزینه تولید فیلم به شکل سرسام‌آوری در حال افزایش است. یک فیلم متوسط حدود ۸ تا ۱۰ میلیارد هزینه می‌خواهد. در چنین شرایطی برخی از کارگردانان سرشناس بیکار هستند و وظیفه ما و دولت است تا کمک کنیم فیلمسازان مطرح، فیلم‌های تازه‌شان را بسازند. بخشی از فیلمسازان مشغول سریال‌سازی برای شبکه نمایش خانگی هستند و فیلم اولی‌ها هم به عشق ساخت فیلمشان به در و دیوار می‌زنند تا سرمایه جور کنند. با وجود این روند ساخت تا جایی که من اطلاع دارم بد نیست، اما با استقبال از فیلم‌های کمدی سرمایه‌گذاری به این سمت و سو گرایش پیدا کرده است. سینمای ایران در کنار کمدی به تمام ژانر‌ها از دفاع مقدس و اجتماعی تا کودک و فیلم خاص جشنواره‌ای نیاز دارد. اگر این تنوع لحاظ شود در گیشه هم به نتایج خوبی می‌رسیم. سینمای ایران لازم است در سبد اکران برای هر سلیقه پیشنهادی داشته باشد.»

اسماعیلی در ادامه می‌افزاید: «شبکه‌های ماهواره‌ای، آثار سینمای ایران را به صورت رایگان و غیرقانونی نمایش می‌دهند، پلتفرم‌های آنلاین نمایش رونق گرفته و اولویت اول فیلمسازان شده است و از سوی دیگر شبکه قاچاق به تهدید جدی تبدیل شده و رقیب برای سینمای ایران زیاد است. در چنین شرایطی فیلمسازان با دست بسته فیلم می‌سازند، مدیران سینمایی کمک کنند تا سازندگان آثار اجتماعی بدون ترس از نقد برخی ارگان‌ها با اطمینان فیلمشان را بسازند.»

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش به لزوم حمایت فیلم‌ها در اکران اشاره کرده و می‌گوید: «این همه فیلم ساخته و اکران می‌شود، اما از هیچ‌کدام رد و نشانی در صدا و سیما دیده نمی‌شود. تلویزیون و رادیو حتی همان چند برنامه سینمایی‌شان را هم تعطیل کرده‌اند. انگار سینما و تلویزیون دشمن هم هستند. به نظر می‌رسد تصور برخی مدیران تلویزیون این است که با رونق سینما، تلویزیون مخاطبش را از دست می‌دهد در حالی که مدیران تلویزیون ریزش مخاطب را باید در خودشان جست‌وجو کرده و در برنامه‌سازی تجدید نظر کنند. شهرداری می‌تواند جایگاهی را برای تبلیغ کالا‌های فرهنگی و نه صرفاً سینما اختصاص دهد، اما تمام نگاه‌های حمایتی از سینما سلب شده است. در این شرایط تنها بخشی از مطبوعات و شبکه‌های اجتماعی کنار سینما ایستاده‌اند.»

به امید تساوی در نیمه دوم

با پایان ایام عزاداری ماه صفر و شروع پاییز، انتظار می‌رود گیشه سینما رونق دوباره بگیرد. تاکنون دو فیلم دارای پتانسیل بالای جذب مخاطب برای اکران مهرماه قرارداد بسته‌اند. «ویلای ساحلی» کیانوش عیاری با حضور پژمان جمشیدی و رضا عطاران و «هتل» به کارگردانی مسعود اطیابی با بازی پژمان جمشیدی و محسن کیایی در هفته اول پاییز اکران خواهند شد. اسماعیلی در پاسخ به سؤالی درباره پیش‌بینی‌اش از وضعیت گیشه سینما در نیمه دوم سال می‌گوید: «علاوه بر فیلم‌هایی که نام بردید خیلی فیلم‌های خوب دیگر منتظر اکران هستند. تا سال قبل کسی به اکران فیلمش رضایت نمی‌داد و باید در شورای صنفی با ارشاد رایزنی می‌کردیم تا کمک‌هایی به فیلم کند بلکه راضی به اکران شوند، اما امسال خوشبختانه با استقبال مخاطبان، تهیه‌کننده‌ها راغب هستند که فیلم هایشان اکران شود. برخی آثار در مرحله تولید هستند و بخشی هم پروانه نمایش گرفته و منتظر زمان اکران هستند. بعضی فیلم‌ها هم به خاطر مشکل بازیگر یا کارگردان دچار مشکل نمایش شده‌اند. امیدواریم تلاش‌های سازمان سینمایی برای رفع مشکل این فیلم‌ها زودتر به نتیجه برسد. با توجه به موجودی سینما فکر می‌کنم در نیمه دوم هم گیشه خوبی خواهیم داشت.»