امضای ایرانی پای آخرین فاز پارس جنوبی

به گزارش مجله خبری نگار، سرانجام پرونده فاز ۱۱ پارس جنوبی پس از کش و قوسی طولانی و ۲۳ ساله به سرانجام رسید و توسعه آخرین فاز پارس جنوبی به استخراج گاز از این فاز منتهی شد.

به گزارش ایسنا، سیدابراهیم رئیسی در مراسم افتتاح فاز ۱۱ پارس جنوبی با بیان این‌که «کار بزرگی که در پارس جنوبی به دست متخصصان ایرانی انجام شده، ماندگار است»، اظهار کرد: این اقدام برای راه‌اندازی فاز ۱۱ پارس جنوبی ویژگی دارد که در زمانی که شرکت توتال متعهد به انجام این کار شده بود، برخلاف تعهد آن را رها کردند و این نوعی تحقیر برای دست‌اندرکاران ایرانی بود.

وی تصریح کرد: آنان کار چندانی هم انجام نداده بودند و اکنون به دست متخصصان ایرانی این اقدام بزرگ انجام شده است. این کار بسیار پیچیده و فنی است. کاری که قرار بود چهار سال بعد به نتیجه برسد سه تا چهار سال زودتر بهره‌برداری و در زمان صرفه جویی شد.

رئیس جمهور با بیان این‌که «کسانی که پروژه فاز ۱۱ پارس جنوبی را نهایی کردند، نشان دادند امروز کشور معطل لبخند و اخم دیگران نیست»، تصریح کرد: ما نشان دادیم که این اخم و لبخند‌ها برای ما اهمیت ندارد. گفتمان این دولت با گذشته متمایز است. پروژه فاز ۱۱ پارس جنوبی یک گفتمان متمایز را نشان می‌دهد. در گذشته گفتمانی معتقد بود ما به دستان بیگانه و به شرکت‌های «توتال» و «شل» نگاه کنیم، اما امروز گفتمانی می‌گوید ما می‌توانیم با دست متخصصان خودمان کار‌ها را عملی کنیم.

قرارداد فشارافزایی در پارس جنوبی تا پایان سال بسته می‌شود

وزیر نفت نیز در این مراسم با اشاره به درآمد سالانه ۴.۸ میلیارد دلاری فاز ۱۱ پارس جنوبی گفت: سال گذشته که با کمبود گاز در برخی نقاط شمال شرق کشور مواجه شده بودیم، تحت تاثیر قطعی گاز ترکمنستان و به میزان ۱۰ میلیون مترمکعب در روز بود. با تکمیل فاز ۱۱، تولید گاز ایران بیش از ۵۰ میلیون متر مکعب افزایش می‌یابد.

جواد اوجی با تاکید بر این که در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی اتفاق افتاد، گفت: روال عادی ساخت سکو ۳ تا ۴ سال زمان می‌برد و ما توانستیم با جابه‌جایی سکو، ۴ سال زودتر تولید از فاز ۱۱ پارس‌جنوبی را آغاز کنیم تا آن جا که شرکت توتال و سی. ان. پی. سی که برای توسعه این فاز قرارداد داشتند، امروز انگشت به دهان می‌مانند.

وزیر نفت با تاکید بر این که در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی اتفاق افتاد، گفت: پرونده پارس جنوبی از نظر ما بسته نیست و اقدام مهم در این میدان مشترک حفظ و نگهداشت تولید و فشارافزایی است که مطالعات آن در دولت سیزدهم رو به پایان است و تا پایان امسال قراردادش امضا می‌شود.

عملیات بی سابقه جا به جایی سکوی ۳۲۰۰ تنی

محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت نیز در این مراسم در سخنانی توسعه فاز ۱۱ را دارای ویژگی‌هایی منحصربه‌فرد دانست و گفت: این فاز در نقطه صفر مرزی قرار دارد و بر این اساس از چهار لایه بهره‌ده تولید گاز از این فاز را شروع می‌کنیم. معاون وزیر نفت خاطرنشان کرد: هم‌اکنون چهار حلقه چاه به بهره‌برداری رسیده است و به‌تدریج چاه‌های بعدی وارد مدار تولید خواهد شد. وی با اشاره به این که ویژگی دیگر فاز ۱۱ جابه‌جایی سکوی آن از موقعیت دریاست، افزود: با جابه‌جایی سکوی C۱۲ و انتقال آن به موقعیت B۱۱ منحصربه‌فردترین عملیات اجرایی در منطقه عسلویه و خلیج‌فارس انجام شد. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: جابه‌جایی این سکو که یکی از سنگین وزن‌ترین سازه‌های دریایی به وزن ۳۲۰۰ تن بود، برای نخستین بار در ایران انجام و با موفقیت در موقعیت جدید نصب شد.

مروری بر تاریخچه توسعه فاز ۱۱

اواسط سال ۱۳۷۹ بود که شرکت ملی نفت ایران و شرکت توتال فرانسه برای توسعه بخش بالادستی فاز ۱۱ پارس جنوبی و همچنین ساخت یک کارخانه حدود ۱۰ میلیون تنی تولید ال ان جی تفاهم نامه همکاری امضا کردند. مطالعات فنی و مهندسی برای توسعه فاز ۱۱ ادامه داشت تا این که در سال ۱۳۸۵ پیشنهاد‌های فنی و مالی توسعه این پروژه بزرگ مطرح شد.

در فاصله سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۷ به دلیل افزایش قیمت جهانی فولاد و هزینه اجرای این پروژه مرزی و مشترک، شرکت توتال فرانسه از اجرای فاز ۱۱ پارس جنوبی کنار رفت. حضور چینی‌ها از سال ۸۸ تا ۹۲ نیز دستاورد خاصی نداشت تا بعد از خلع ید شرکت چینی، اواخر مرداد ۹۲ قرارداد توسعه این میدان در قالب بیع متقابل به شرکت پتروپارس واگذار شود، اما پس از گذشت ۸ ماه از امضای قرارداد پتروپارس نیز کنار کشید و بیژن زنگنه وزیر نفت وقت به صراحت اعلام کرد که دیگر فاز‌های نیمه کاره پارس جنوبی در اولویت است و فاز ۱۱ فعلا در اولویت کاری وزارت نفت نیست. با امضای برجام در سال ۹۵ توتال بار دیگر برای توسعه فاز ۱۱ پیشقدم شد و موافقت نامه اصولی این طرح توسعه‌ای در همان سال و قرارداد آن هفت ماه بعد (۱۲ تیر ۱۳۹۶) در قالب شرایط عمومی، ساختار و الگوی جدید قرارداد‌های نفتی به ارزش ۴.۸ میلیارد دلار میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم توتال فرانسه (۵۰.۱ درصد)، شرکت ملی نفت چین موسوم به سی‌ان‎پی‎سی (۳۰ درصد) و پتروپارس (۱۹.۹ درصد) امضا شد.

از ویژگی‌های خاص این قرارداد استفاده از تاسیسات تقویت فشار برای نخستین بار در میدان گازی پارس جنوبی و افزایش مشارکت‌های بین المللی شرکت‌های ایرانی به عنوان مسیری برای انتقال فناوری‌های نوین در حوزه‌های مختلف به ویژه ازدیاد برداشت و ساخت تجهیزات بود.

۲۹ مرداد ۹۷ بود که توتال در بیانیه‌ای تایید کرد در پی ناتوانی از دریافت معافیت از تحریم‌های ضدایرانی ایالات متحده آمریکا، خروج خود را از پروژه چند میلیارد دلاری طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی اعلام می‌کند از این رو فرایند انتقال مسئولیت توسعه این فاز به CNPC رسید.

مدتی بعد از خروج توتال از برنامه توسعه فاز ۱۱ درست در تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۹۸ بود که به‌طور رسمی اعلام شد، شاخه بین‌المللی شرکت ملی نفت چین هم از این پروژه کنار رفت و پتروپارس به تنهایی این پروژه را توسعه داد. با روی کار آمدن دولت سیزدهم و آغاز فعالیت رسمی آن در مرداد ۱۴۰۰ با شعار پیشبرد طرح‌ها با تکیه بر توان داخل، توسعه فاز ۱۱ با جدیت بیشتری دنبال شد.