حافظه محرک اصلی فعالیت تتا در انسان

به گزارش مجله خبری نگار،وقتی بسیاری از نورون‌ها فعال می‌شوند، پالس‌های الکتریکی ریتمیک درست مانند موجی از تماشاگران که دست‌های خود را در یک استادیوم مملو از جمعیت بالا می‌برند ایجاد شده و بازتابی قابل تشخیص از آنچه در مغز ما می‌گذرد تولید می‌کنند.

این امواج مغزی یا نوسانات عصبی بسته به دامنه و فرکانس آن‌ها به پنج دسته تقسیم می‌شوند که شامل گاما، بتا، آلفا، تتا و دلتا می‌شود. امواج گاما را هنگامی که در حال حل مسئله یا یادگیری هستیم، بتا زمانی که هوشیار یا هیجان زده ایم، آلفا زمانی که از نظر جسمی و ذهنی آرام هستیم، تتا در لحظات خلاقیت و مراقبه و امواج دلتا در خواب عمیق و بدون رویا را نشان می‌دهیم.

تحقیقات قبلی نشان داده اند که نوسانات تتا در هیپوکامپ، یک ساختار پیچیده در اعماق لوب تمپورال مغز، با شکل‌گیری حافظه و ناوبری فضایی مرتبط است. به گزارش سیناپرس، مطالعه جدیدی که توسط محققان دانشگاه آریزونا انجام شده عواملی را که باعث تولید این نوسانات تتا می‌شود، بررسی کرده است.

تصور می‌شد که در مقایسه با شکل گیری حافظه، محیط بیرونی فرد نقش مهم تری در ایجاد نوسانات تتا دارد. یعنی نوسانات ایجاد شده در حین درگیر شدن در یک رویداد بیشتر از نوسانات ایجاد شده در هنگام ایجاد خاطره از آن رویداد بود. با این حال، مطالعه فعلی نشان می‌دهد که این مورد صحیح نیست.

سارا سگر (Sarah Seger) پژوهشگر اصلی این مطالعه گفت: به‌طور شگفت انگیزی، ما متوجه شدیم که نوسانات تتا در انسان‌ها زمانی که کسی فقط چیز‌هایی را به خاطر می‌آورد، در مقایسه با تجربه مستقیم رویداد‌ها بیشتر شایع است.

محققان ۱۳ بیمار را که با استفاده از الکترود‌های داخل جمجمه برای تشنج‌های صرع تحت نظارت بودند، انتخاب کرده و نوسانات تتا هیپوکامپ آن‌ها را ثبت کردند. بیماران یک ناوبری فضایی را روی رایانه لپ‌تاپ انجام داده و با استفاده از هدایت گر در شهر واقعیت مجازی (VR) حرکت کردند تا به فروشگاه خاصی برسند. هنگامی که آن‌ها به مقصد رسیدند، آزمایش متوقف شد و از بیماران خواسته شد مکانی را که ناوبری خود را از آنجا شروع کرده اند تصور کنند و مسیری را که اخیراً طی کرده اند به صورت ذهنی پیمایش کنند.

در طول فرآیند ناوبری مبتنی بر هدایت گر، نوسانات تتا در مقایسه با نوساناتی که در زمانی که بیماران فقط مسیر را تصور می‌کردند، کمتر و مدت زمان کمتری داشتند. بر اساس این یافته‌ها محققان به این نتیجه رسیدند که حافظه محرک اصلی فعالیت تتا در انسان است.

دانشمندان می‌گویند: یافته‌های آن‌ها می‌تواند برای کمک به بهبود حافظه در افراد مبتلا به آسیب مغزی یا اختلالات شناختی ناشی از سکته مغزی، تشنج یا بیماری‌هایی مانند بیماری پارکینسون مورد استفاده قرار گیرد. به گفته محققان، درگیر شدن در آموزش شناختی و توانبخشی با ایجاد فعالانه خاطرات توسط افراد، نوسانات تتا را تحریک می‌کند که پتانسیل بهبود حافظه را در طول زمان دارد.