توصیه‌ها و شرایط نگهداری دارو حیاتی آتراکوریوم چیست؟

به گزارش مجله خبری نگار، مشخصات آتراکوریوم
• نام دارو: آتراکوریوم

• نام لاتین: atracorium

• نام تجاری: Tracrium، Atracurium Besylate Injection و Atracuronium Besylate Injection.

• رده دارویی: دسته دارو‌های مسدود کننده‌های عصبی عضلانی

• اشکال دارویی: آمپول

• فروش دارو: با نسخه

موارد مصرف آتراکوریوم

• آتراکوریوم دارویی است که به عنوان شل کننده عضلانی در هنگام بیهوشی یا تهویه مکانیکی در بیماران بد حال استفاده می‌شود.

• این یک عامل مسدود کننده عصبی-عضلانی غیر دپلاریز کننده است که با مسدود کردن عمل استیل کولین در محل اتصال عصبی عضلانی عمل می‌کند و منجر به آرامش عضلانی می‌شود.

• آتراکوریوم برای تسهیل لوله گذاری داخل تراشه، کاهش تون عضلانی در حین جراحی و بهبود تهویه مکانیکی در بیماران مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد (ARDS) استفاده می‌شود.

• همچنین در ترکیب با سایر دارو‌ها برای حفظ فلج عضلانی در طول جراحی استفاده می‌شود.

• آتراکوریوم به طور معمول به صورت داخل وریدی تجویز می‌شود 

موارد منع مصرف آتراکوریوم 

• افرادی که حساسیت یا آلرژی شناخته شده به آتراکوریوم به هر یک از اجزای آن را داشته باشند.

• بیماران مبتلا به میاستنی گراویس شناخته شده یا مشکوک یا سایر اختلالات عصبی عضلانی، زیرا این دارو ممکن است ضعف عضلانی را تشدید کند.

• بیماران با سابقه هیپرترمی بدخیم، یک واکنش نادر، اما بالقوه تهدید کننده زندگی به برخی دارو‌های بیهوش کننده و شل کننده‌های عضلانی.

• بیماران با اختلالات شدید اسید-باز یا عدم تعادل الکترولیت، زیرا ممکن است بر عملکرد آتراکوریوم تأثیر بگذارد.

• آتراکوریوم همچنین باید با احتیاط در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیه یا کبد استفاده شود، زیرا دارو عمدتاً از طریق این اندام‌ها دفع می‌شود. در بیماران مسن باید با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است نسبت به اثرات دارو حساس‌تر باشند. علاوه بر این، آتراکوریوم ممکن است باعث آزاد شدن هیستامین شود که می‌تواند منجر به افت فشار خون، برونکواسپاسم و گرگرفتگی در برخی از بیماران شود. بنابراین، در بیماران مبتلا به آلرژی شناخته شده یا مشکوک یا عدم تحمل هیستامین باید با احتیاط مصرف شود. 

مقدار و نحوه مصرف آتراکوریوم 

>مقدار، نوع و توالی زمانی دارو‌هایی که مصرف می‌کنید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

• دوز اولیه معمولی آتراکوریوم برای یک بیمار بالغ ۰٫۵-۰٫۶ میلی گرم بر کیلوگرم است که به صورت تزریق بولوس در مدت ۱۰-۲۰ ثانیه تجویز می‌شود. به دنبال آن دوز نگهدارنده ۰٫۱-۰٫۲ mg/kg در دقیقه، با انفوزیون مداوم تجویز می‌شود. ممکن است نیاز باشد که دوز بر اساس پاسخ بیمار به دارو و همچنین سن، وزن و سایر شرایط پزشکی تنظیم شود.

• در بیماران اطفال، دوز اولیه معمولاً کمتر است، معمولاً حدود ۰٫۳-۰٫۴ mg/kg، و دوز نگهدارنده نیز کمتر است، در حدود ۰٫۰۶-۰٫۱ mg/kg در دقیقه. 

عوارض جانبی آتراکوریوم 

• فشار خون پایین (فشار خون پایین)

• تاکی کاردی (ضربان قلب سریع)

• برونکواسپاسم (تنگ شدن مجاری هوایی)

• ترشح هیستامین که می‌تواند باعث گرگرفتگی، خارش و سایر واکنش‌های آلرژیک شود

• ضعف عضلانی، که می‌تواند پس از قطع دارو ادامه یابد

• محاصره عصبی عضلانی طولانی مدت، که می‌تواند به دارو‌های اضافی برای معکوس کردن نیاز داشته باشد

• افزایش گذرا در فشار داخل چشم (IOP)

• به ندرت، واکنش‌های شدید حساسیت، از جمله آنافیلاکسی

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید. 

تداخل دارویی آتراکوریوم 

آتراکوریوم می‌تواند با چندین دارو از جمله سایر دارو‌های مسدود کننده عصبی عضلانی و دارو‌های آنتی کولین استراز تداخل داشته باشد. برخی از مهم‌ترین تداخلات دارویی مرتبط با آتراکوریوم عبارتند از:

• سایر عوامل مسدودکننده عصبی عضلانی، مانند وکورونیوم یا روکورونیوم، می‌توانند اثرات آتراکوریوم را تشدید کرده و خطر انسداد عصبی عضلانی طولانی مدت را افزایش دهند.

• دارو‌های آنتی کولین استراز، مانند نئوستیگمین یا پیریدوستیگمین، برای معکوس کردن اثرات آتراکوریوم استفاده می‌شود. با این حال، این دارو‌ها همچنین می‌توانند خطر عوارض جانبی آتراکوریوم، مانند برادی کاردی، و همچنین عوارض جانبی کولینرژیک مانند تهوع، استفراغ و اسهال را افزایش دهند.

• آنتی بیوتیک ها، مانند آمینوگلیکوزید‌ها یا تتراسایکلین ها، می‌توانند اثرات آتراکوریوم را تشدید کرده و خطر انسداد عصبی عضلانی طولانی مدت را افزایش دهند.

• دارو‌هایی که فعالیت کولین استراز پلاسما را کاهش می‌دهند، مانند دارو‌های ضد بارداری خوراکی، کورتیکواستروئید‌ها و استروژن‌ها نیز می‌توانند اثرات آتراکوریوم را افزایش داده و انسداد عصبی عضلانی را طولانی‌تر کنند.

• دارو‌هایی که فعالیت کولین استراز پلاسما را افزایش می‌دهند، مانند کاربامازپین و ریفامپین، می‌توانند اثرات آتراکوریوم را کاهش دهند و بلوک عصبی عضلانی را کوتاه کنند.

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام دارو‌هایی که مصرف می‌کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید. 

موارد احتیاط مصرف آتراکوریوم 

• حساسیت به دارو‌های دیگر: هر گونه حساسیت به آتراکوریوم ممکن است نشان دهنده حساسیت به دارو‌های دیگر در همان کلاس مانند سایر عوامل مسدود کننده عصبی عضلانی باشد.

• مصرف آتراکوریوم در دوران بارداری: آتراکوریوم می‌تواند از جفت عبور کند و باعث شل شدن عضلات در جنین شود که می‌تواند منجر به افسردگی تنفسی و هیپوتونی شود. با این حال، خطر این اثرات، به ویژه با استفاده کوتاه مدت از دارو در طول جراحی یا سایر روش‌های پزشکی، کم در نظر گرفته می‌شود. ایمنی استفاده از آتراکوریوم در دوران بارداری به خوبی ثابت نشده است، و این دارو تنها در صورتی باید استفاده شود که مزایای بالقوه آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد. آتراکوریوم به عنوان یک داروی حاملگی دسته C طبقه بندی می‌شود، به این معنی که مطالعات حیوانی اثرات نامطلوبی را بر روی جنین نشان داده است، اما هیچ مطالعه کافی و به خوبی کنترل شده در انسان وجود ندارد.

• مصرف آتراکوریوم در دوران شیردهی: مشخص نیست که آیا آتراکوریوم در شیر انسان دفع می‌شود یا می‌تواند به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. به دلیل خطر بالقوه عوارض جانبی در نوزادان شیرده، به طور کلی توصیه می‌شود که زنان شیرده از استفاده از آتراکوریوم یا سایر عوامل مسدود کننده عصبی عضلانی در دوران شیردهی خودداری کنند.

• مصرف آتراکوریوم در سالمندان: استفاده از آتراکوریوم در افراد مسن ممکن است نیاز به توجه ویژه داشته باشد، زیرا بیماران مسن ممکن است نسبت به اثرات دارو حساس‌تر باشند و ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عوارض جانبی باشند. بیماران مسن ممکن است عملکرد کبد و کلیه را کاهش دهند که می‌تواند بر متابولیسم و ​​حذف آتراکوریوم تأثیر بگذارد و به طور بالقوه منجر به مسدود شدن طولانی مدت عصبی عضلانی شود. علاوه بر این، بیماران مسن ممکن است بیماری‌های همراه داشته باشند یا از دارو‌های دیگری استفاده کنند که می‌تواند با آتراکوریوم تداخل داشته باشد یا بر عملکرد عصبی عضلانی تأثیر بگذارد.

• مصرف آتراکوریوم در کودکان: آتراکوریوم را می‌توان در کودکان برای آرامش عضلانی در حین بیهوشی یا تهویه مکانیکی استفاده کرد، اما دوز و تجویز دارو ممکن است با مقدار مصرف شده در بزرگسالان متفاوت باشد. دوز آتراکوریوم در کودکان باید به طور معمول بر اساس سن، وزن و وضعیت پزشکی کودک تنظیم شود. علاوه بر این، استفاده از آتراکوریوم در کودکان مستلزم نظارت دقیق بر پاسخ آن‌ها به دارو است، زیرا کودکان ممکن است نسبت به بزرگسالان نسبت به اثرات دارو حساس‌تر باشند. کودکان همچنین ممکن است در معرض خطر بیشتری برای عوارض جانبی، مانند افسردگی تنفسی یا افت فشار خون باشند، به ویژه اگر از قبل شرایط تنفسی یا قلبی عروقی داشته باشند. 

نحوه عملکرد 

• آتراکوریوم یک عامل مسدود کننده عصبی-عضلانی است که با اتصال به گیرنده‌های استیل کولین نیکوتین (nAChRs) روی صفحه انتهایی حرکتی فیبر‌های عضلانی اسکلتی عمل می‌کند، در نتیجه عملکرد استیل کولین را مسدود کرده و از انقباض عضلانی جلوگیری می‌کند.

به طور معمول، هنگامی که یک تکانه عصبی به صفحه انتهایی موتور می‌رسد، باعث آزاد شدن استیل کولین می‌شود که به nAChRs متصل می‌شود و انقباض عضلانی را تحریک می‌کند. آتراکوریوم با اتصال به nAChR‌ها از اتصال استیل کولین جلوگیری می‌کند و در نتیجه انقباض عضلانی را مهار می‌کند.

آتراکوریوم مدت اثر کوتاهی دارد و توسط استراز‌های پلاسما متابولیزه می‌شود که آن را برای آرام سازی کوتاه مدت عضلانی در حین بیهوشی یا تهویه مکانیکی مفید می‌کند. پس از قطع دارو، اثرات نسبتاً سریع از بین می‌روند و امکان بازیابی عملکرد عصبی عضلانی طبیعی را فراهم می‌کنند.

توجه به این نکته ضروری است که آتراکوریوم فقط بر عضلات اسکلتی تأثیر می‌گذارد و بر عضلات صاف یا قلبی تأثیر نمی‌گذارد. این دارو هیچ گونه اثر ضد درد یا ضد اضطراب ندارد و باید همراه با سایر دارو‌ها برای رسیدن به سطح مطلوب بیهوشی یا آرامبخش استفاده شود. 

شرایط نگهداری آتراکوریوم 

• نگهداری در دمای اتاق بین ۲۰-۲۵ درجه سانتیگراد

• دور از نور خورشید و دور از دسترس کودکان

• آتراکوریوم نباید منجمد شود و نباید در دمای بالاتر از ۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود.

• قبل از استفاده از دارو تاریخ انقضا را بررسی کنید. 

توصیه‌هایی برای مصرف کنندگان آتراکوریوم 

اگر از آتراکوریوم استفاده می‌کنید یا قرار است آتراکوریوم دریافت کنید، در اینجا چند توصیه کلی وجود دارد که باید به خاطر داشته باشید:

• ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود را از هرگونه آلرژی یا حساسیتی که دارید، از جمله هرگونه سابقه حساسیت به عوامل مسدودکننده عصبی عضلانی، مطلع کنید.

• ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود را از هر گونه دارو، مکمل یا محصولات گیاهی که مصرف می‌کنید مطلع کنید، زیرا برخی از دارو‌ها می‌توانند با آتراکوریوم تداخل داشته باشند و بر اثربخشی آن تأثیر بگذارند یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهند.

• تمام دستورالعمل‌های ارائه شده توسط ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود را برای استفاده و تجویز آتراکوریوم، از جمله دوز، رقت سازی و میزان مصرف، دنبال کنید.

• از عوارض جانبی بالقوه آتراکوریوم آگاه باشید و در صورت مشاهده علائم نگران کننده مانند مشکل در تنفس، ضربان قلب آهسته یا ضعف عضلانی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

• آتراکوریوم را به درستی نگهداری کنید و از تمام دستورالعمل‌های سازنده پیروی کنید و قبل از استفاده تاریخ انقضا را بررسی کنید.

• از سوزن‌ها یا سرنگ‌ها استفاده مجدد یا مشترک استفاده نکنید و دارو‌های مصرف نشده یا تاریخ مصرف گذشته را طبق مقررات محلی به درستی دور بیندازید.

• تمام دستورالعمل‌های پس از عمل ارائه شده توسط ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود را دنبال کنید، از جمله توصیه‌هایی برای نظارت یا مراقبت‌های بعدی.

مهم است که به یاد داشته باشید که استفاده از هر دارویی باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد و با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود با در نظر گرفتن سابقه پزشکی شما، ماهیت روش، و خطرات و مزایای احتمالی دارو مورد بحث قرار گیرد.

تذکر مهم

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید. 

منبع:اینفو