اقتصاد نمایش‌خانگی رقابت در توزیع محتوا

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: مروری بر اتفاقات این روز‌های شبکه نمایش خانگی خبر از ورود سرمایه‌های جدید، مناسبات تحول‌یافته و تغییر آرایش سرمایه‌گذاران می‌دهد. از منظر بیرونی آغاز به کار سکو‌های نمایشی جدید و انتشار نو به نوی محصولات سرگرم‌کننده روندی مثبت و امیدآفرین را پدید آورده، تا آن‌جا که حواشی و حرف‌وحدیث‌های چگونگی نظارت بر سکو‌ها تأثیری در تولید مستمر محتوای نمایشی و سرگرم‌کننده نداشته است و هر هفته از یک سریال، رئالیتی‌شو یا مسابقه‌ای تازه رونمایی می‌شود.

حضور شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت در عرصه تولید و تأمین محتوا، نقطه عطفی در صف‌بندی و آرایش سرمایه‌ها در نمایش خانگی است. پس از سکوی «نماوا» به عنوان یکی از شرکت‌های اقماری «شاتل»، اعلام موجودیت سکوی «تماشاخونه» در امتداد خدمات شرکت «آسیاتک» سبب شده تا مؤلفه فروش حجم و ترافیک اینترنت، در اقتصاد نمایش خانگی بیش از پیش اهمیت یابد. پیامد‌های حضور شرکت‌های خدمات اینترنتی در نوع خود جالب است: شاتل کاربران نماوا را از هزینه ترافیک هنگام تماشای محتوا‌های اختصاصی خود معاف کرده است، اما آسیاتک همه کاربران را به تماشای محتوای تماشاخونه، بدون پرداخت حق اشتراک دعوت می‌کند. علاقه‌مندان به تماشای محتوا‌های بارگذاری‌شده در سکوی تماشاخونه (آسیاتک) با ثبت شماره موبایل و دریافت کد بلافاصله در برابر ویترین متنوع سکوی نمایشی قرار می‌گیرند و بدون پرداخت حق اشتراک به عناوین دلخواه دسترسی دارند.

در واقع سرویس‌دهندگان اینترنت خانگی و همراه، تلاش می‌کنند با انواع مشوق‌ها کاربران را درون شبکه و زیرساخت ارتباطی اختصاصی خود حفظ کنند و از افزایش ترافیک داخلی و کاهش ترافیک بیرون شبکه، به سود حداکثری برسند. این سیاست پیشتر هم در پروژه‌هایی همچون «شاتل‌لند» و مانند آن اجرا شده است. در واقع، با در دسترس قراردادن انواع محتوای دانلودی در شبکه داخلی، خدمات‌دهنده سعی داشت تا نیاز کاربر به ترافیک خارج از شبکه را به کمترین مقدار خود برساند. این روز‌ها بازار داغ محتوای ویدئویی و البته حجم مصرفی قابل توجه این نوع محتوا، همه شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت را به صرافت راه‌اندازی سکو‌های نمایش خانگی یا دست‌کم شراکت و میزبانی این سکو‌ها انداخته است. برای نمونه، انگیزه افزایش ترافیک درون شبکه، به تفاهمی بین ایرانسل و فیلیمو منجر شده است که ایرانسل با میزبانی محتوای این سکو، دارندگان سیم‌کارت و مودم ایرانسل را از خرید اشتراک فیلیمو بی‌نیاز کرده و درآمد حاصل از فروش ترافیک داخلی و صرفه‌جویی در ترافیک خارج از شبکه را با فیلیمو شریک شده است.

تسهیلات ارائه‌شده از سوی چنین سکو‌هایی علاوه بر آن‌که به مرور ضریب نفوذ آن‌ها را در بازار نمایش خانگی افزایش می‌دهد، گامی در راستای ترغیب کاربران به تماشای نسخه اصلی و از صرفه‌انداختن مصرف غیرقانونی است. تماشای رایگان و قانونی با بیزینس‌پلن‌های نوآورانه، به‌زودی دانلود غیرمجاز با فیلترشکن یا تماشای پردردسر محتوا در لابه لای انبوه آگهی‌های تلویزیون‌های ماهواره‌ای را از دور خارج خواهد کرد.

این‌گونه اقدامات، تأییدی بر این واقعیت است که کاربران ایرانی همانند دیگر کشور‌ها بیشتر حجم بسته‌های اینترنتی خود را صرف تماشای فیلم و سریال و دیگر برنامه‌های سرگرم‌کننده می‌کنند. هم اکنون ۶۵ درصد از کل ترافیک اینترنت دنیا صرف تماشای ویدئو می‌شود و همه سایت‌ها، فروشگاه‌ها، بازی‌های آنلاین و دیگر خدمات برخط در ۳۵ درصد باقی مانده با هم شریک هستند. پیش‌بینی می‌شود در آینده با توسعه و گسترش فیبرنوری و رسیدن آن به خانه‌ها و مجتمع‌های مسکونی، کیفیت خدمات استریمر‌های ایرانی افزایش یابد و بر شمار کاربران و اعضای هر یک از سکو‌ها اضافه شود. ناگفته پیداست که توسعه طولی و مویرگی بازار با بازگشت سرمایه و سودآوری نسبت مستقیم دارد. پس دور از انتظار نیست که صاحبان آگهی در بین گزینه‌های موجود، بستر پلتفرم‌ها را از یاد نبرند و بازار هدف خود را در بین جامعه مخاطبان محتوای سکو‌ها جست‌وجو کنند.

در یک جمع‌بندی با این که تولید محتوای جذاب از سوی تولیدکنندگان مزیت نسبی و شرط اصلی بقا در بازار رقابتی موجود است، اما شواهد گویای آن است که آوردگاه رقابت از تولید به توزیع محتوا منتقل شده است. در شرایط جدید آن چه اهمیت دارد آن است که محتوای پربیننده در اختیار کدام ناشر و پخش‌کننده اینترنتی قرار می‌گیرد و همای اقبال روی سِرور کدام شرکت و اپراتوار اینترنتی می‌نشیند؟