به گزارش مجله خبری نگار،از آنجایی که مردم برای زنده ماندن باید غذا بخورند، محققان اکنون به دنبال گزینههای غذایی جایگزینی هستند که پایدارتر باشند. بر اساس همین اطلاعات برخی از دانشمندان بر این باورند که استفاده از جلبک میتواند نیازهای انسان را برآورده کند.
جلبکها چه موجوداتی هستند؟
جلبکها موجودات کوچکی هستند که در همه آبهای کره زمین یافت میشوند و مانند همه گیاهان، با استفاده از فتوسنتز زندگی میکنند تا مواد مغذی خود را ایجاد کنند و به هوا و آب اطراف خود اکسیژن اضافه کنند. بر خلاف سایر گیاهان آبزی، جلبکها هیچ برگ، ریشه یا ساقهای ندارند. اندازه جلبکها میتواند از ریز جلبکهای بسیار کوچک تا کلنیهای بزرگ جلبکهای دریایی باشد. مطالعات انجام شده نشان میدهد که همه جلبکها دارای مزایای دارویی بالقوه هستند برای مثال، جلبکهای دریایی قرمز میتوانند به درمان بیماری کبد چرب کمک کنند. همچنین تحقیقات دیگر نشان داد که مصرف اسپیرولینا - نوعی جلبک سبز آبی - ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند.
چه چیزی جلبکها را مغذی میکند؟
به گفته یک پزشک، جلبکها از نظر بیوشیمیایی یک ماده غذایی فوقالعاده هستند و این به دلیل محتوای بالای پروتئین، اسیدهای چرب ضروری، مواد معدنی و ویتامینهای موجود در آنها است. بخشی از آن به این دلیل است که جلبکها نیازی ندارند ساقه، ریشه یا شاخه داشته باشند تا بتوانند خود را نگه دارند، بنابراین تمام انرژی خود را صرف ساخت پروتئین، اسیدهای چرب بیشتر و ... میکنند. او معتقد است که جلبک یکی از قدیمیترین غذاهای گیاهی در جهان است. هزاران گونه از آنها وجود دارد و هر کدام مواد مغذی سالمی را تولید میکنند که ما به آن نیاز داریم، اما بیشتر افراد از این غذای گیاهی استفاده نمیکنند. جلبکها منبعی غنی از ویتامینهای ب، ویتامین کا، آهن، منیزیم، کلسیم، ید و ... هستند. همچنین جلبکها غنی از آنتی اکسیدان هستند که میتوانند با رادیکالهای آزاد مبارزه کنند. یک محقق میگوید: «تنها بخش کوچکی از گونههای جلبک توسط انسان مصرف شدهاند، اما این جلبکها به دلیل تراکم و کیفیت مواد مغذیشان به خوبی شناخته شدهاند. به عنوان مثال، ریزجلبکهای کلرلا و اسپیرولینا حاوی ۵۰ تا ۷۰ درصد پروتئین و همچنین شامل تمام آمینواسیدهای ضروری هستند. از طرف دیگر جلبکهای خوراکی مانند جلبکهای دریایی منبع غنی از فیبر محلول برای روده هستند.» وی افزود: «اگرچه ما اساساً ماهی را به عنوان منبع اصلی امگا ۳ در رژیم غذایی انسان میدانیم، اما آنها بهتنهایی امگا ۳ تولید نمیکنند، بلکه این ماده را از طریق مصرف جلبکها و پلانکتونها میسازند.»
چه چیزی جلبکها را پایدار میکند؟
به گفته یک متخصص، ما باید به دنبال منابع پروتئینی جایگزین باشیم، زیرا در حال حاضر مردم جهان به آنها نیاز دارد. او معتقد است که با وجود اینکه ما زمین زراعی اضافی برای کشت بیشتر سویا یا سایر حبوبات که غنی از پروتئین هستند، نداریم، اما میتوانیم جلبکها را در زمینهای غیر قابل کشت و با استفاده از آب غیر آشامیدنی پرورش دهیم.» وی افزود: «جلبکها توانایی جذب کربن دی اکسید را دارند که پایداری طولانیمدت آن را در بخش مواد غذایی بسیار افزایش میدهد. همچنین جلبکها فواید کیلیت دارند، به این معنی که مواد معدنی موجود در جلبک میتوانند به یونهای فلزی متصل شوند و آنها را از آب بیرون بکشند که در نهایت میتواند فاضلاب و رواناب را تمیز کند. همچنین آنها میتوانند در پاکسازی آب، ارتقای پایداری و حفاظت در سیستمهای آبزی پروری و افزایش منابع برای شیوههای کشاورزی مفید باشند. مزیتی که جلبکها دارند این است که میتوان محیط زندگی و رشد آنها را بدون علفکشها و آفتکشها یا هر ماده سمی دیگری کنترل کرد که برای سلامت انسان و تولید غذا مهم است.»
چالشها
در حالی که به نظر میرسد کشت جلبک به عنوان یک منبع غذایی دردسر چندانی ندارد، اما این روش هنوز با چالشهایی روبرو است. یک دکتر میگوید: «یکی از چالشهای اصلی این روش، رساندن میزان کشت جلبک به مقیاس جهانی است تا در هزینهها صرفهجویی شود. برای مثال اگرچه زمینهای مناسب با توپوگرافی و تابش مناسب در مناطق استوایی و نیمه گرمسیری وجود دارد، اما امکانات کشت جلبک باید به اندازه کافی به منابع آب دریا یا آب شور نزدیک باشد تا از حمل و نقل بیش از حد جلوگیری شود.» وی معتقد است: «اگرچه ارزش غذایی جلبکها آنها را به یک منبع غذایی بسیار متنوع تبدیل میکند، اما مانند هر غذا و مکمل دیگری، منبعی که جلبک در آن رشد میکند باید از نظر کیفیت تأیید شود. زیرا جلبکها میتوانند فلزات سنگین و سایر آلایندهها را در محل زندگی خود جذب کنند.»
جلبکها را وارد رژیم غذایی خود کنید
یک متخصص میگوید که جلبکها را میتوان به صورت تجاری و به شکل تنقلات جلبک دریایی خشک و ورقههای نوری یافت. همچنین از آنها در مکملها، پودرها یا محصولات جایگزین گوشت استفاده میشود. او افزود: «حتی ممکن است که جلبکها در محصولات تخمیری یا لبنیات مانند ماست، شیر یا پنیر یافت شود.» وی معتقد است: «جلبکها میتوانند کاربردهای دیگری نیز از نظر پخت و پز و صنایع غذایی داشته باشند. همچنین طیف رنگی موجود در جلبکها میتواند راهی طبیعی برای تهیه رنگ برای شیرینیها و نوشیدنیها باشد. علاوه بر این، اسید چرب امگا ۳ موجود در این موجودات، فواید فوقالعادهای برای سلامت مغز، چشم و قلب و عروق دارند.» این دکتر در نهایت گفت که افراد به راحتی میتوانند با خوردن مکملهای مبتنی بر جلبک، آنها را به رژیم غذایی خود اضافه کنند. از آنجایی که جلبکها حاوی مقدار زیادی مواد مغذی هستند، در طبیعت رشد میکنند و برای سلامتی ما مفید هستند، میتوان آنها را در لیست تغذیه پایدار قرار داد.»