اروپا در آستانه فاجعه آبی

به گزارش مجله خبری نگار به نقل از وبگاه ایندیپندِنت، تابستان ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی، در اروپای مرکزی کمبود شدید آب وجود داشت. از آن زمان تاکنون، هیچ افزایش چشمگیری در سطح آب‌های زیرزمینی، انجام نشده و سطح آب‌ها همچنان پایین مانده است.

یک پژوهش جدید نشان می‌دهد خشکسالی شدید به زیستگاه‌های طبیعی آسیب می‌زند، بر کشاورزی تأثیر می‌گذارد و کمبود عمده انرژی ایجاد می‌کند. اثرات این خشکسالی طولانی در تابستان ۲۰۲۲ میلادی در اروپا مشهود بود. خشکی بستر رودخانه‌ها و ناپدیدشدن آهسته آب‌های راکد به‌شدت هم بر طبیعت و هم بر مردم تأثیر گذاشته است. بسیاری از گونه‌های آبزی زیستگاه خود را از دست داده‌اند و خاک خشک مشکلات زیادی برای کشاورزی به‌وجود آورده است. در نتیجه این وضعیت، کمبود انرژی نیز در اروپا بیشتر شد. نیروگاه‌های هسته‌ای در فرانسه بدون آب خنک‌کننده کافی، برای تولید برق کافی تلاش کردند. نیروگاه‌های برق‌آبی نیز به دلیل کمبود آب با مشکل مواجه شدند.

منابع آب زیرزمینی چگونه اندازه‌گیری می‌شوند؟

اعضای تیم پژوهشی دانشگاه صنعتی گراتس اتریش برای مشاهده منابع آب زیرزمینی جهان و ثبت تغییراتی که طی چندین سال ایجاد شده است، از گرانش‌سنجی ماهواره‌ای استفاده کردند. آن‌ها از ماهواره‌های دوقلو استفاده کردند که در مداری قطبی در ارتفاعی کمتر از ۴۹۰ کیلومتر به دور زمین می‌چرخند. فاصله تقریباً ۲۰۰ کیلومتری ماهواره‌ها از یکدیگر، برای این طرح بسیار مهم بود و به طور مداوم و دقیق اندازه‌گیری می‌شد. ماهواره عقبی به ماهواره‌ای که جلوتر حرکت می‌کرد، نمی‌رسید و به همین دلیل نام تام و جری برای آن‌ها انتخاب شد.

اگر ماهواره‌ها بر فراز یک کوه حرکت می‌کردند، ماهواره‌ای که جلوتر بود، به دلیل افزایش جرم زیر آن، در ابتدا سریع‌تر از ماهواره عقبی حرکت می‌کرد. پس از عبور از کوه، کمی از سرعت آن کاسته می‌شد، اما ماهواره عقبی به محض رسیدن به کوه شتاب می‌گرفت. هنگامی که هر دو به قله می‌رسیدند، سرعت نسبی آن‌ها بار دیگر ثابت می‌شد.

تغییرات فاصله ماهواره‌ها بر فراز جرم‌های بزرگ، عوامل اندازه‌گیری اصلی برای تعیین میدان گرانشی زمین بودند و با دقت میکرومتری اندازه‌گیری شدند.

ماهواره‌ها ۱۵ بار در روز به دور زمین می‌چرخند

سرعت این ماهواره‌ها در حرکت به دور زمین حدود ۳۰ هزار کیلومتر در ساعت است و ۱۵ بار در روز به دور زمین می‌چرخند. آن‌ها می‌توانند کل سطح زمین را پس از یک ماه پوشش دهند؛ یعنی می‌توانند هر ماه یک نقشه گرانشی از زمین ارایه دهند.

یکی از محققان می‌گوید: هر پنج ثانیه فاصله‌ها اندازه‌گیری می‌شود و در نتیجه حدود نیم میلیون اندازه‌گیری در طول ماه صورت می‌گیرد؛ پس از آن، نقشه‌های میدان گرانشی را تعیین می‌کنیم؛ اما این نقشه‌های گرانشی نمی‌توانند میزان دقیق آب زیرزمینی روی زمین را نشان دهند، زیرا ماهواره‌ها بین دریا، دریاچه یا آب‌های زیرزمینی تمایز قائل نمی‌شوند.

پس از اینکه تام و جری جرم کل را اندازه‌گیری کردند، تغییرات جرم رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، رطوبت خاک، برف و یخ از آن کم شد و فقط میزان آب زیرزمینی باقی ماند.

نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد که وضعیت آب در اروپا اکنون بسیار حساس است. یکی از محققان گفت: چند سال پیش، به‌هیچ‌وجه تصور نمی‌کردم اروپا، به‌ویژه آلمان یا اتریش، با مشکل کمبود آب مواجه شود؛ اما با این مشکل روبه‌رو هستیم و باید برای آن چاره‌ای بیندیشیم.