کاهش ۱۰ درصدی سود خالص نیروگاه‌ها

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: بررسی صورت‌های مالی نیروگاه‌های تولیدکننده برق در بازار سرمایه نشان می‌دهد، با وجود اینکه مجموع درآمد‌های عملیاتی این صنعت با رشد ۱۳ درصدی روبه‌رو شده و از حدود ۲ هزار و ۲۸۸ میلیارد تومان در نیمه اول ۱۴۰۰ به ۲ هزار و ۵۳۴ میلیارد تومان در نیمه اول ۱۴۰۱ رسیده است، اما سود خالص این صنعت با کاهش بیش از ۱۰ درصدی روبه‌رو بوده و از ۷۲۴ میلیارد تومان در نیمه اول ۱۴۰۰، به ۷۳۴ میلیارد تومان در نیمه اول ۱۴۰۱ رسیده است.

صنعت نیروگاه، با ۸ نماینده و ارزش بازاری ۳۲ هزار میلیارد تومان، در حدود ۰,۶ درصد از کل ارزش بازار سهام را به خود اختصاص می‌دهد و از این نظر جزو صنایع کوچک بازار سرمایه به حساب می‌آید.

این صنعت طی سال‌های گذشته به‌واسطه عدم سرمایه‌گذاری مناسب و همچنین قیمت‌گذاری دستوری در نرخ ارائه خدمات با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شده بود و از این رو مدیران نیروگاه‌ها در تأمین سرمایه مورد نیاز برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و همچنین افزایش توان تولید این صنعت با مشکلات زیادی روبه‌رو شده بودند.

همچنین به‌گفته مدیران این صنعت، ثابت نگه داشتن تعرفه‌های خدمات نیروگاهی و همچنین عدم پرداخت مطالبات نیروگاه‌ها، طی سال‌های قبل باعث شد تا حاشیه سود عملیاتی صنعت کاهش یابد و سرمایه‌گذاران خصوصی، انگیزه خود را برای سرمایه‌گذاری در توسعه نیروگاه‌ها از دست بدهند؛ موضوعی که در دولت سیزدهم توجه ویژه‌ای به آن شد و دولت و مجلس سیاست‌های تأمین سرمایه و سرمایه‌گذاری از منابع صندوق توسعه ملی را در این صنعت پیش گرفتند.

به علاوه افزایش نسبی تعرفه‌های برق در بخش‌های مختلف صنعتی و کشاورزی و مصرف خانگی باعث شد تا طی ۶ ماهه نخست سال‌جاری، درآمد‌های عملیاتی شرکت‌های فعال در صنعت برق افزایش یابد. با این حال، افزایش قیمت‌ها با توجه به افزایش بیشتر هزینه‌های صنعت در نتیجه افزایش حقوق و دستمزد و هزینه‌های عملیاتی و تعمیراتی شرکت‌ها باعث شد تا سود‌سازی نیروگاه‌ها با رشد چندانی روبه‌رو نشود و سهام این صنعت در بازار سهام نیز نتواند با رشد چندانی همراه شود.

از نظر کارشناسان بازار، وجود نسبت‌های P/E بالا در کنار کاهش حاشیه سود عملیاتی و بازده حقوق صاحبان سهام در شرکت‌های نیروگاهی، باعث شده تا سهام این صنعت برای سهامداران خرد جذاب نباشد و معاملات سهام این صنعت با رکود روبه‌رو شود.

بنا به گفته مدیران صنعت، بخش عمده هزینه نیروگاه‌ها در حوزه بهره‌برداری، مربوط به نیروی انسانی می‌شود و از نظر هر کیلووات ساعت تولید نیز هزینه سوخت، مهم‌ترین منبع هزینه صنعت به حساب می‌آید که هر دو این هزینه‌ها به‌صورت ریالی و از منبع داخلی تأمین می‌شود.

اما ریسک نوسانات نرخ ارز در هزینه خرید قطعات یدکی نیروگاه‌ها که از خارج از کشور تأمین می‌شود، مؤثر است.

همچنین در نیروگاه‌های تولید برق، ریسک قیمت نهاده‌های تولیدی به قیمت سوخت مربوط می‌شود و از آنجا که سوخت نیروگاه‌ها، گاز طبیعی یا گازوئیل است، تغییر نرخ این نهاده‌ها می‌تواند سود‌سازی نیروگاه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

براساس بودجه سنواتی کشور، در سال ۱۴۰۱ نرخ سوخت نیروگاهی گاز طبیعی به ازای هر متر‌مکعب ۱۰ تومان و هر لیتر گازوئیل نیز ۱۰ تومان تعیین شده است که این مبلغ نیز توسط وزارت نیرو از محل مطالبات گذشته نیروگاه‌ها به وزارت نفت پرداخت می‌شود.

لازم به‌ذکر است که نرخ سقف بازار انرژی در بازار عمده‌فروشی وابسته به نرخ سوخت نیروگاهی است و با افزایش نرخ سوخت، سقف نرخ بازار انرژی نیز افزایش می‌یابد.