به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: هفتاد روز از پاییز گذشت، اما نگاهی به جدول آمار بارشها در استانهای مختلف ترسناک است. در روزهای گذشته و همزمان با این که حواس همه مان به سرنوشت تیم ملی در جام جهانی بود، مطالبی نگران کننده از وضعیت خالی بودن سدها منتشر و خبرساز شد. از هفته گذشته مطلبی در فضای مجازی منتشر شد مبنی بر این که «سدهای تهران فقط برای چندروز آب دارد» که واکنشهای زیادی در پی داشت، اما شرکت آب منطقهای تهران در اطلاعیهای اعلام کرد این عبارت درست نیست.
هرچند که از روز گذشته پیامکی با عنوان «بسیار مهم» برای بیشتر ساکنان تهران منتشر شد که در آن آمده بود: «هم اکنون تهران با کاهش ۷۰ درصدی بارشها مواجه است تنها با کاهش مصرف میتوانیم از این شرایط دشوار عبور کنیم.» موضوعی که خبرساز شده و پس از گزارشهایی از وضعیت خالی بودن سدها در شهرهای دیگر موجب نگرانی مردم همه استانها شده است. شاید برایتان مهم باشد که وضعیت کمبود آب در کدام استانها نگران کنندهتر است و آیا در زمستان امسال برای اولین بار شاهد جیره بندی آب خواهیم بود؟ پیش بینیهای هواشناسی برای ادامه این خشکسالی چه میگویند و... پیشنهاد میکنیم این گزارش را بخوانید.
آخرین آمار دفتر اطلاعات و دادههای آب کشور نشان میدهد، با سپری شدن ۷۰ روز از سال آبی (۱۴۰۲-۱۴۰۱) میزان آب در مخازن سدهای کشور حدود ۱۸.۰۳ میلیارد مترمکعب بوده است. این عدد یعنی اکنون فقط ۳۷ درصد مخازن سدها آب دارد. کشور در سال آبی ۹۹ - ۱۴۰۰ رتبه سوم خشکسالی را در طول ۵۰ سال گذشته و سال آبی ۱۴۰۰ - ۱۴۰۱ که شهریورماه به پایان رسید، رتبه یازدهم خشکسالی را داشته است.
سایت شرکت مدیریت منابع ایران در گزارشهایی هر هفته وضعیت بارشها و سدهای کشور را به صورت خلاصه منتشر میکند تا مردم از وضعیت خالی بودن سدها یا میزان افزایش و کاهش بارشها خبردار شوند. آخرین گزارش این سایت که در تاریخ ۵ آذر ۱۴۰۱ منتشر شده نشان میدهد از ابتدای سال آبی تا کنون (یعنی در هفتاد روز گذشته) مجموعا ۲.۷ میلیارد متر مکعب آب وارد مخازن سدها شده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل ۲.۳۹ میلیارد متر مکعب آب وارد مخازن کشور شده است. این در حالی است که در هفتاد روز گذشته ۳.۸ میلیارد متر مکعب آب از مخازن خارج شده که در مدت مشابه سال گذشته این عدد ۳.۹۹ میلیارد متر مکعب بوده است.
در گزارش دفتر اطلاعات و دادههای آب کشور از وضعیت برخی سدهای مهم کشور تعدادی از سدها به رنگ نارنجی (کاهش بیش از ۷۵ درصد مخزن)، زرد (کاهش بین ۲۵ تا ۷۵ درصد) و... منتشر شده است. عجیب آن که از بین ۲۸ سد مهم کشور در این گزارش ۱۰ سد در وضعیت زرد رنگ (یعنی کاهش ۲۵ تا ۷۵ درصدی پرشدگی مخزن) قرار دارد و یک سد هم به رنگ نارنجی (یعنی کاهش بیش از ۷۵ درصد پرشدگی مخزن) قرار دارد که نگران کننده است. از ۲۸ سد ۱۳ سد در حالت سفید (افزایش یا کاهش تا ۲۵ درصد پرشدگی مخزن) قرار دارد که بیشتر آنها نسبت به سال گذشته بین ۳ تا ۲۲ درصد کاهش پرشدگی مخزن داشته اند.
طبق این گزارش ۲ سد در استان خوزستان و فارس به رنگ سبز (افزایش ۲۵ تا ۷۵ درصدی پرشدگی مخزن) هستند و ۲ سد هم در استان هرمزگان به رنگ آبی (افزایش بیش از ۷۵ درصد پرشدگی مخزن) هستند. سدهای دوستی در استان خراسان رضوی، کرخه در خوزستان، سفیدرود و شهر بیجار در گیلان، چاه نیمهها در سیستان و بلوچستان، تهم در زنجان، شهید رجایی در مازندران، کمال صالح در استان مرکزی و سد ایلام از جمله مخزنهای به رنگ زرد با کاهش بین ۲۵ تا ۷۵ درصد پرشدگی هستند و سد اکباتان در استان همدان با ۸۵ درصد کاهش آب نسبت به سال گذشته در وضعیت قرمز است.
آخرین گزارش دفتر اطلاعات و دادههای آب کشور از وضعیت بارش نشان میدهد که از ابتدای سال آبی یعنی در هفتاد روز گذشته در تمام کشور به صورت میانگین ۲۷.۵ میلی متر بارش داشتیم که این مقدار نسبت به میانگین دورههای مشابه دراز مدت ۱۶ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته یک درصد کاهش داشته است.
در این گزارش، استانهای سیستان و بلوچستان، همدان، قزوین، تهران، قم، کرمانشاه، آذربایجان شرقی، البرز، سمنان، اردبیل و کردستان از نظر کاهش بارش باران نسبت به دراز مدت (۵۳ سال گذشته) در وضعیت حادتری هستند. این گزارش نشان میدهد در ۷۰ روز گذشته در کل کشور ۲۷.۵ میلی متر باران باریده که نسبت به دراز مدت ۱۶ درصد کاهش داشته و بارشها نسبت به سال آبی گذشته یک درصد کمتر شده است.
وضعیت جوی و بارش باران و برف در روزها و ماههای آینده چطور خواهد بود؟ آیا کمبود آب جبران میشود یا وضعیت خالی شدن مخازن ادامه مییابد؟ در ادامه این گزارش سراغ پروفسور حسین اردکانی از بنیان گذاران هواشناسی رفتیم.
او میگوید: «هفته آینده انتظار سیستم بارشی را داریم که از مدیترانه وارد و از شمال ایران تقویت میشود. همزمان هوای نسبتا سردی از سیبری وارد دریای خزر میشود و بارندگیهای فعالی را در سواحل خزر و استانهای آذربایجان غربی، شرقی، ارتفاعات البرز و... داریم و در نتیجه سدهای شمالی ما تحت تاثیر باران خوبی قرار میگیرد. در ۱۵ روز آینده هم قسمتهای جنوبی از باران خوبی بهره مند میشود و کمبود بارش در چندماه گذشته تا حدودی جبران میشود.
در زمستان هم پیش بینی میکنم زمستان نرمالی داشته باشیم، اما به جز مناطق کوهستانی خیلی نباید منتظر برف باشیم. در بهمن شاید یک بار شاهد برف و سرمای مختصری باشیم و امیدوارم بهار هم فصل بهتری نسبت به سالهای گذشته باشد. این بارشها کمبود بارش ماههای اخیر را به صورت صد در صدی جبران نخواهد کرد، اما تا حدود ۵۰-۶۰ درصد میتواند این کاستیها را برطرف کند. ولی انتظار داریم در مجموع با بارشهای اواخر پاییز و زمستان به حد نرمال برسیم.»
از دیروز جدولی درباره مقایسه سرانه مصرف آب در ایران و دیگر کشورها منتشر شده که میزان مصرف آب مردم کشورهای مختلف در ۲۴ ساعت را نشان میدهد. این جدول را ببینید