۴ بانک با بیش از ۳۰ درصد تسهیلات معوق

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: بررسی‌ها نشان می‌دهد تا انتهای سال گذشته، وضعیت بانک‌ها از منظر دو شاخص سلامت بانکی، چندان تعریفی نداشته، به طوری که نسبت کفایت سرمایه تنها در پنج بانک از ۱۸ بانک بررسی شده در حد قابل قبول بوده و بقیه زیر استاندارد تعیین شده قرار داشته اند. از سوی دیگر در شاخص نسبت مطالبات غیر جاری به کل تسهیلات پرداختی، چهار بانک با میزان بیش از ۳۰ درصد قرار داشته اند. به این معنا که بیش از ۳۰ درصد تسهیلات (به عنوان جزء مهم دارایی) آن‌ها در معرض ریسک بالاتر قرار گرفته است.

به گزارش مجله خبری نگار، سلامت نظام بانکی با شاخص‌ها و زیرشاخص‌های متعددی نظیر کفایت سرمایه، کفایت دارایی ها، کیفیت مدیریت، نسبت‌های بازدهی و سودآوری و کیفیت نقدینگی سنجیده می‌شود. در این باره مدت هاست کارشناسان راجع به وضعیت کلی آن در نظام بانکی هشدار داده اند. بررسی داده‌های اخیر بانکی نشان می‌دهد که لااقل در دو بعد کفایت سرمایه و نیز نسبت مطالبات غیر جاری به کل تسهیلات (از جمله زیرشاخص‌های مربوط به کیفیت دارایی) همچنان نابسامانی در وضعیت برخی بانک‌ها وجود دارد.

کفایت سرمایه به طور خلاصه به این معناست که بانک‌ها در برابر زیان‌های غیر منتظره همواره باید درصدی از سرمایه خود را به عنوان پشتوانه، ذخیره داشته باشند. در کشور ما بر اساس آیین نامه‌های بانک مرکزی، حداقل نسبت کفایت سرمایه برای کلیه بانک‌ها و موسسات اعتباری ۸ درصد تعیین شده است.

نسبت مطالبات غیر جاری به کل تسهیلات نیز که به آن شاخص NPL گفته می‌شود، یکی از شاخص‌های سلامت دارایی هاست و نشان می‌دهد چه میزان از تسهیلات پرداختی به عنوان یکی از اقلام مهم دارایی بانکی در معرض تهدید ریسک بالاتر قرار گرفته است.

با این اوصاف گزارش خبرگزاری فارس از صورت‌های مالی بانک‌ها تا پایان سال گذشته نشان می‌دهد که در بازه زمانی انتهای ۱۴۰۰ و از بین ۱۸ بانک بررسی شده، ۱۳ بانک کفایت سرمایه زیر ۸ درصد داشته و تنها پنج بانک خاورمیانه، پاسارگاد، کارآفرین، سینا و ملت (از بین بانک‌های بررسی شده) نرخ قانونی ۸ درصد را برای کفایت سرمایه رعایت کرده اند. نکته قابل تامل، کفایت سرمایه بانک‌هایی نظیر سرمایه و آینده است که بسیار منفی است و نمودی از زیان انباشته بسیار زیاد آن‌ها به شمار می‌رود.

از سوی دیگر بررسی نسبت مطالبات غیر جاری به کل تسهیلات پرداختی نیز حاکی از این است که بانک‌های سرمایه، آینده، دی و پارسیان در بازه زمانی اشاره شده، با فاصله نسبتاً بیشتری نسبت به سایر بانک‌ها قرار داشته اند و نسبت مذکور برای آن‌ها بیش از ۳۰ درصد بوده است. یعنی بیش از ۳۰ درصد تسهیلات آن‌ها به غیر جاری تبدیل شده است. در سوی دیگر نیز بانک‌های خاورمیانه، رسالت، سینا، سامان، ملل و کارآفرین، موسساتی بوده اند که در این شاخص، نمره زیر ۵ درصد را کسب کرده اند.

برنامه دولت برای احیای بانک سرمایه

همان طور که در بالا نیز بیان شد، بانک سرمایه از جمله بانک‌های با وضعیت بسیار بد از منظر دو شاخص کفایت سرمایه و نسبت مطالبات غیرجاری به شمار می‌رود. بانکی که در سال‌های اخیر روندی نزولی داشته و زیان‌های قابل توجهی را در صورت‌های مالی خود ثبت کرده است. مهم‌ترین عاملی که این بانک را به این روز رسانده، بازنگشتن تسهیلات اعطایی است. طبق گزارش حسابرس، رقمی حدود ۱۰ هزار و ۸۱۱ میلیارد تومان از کل تسهیلات اعطایی این بانک معوق است و عجیب‌تر آن که کل مانده تسهیلات اعطایی بانک ۵ هزار و ۶۸۳ میلیارد تومان است. درواقع حدود دو برابر کل مانده تسهیلات اعطایی این بانک، مطالبات معوق وجود دارد.

از طرف دیگر رقم کل دارایی بانک سرمایه در پایان سال ۱۴۰۰ به ۱۵ هزار و ۶۴۳ میلیارد تومان می‌رسد که این عدد فقط ۵ درصد بیش از کل معوقات این بانک است؛ زیان این بانک براساس گزارش حسابرسی نشده سه ماه اول سال ۱۴۰۱ به ۴۲ هزار و ۳۷۶ میلیارد تومان افزایش یافته است.

با همه این مسائل، به تازگی احسان خاندوزی وزیر اقتصاد گفته است: «یکی از نقاط آسیب در طول سال‌های قبل ضربه‌ای بود که به بانک سرمایه متعلق به فرهنگیان وارد شد و البته آن هم ناشی از سوء مدیریت صندوق ذخیره فرهنگیان بود که مسئولیت بانک را برعهده داشت. اما با همکاری بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی برنامه اصلاحی را برای بانک سرمایه در پیش گرفتیم، زیرا این تنها بانکی است که به شبکه فرهنگیان کشور تعلق دارد. ناترازی این بانک در حال رفع است تا منافع این بانک به فرهنگیان این کشور برسد.»