آب‌های ژرف به خانه‌ها رسید

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: دولت برای تامین آب سیستان و بلوچستان، چشم انتظار تامین حقابه هیرمند نماند و اگرچه آن را در مذاکرات جدی با طالبان پیگیری می‌کند، اما با اتصال آب‌های ژرف استحصال شده به شبکه آب شرب شهری و روستایی و همچنین تصویب آیین‌نامه قانون انتقال آب دریای عمان، دو گام بلند برای کاهش تنش آبی این استان برداشت.

آب ژرف راهی نیمروز شد

دیروز با حضور معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، آب استحصال و شیرین‌سازی شده از چاه ژرف شماره ۳ سیستان و بلوچستان با ظرفیت هزار مترمکعب در شبانه روز به سمت شهرستان نیمروز روانه شد و آن‌طور که دکتر سورنا ستاری گفته، ظرفیت آن تا سه ماه دیگر، به بیش از دو برابر افزایش خواهد یافت.

افزایش ظرفیت تا روزانه ۳۰۰۰ متر مکعب

دیروز طرح‌های فناورانه آب‌شیرین‌کن در چاه ژرف شماره یک با ظرفیت ۵۰۰ مترمکعب هم با حضور دکتر ستاری رونمایی شد. او با اشاره به افق مدنظر این طرح‌ها اظهار کرد: «آب ژرف، جزو اهداف جدی دولت سیزدهم در سیستان و بلوچستان است که با قدرت جلو می‌رود و با این طرح فناورانه روزانه ۳۰۰۰ متر مکعب معادل ۳ میلیون لیتر آب استحصال و به شبکه آب شهری استان منتقل خواهد شد».

تصویب آیین نامه قانون انتقال آب

اما این طرح، تنها اقدام برای کاهش مشکل آب در سیستان و بلوچستان نیست و پس از تصویب قانون انتقال آب عمان به این استان در مجلس، دولت هم در جلسه یک‌شنبه شب، آیین‌نامه اجرایی آن را تصویب کرد تا روند کار سرعت بگیرد. طبق متن اولیه این آیین‌نامه که در سایت دفتر هیئت دولت منتشر شده است، وزارتخانه‌های نیرو و صمت باید حداکثر تا دوماه دیگر، نقاط مصرف اولویت‌دار برای تامین آب شرب و همچنین نیاز‌های اولویت‌دار بخش صنعت را مشخص و اعلام کنند.

ظرفیت انتقال سالانه ۲۳۰ میلیون مترمکعب آب عمان

آن‌طور که مدیر عامل شرکت تامین آب صنایع و معادن به عنوان مجری طرح انتقال آب عمان اعلام کرده، ظرفیت خط انتقال آب دریای عمان ۲۳۰ میلیون مترمکعب در سال است که با تمهیداتی می‌توان آن را به ۲۵۰ میلیون مترمکعب هم رساند. همچنین طبق اطلاعات منتشرشده در پایگاه اطلاع‌رسانی این شرکت، منطقه آزاد چابهار، منطقه مکران و متقاضیان آب در استان سیستان و بلوچستان از آب شیرین‌سازی‌شده این خط انتقال بهره‌مند خواهند شد؛ خطی که تاریخ اتمام احداث آن، انتهای ۱۴۰۴ اعلام شده و تاکنون هم عملیات اجرایی آن ۱۰ درصد پیشرفت داشته است.

نیاز سالانه سیستان و بلوچستان، ۳ میلیارد مترمکعب آب

اما طبق گفته استاندار سیستان و بلوچستان، این استان سالانه ۳ میلیارد متر مکعب مصرف آب دارد و با توجه به کسری شدید منابع آبی زیرزمینی طی سال‌های اخیر و همچنین مشکلات تامین حقابه هیرمند، اجرای طرح‌هایی مانند استحصال آب ژرف و انتقال آب از دریای عمان ضروری بوده است. البته اقدامات دیگری همچون حفر ۱۰ حلقه چاه در منطقه حرمک و همچنین انتقال آب چاه نیمه‌ها هم در دستور کار بوده و تنش آبی این استان را کاهش داده است. با این حال، به نظر می‌رسد با وجود حجم آب قابل توجهی که از دریای عمان به این استان خواهد رسید، همچنان تامین حقابه هیرمند یک ضرورت برای این استان است؛ به ویژه آن که میزان قطعی آب قابل برداشت از چاه‌های ژرف هم هنوز مشخص نیست و نمی‌شود روی آن حساب صد در صدی کرد.

دبیر کارگروه تخصصی آب معاونت علمی و فناوری پاسخ داد:

چند چاه آب ژرف در سیستان و بلوچستان حفر خواهد شد؟

از روز گذشته که آب ژرف به طور رسمی وارد شبکه آب شرب مصرفی شهرستان نیمروز شد، بار دیگر این سوال ایجاد شد که این منبع آب تا چه اندازه می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. استاندار سیستان و بلوچستان از نیاز به حفر ۱۰۰ چاه آب ژرف سخن گفته و پیش از او، حبیب ا... دهمرده نماینده این استان در مجلس هم اعلام کرده بود که با حفر ۵۰ چاه، شاهد رفع تشنگی این استان خواهیم بود. با این حال پیگیری ما از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حاکی از آن است که هنوز نمی‌توان درباره تعداد چاه‌های قابل حفر در این استان اظهارنظر کرد.

دکتر جهانگیر پرهمت دبیر کارگروه آب کارگروه تخصصی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به خراسان می‌گوید: صحبت‌ها درباره تعداد چاه‌های بعدی شایعه است و ما فعلا همین سه چاه را داریم. او می‌افزاید: این که تعداد چاه‌های آب ژرف در سیستان و بلوچستان چقدر قابل افزایش است، نیاز به مطالعه دقیق دارد و هم‌اکنون نمی‌شود در این باره اظهار نظر کرد. پرهمت همچنین با ابراز امیدواری به کاهش تنش آبی سیستان و بلوچستان با دو طرح جدید عملیاتی شده، به آیین‌نامه قانون انتقال آب عمان هم اشاره‌ای می‌کند و می‌گوید: طبق آیین‌نامه ابلاغ شده، معاونت علمی موظف است با توسعه فناوری‌های مورد نیاز، پس از نمک‌زدایی آب در مبدأ، پساب آن را هم تصفیه و به پساب خشک تبدیل کند تا جلوی بازگشت مجدد آن به دریا و ایجاد آلودگی گرفته شود. او می‌افزاید: خوشبختانه این قانون و آیین‌نامه آن، امکان مشارکت سرمایه‌گذار بخش خصوصی را فراهم کرده است و دولت می‌تواند از ظرفیت شرکت‌های خصوصی برای اجرای طرح انتقال آب استفاده کند.