خیّری که بی سروصدا بیش از ۴۰۰ مدرسه ساخت

به گزارش مجله خبری نگار پنجم شهریور ماه سال ۱۳۸۶ روزی بود که چشمان «جلیل خسروشاهی»، آفتاب این دنیا را به مهمانی نپذیرفت و دیده به روی عالم ملکوت گشود.

جلیل خسروشاهی که بود؟ وی تاجر کارآفرین و خیر مدرسه‌ساز تبریزی بود. در سال ۱۲۹۸ شمسی در یک خانواده پرجمعیت در تبریز به دنیا آمد، با هفت خواهر و برادر. پدرش حاج غفار خسروشاهی با دو تن از برادرانش که از تاجران سرشناس بودند، کار می‌کرد. جلیل نیز بعد از گرفتن دیپلم در بازار تبریز مشغول به کار شد.

وی به همراه برادرش علی نقش بسزایی در تحولات و توسعه عرصه اقتصاد و تولید کشور داشته‌اند که روند اقتصاد نوین ایران را در این کشور و حتی خاورمیانه بنیان نهاده‌اند و تجارت به سبک سنتی و کلاسیک با ظهور این خاندان جای خود را به تجارت سبک نوین داده است. مدیریت کارخانه پارچه‌بافی آذربایجان، پایه‌گذاری و راه اندازی شرکت مینو، تجارت‌خانه فرش در هامبورگ، تاسیس فروشگاه بزرگ «صرفه» در تبریز، نمایندگی چندین شرکت اروپایی از جمله هنکل آلمان در ایران و... در کارنامه اقتصادی وی دیده می‌شود.

اقدامات نیک و خیرخواهانه خسروشاهی که غالبا بدون ذکر نام و نشانی از وی انجام می‌شد بسیار گسترده بود. از کمک به درمان بیماران نیازمند و تهیه دارو و لوازم پزشکی، تامین معیشت خانواده‌های بی بضاعت، سرپرستی کودکان یتیم تهیه سرپناه برای مستاجران، تا «مدرسه‌سازی».

وی در نهایت تصمیم گرفت در روستا‌های دورافتاده و محرومی که کودکانش برای رسیدن به مدرسه باید از رودخانه، کوه و جنگل عبور می‌کردند، مدرسه بسازد. اولین اقدام شایسته ایشان در امر مدرسه سازی، احداث ۱۲ باب مدرسه به نام مقدس ۱۲ امام در خسروشهر، آذرشهر، شبستر و تبریز بود.

محمود اسلامی، مسئول امور مدرسه‌سازی تشکیلات مرحوم خسروشاهی در مورد وی می‌گوید: «ایشان حساسیت عجیبی به ادامه روند مدرسه‌سازی داشت. حدود ۴۰ روز پیش از فوت، وقتی در آخرین دیدارمان همچنان بر ساخت و ساز مدرسه تأکید می‌کرد و آخرین جمله‌اش خطاب به بنده در رابطه با احداث مدارس محکم و ضد زلزله بود.»

خسروشاهی هرسال سود حاصل از تجارت و کارخانه‌هایی را که داشت برای معتمدانش در سراسر کشور می‌فرستاد و از آن‌ها می‌خواست مدرسه بسازند و حاصل این تصمیم و همت او مدارس زیادی در روستا‌های دورافتاده این مرز و بوم شد، اما سر در هیچ مدرسه‌ای نام خسروشاهی را به خود ندید و هیچ‌گاه در هیچ مراسم کلنگ زنی یا افتتاح حاضر نشد. بسیاری از مدارسی که وی سالیان پیش ساخته، جایی ثبت نشده است، اما می‌توان گفت تعداد این فضا‌های آموزشی بیش از ۴۰۰ مدرسه در اقصی نقاط کشور است.

سوای ساخت مدارس بیش از هزار سرویس بهداشتی نیز در مدارس سراسر ایران ساختند و انتشارات فنی ایران را راه‌اندازی کرد که به چاپ و نشر کتاب‌های مفید و فرهنگ سازی برای کودکان، جوانان و عموم مردم پرداخت تا سطح علمی کشور ارتقا یابد.

زمانی که او در خانه‌اش در سوییس در سن ۸۸ سالگی فوت کرد، روبان افتتاح چند مدرسه در روستا‌های ایران به نیابت از او قیچی شد. جلیل خسروشاهی پدر بی‌نشان و بی‌آوازه هزاران کلاس درس و ده‌هاهزار دانش‌آموز و معلم این مرز و بوم است.