به گزارش مجله خبری نگار،دنده مرده، حالتی است که بیشتر در افراد تازه کار مشاهده میشود و میتواند باعث شود که خودرو سریعتر خراب شود و نیاز به تعمیر پیدا کند. اگر میخواهید در مورد دنده مرده اطلاعات بیشتری به دست بیاورید، در ادامهی این مطلب با ما همراه باشید.
همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، دنده مرده، یک اصطلاح و حالت است که باعث میشود جعبه دنده خودرو سریعتر خراب شود و مجبور باشید خودرو را به یک مکانیک حرفهای و خبره بسپارید.
همانطور که میدانید، بیشتر خودروهای دستی از شش دنده و هفت حالت برخوردار هستند. جعبه دنده خودرو، وظیفه دارد که دنده خودرو را بر اساس میل راننده تغییر دهد و نسبت مناسبی را بین سرعت و قدرت، و سرعت فعلی خودرو ایجاد کند. هر یک از دندههای خودرو، در یک سرعت خاص، با دور موتور مناسب خواهند چرخید و خودرو را به حرکت در میآورند. برای مثال، دنده ۲ خودرو، از قدرت بالاتری نسبت به دنده ۳ برخوردار است، اما در سرعتهای پایین تر، به دور موتور مناسب که بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ دور در دقیقه است میرسد، در حالی که در دنده ۳، برای رسیدن به این دور موتور، خودرو باید سرعت بیشتری داشته باشد.
جعبه دنده خودرو، یکی از بخشهای مهم و حیاتی خودرو است که اگر یک راننده حرفهای از آن استفاده کند، میتواند در مدت زمان طولانی سالم بماند و نیازی به تعمیر نداشته باشد.
هنگامی که میخواهیم از یک دنده به دنده سبکتر و با سرعت بیشتر برویم، باید دور موتور را بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ دور در دقیقه قرار دهیم. در این حالت، دنده میتواند به درستی تعویض شود.
اما اگر در دور موتور پایین، بخواهیم دنده را با یک دنده سبکتر عوض کنیم، چه اتفاقی میافتد؟ در این حالت، دور موتور برای دنده سبکتر کافی نخواهد بود و به جعبه دنده خودرو فشار وارد میشود. هنگامی که چنین اتفاقی میافتد، راننده احساس میکند که خودرو نمیتواند شتاب بگیرد. به این حالت، دنده مرده میگویند. به همین دلیل که خودرو در این دنده نمیتواند حرکت کند و شتاب بگیرد، به این حالت دنده مرده گفته میشود.
همانطور که پیشتر به آن اشاره کردیم، دنده مرده میتواند به جعبه دنده خودرو و حتی به بخشهایی از موتور آسیب برساند. برخی از راننده ها، به ویژه رانندههای تازه کار، گمان میکنند که حرکت با دور موتور پایین، باعث میشود که خودرو کمتر در معرض استهلاک قرار بگیرد، در حالی که موضوع کاملا برعکس این طرز فکر است. هنگامی که با دنده مرده حرکت میکنید، در واقع استهلاک خودروی خودتان را افزایش میدهید و نه تنها حرکت با دور موتور پایین برای خودرو سودی ندارد، بلکه باعث خرابی خودرو میشود. به همین دلیل است که رانندگان حرفه ای، تلاش میکنند دور موتور را در سطح بالاتری نگه دارند و دندهها را به موقع تعویض میکنند.
آیا دنده مرده کاربردهایی هم دارد؟
با توصیفهایی که از دنده مرده کردیم، شاید برای برخی از افراد سوال پیش آمده باشد که آیا دنده مرده میتواند کاربردی هم داشته باشد؟ پاسخ به این پرسش مثبت است. برای مثال، در مسابقات اتومبیل رانی حرفه ای، اگر راننده نتواند به موقع در هنگام رسیدن به پیچ سرعت خود را کم کند، دنده مرده میدهد. این امر، باعث میشود تا از گشتاور ارسالی به چرخها کاسته شود و راننده از مسیر خودش خارج نشود.
به طور کلی، در برخی از مواقع ضروری میتوان برای کاهش گشتاور خودرو، از دنده مرده استفاده کرد. اما به طور کلی، استفاده از دنده مرده، عوارضی را برای خودرو به همراه دارد و راننده باید تا جایی که میتواند، دنده مرده ندهد و دور موتور خودرو را در حد مناسب نگه دارد.
یکی از رایجترین مشکلاتی که رانندههای تازه کار و مبتدی با آن مواجه میشوند، دنده مرده است. راننده هنگامی در حالت دنده مرده حرکت میکند که تجربه کافی برای تعویض دنده و تنظیم دور موتور را نداشته باشد. یکی از اولین نکتههایی که در هنگام رانندگی باید آن را به خاطر داشته باشید، حرکت با دور موتور مناسب است. اگر دور موتور شما در هنگام حرکت پایین باشد، به این معنا است که در حال حرکت با دنده مرده هستید.
یکی از کارهایی که رانندههای حرفهای برای فهمیدن دور موتور انجام میدهند، گوش کردن به صدای موتور خودرو است. موتور خودرو، در هر اندازهای از دور موتور، صدای خاصی دارد. در نتیجه، با عادت کردن به صدای موتور خودرو، میتوانید بدون اینکه به نشانگر دور موتور توجه کنید، دنده را به موقع تعویض کنید و دنده مرده حرکت نکنید.
برخی از رانندههای تازه کار، میدانند که خودرو در چه هنگامی با دنده مرده حرکت میکند، اما هنگامی که میخواهند به دنده سبکتر بروند، از همان ابتدا دنده را مرده میدهند. علت این مورد، نبود تجربه کافی در راننده تازه کار است. رانندههای حرفه ای، هنگامی که میخواهند دنده خود را تعویض کنند، به دور موتور خود توجه میکنند و آن را نسبت به دنده دلخواه خودشان، تنظیم میکنند.
اگر میخواهید که دنده را سبکتر کنید، باید دور موتور شما به طور میانگین بین ۳ هزار تا ۴ هزار باشد. اگر دور موتور از این مقدار کمتر باشد، دنده سبکتر مرده خواهد بود. یعنی اینکه اگر راننده در دور موتور پایین بخواهد دنده را سبکتر کند، از همان ابتدا دنده مرده میدهد. در نتیجه، تلاش کنید که دنده را در دور موتور ۳ تا ۴ هزار سبکتر کنید.
یکی دیگر از مشکلاتی که رانندگان تازه کار با آن مواجه هستند، این است که نمیتوانند دنده معکوس بدهند. پس از اینکه راننده یک دنده را مرده داد، باید هر چه سریعتر به دنده قلبی برگردد تا آسیبی به جعبه دنده و موتور خودرو نرسد. در نتیجه نیاز به دنده معکوس پیدا میکند.
دنده معکوس، به معنای تبدیل دنده خودرو به یک دنده سنگینتر است. این کار، برای زمانی که ماشین در حالت دنده مرده حرکت میکند، یا اینکه در حال وارد شدن به یک سر بالایی هستید کاربرد دارد. هنگامی که وارد دنده مرده شدید، تنها کاری که برای دادن دنده معکوس باید انجام دهید، این است که در همان زمان، سریع به دنده قبلی بازگردید.
در صورتی که دنده مرده حرکت نمیکنید و میخواهید دنده معکوس بدهید، ابتدا باید سرعت خودرو را کاهش دهید، و سپس دنده را معکوس کنید. در غیر این صورت، ممکن است به خودرو آسیبهایی وارد شود. برخی از رانندگان هنگامی که میخواهند دنده معکوس بدهند، ابتدا دنده را خلاص میکنند، سپس در حالت خلاص با گاز دادن دور موتور را افزایش داده و سپس دنده را سنگین میکنند. به این ترتیب، دور موتور و سرعت خودرو با یکدیگر هماهنگ میشوند و راننده میتواند بدون وارد شدن آسیب به خودرو، به دنده سنگینتر برگردد.
دنده مرده باعث میشود تا خودرو زودتر از زمان مورد نظر به تعمیرات نیاز پیدا کند و همچنین باعث روغن سوزی، خرابی رینگ و پیستون و همینطور خط افتادن دیواره بوشهای سیلندر در خودرو میشود.