خاکستر مرگ نتیجه تجارت بدون تحریم

سیگار، قلیان و مواد دخانی حدود ۱۰ درصد جمعیت ایران را معتاد کرده و جمع زیادی از خانواده این افراد را در معرض خطر انواع بیماری‌ها قرار داده، ماده‌ای بیماری‌زا که تقریبا همه دستگاه های بدن را دچار آسیب می‌کند.

به گزارش مجله خبری نگار، بر اساس اعلام وزارت بهداشت، حدود هشت میلیون نفر در ایران سیگار و مواد دخانی مصرف می کنند، سالانه حدود ۵۵ میلیون نخ سیگار در ایران دود می شود و مصرف این مواد بیماری زا در بین زنان و دختران جوان به سرعت رو به افزایش است.

علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفته است: کرونا در یکسال ونیم گذشته ۳.۵ میلیون انسان را در دنیا کشته اما دخانیات سالانه هشت میلیون انسان را در جهان به کام مرگ فرو می برد.

سیگار تقریبا همه دستگاه های بدن را دچار آسیب می کند،  دکتر کامران آزما متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می گوید: سیگار عامل مهم بیماری های مفصلی است.

وی می افزاید: روماتوئید ارتریت از دسته بیماری های خود ایمنی است که تخریب مفاصل را در پی دارد و با شیوع یک درصد جز شایع ترین بیماری های التهابی است. بسیاری از افراد مبتلا به روماتوئید ارتریت از این موضوع که سیگار عامل تشدید علایم آنهاست آگاهی ندارند. اگر روماتیسم دارید یا در خانواده ای زندگی می کنید که بستگان درجه یک شما روماتیسم مفصلی دارند و در عین حال سیگار می کشید حتما در جهت ترک آن بکوشید دلایل متعددی برای این توصیه وجود دارد.

به گفته دکتر آزما، در بروز روماتوئید آرتریت عوامل ژنتیکی و محیطی مختلفی نقش دارند. سیگار یکی از مهمترین عوامل محیطی است که زمینه بروز بیماری را در کسانی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند فراهم می کند. میزان شیوع روماتیسم در مردان سیگاری دو برابر و در زنان ۱.۵ برابر افراد غیرسیگاری است.

این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می افزاید: احتمال بروز روماتیسم در افرادی که مدت ها و سنگین سیگار می کشند بیشتر است. بنابراین تاثیر سیگار وابسته به دوز و مدت مصرف است. در افرادی که فاکتور خونی روماتیسمی مثبت دارند ریسک خطر بالاتر است. مکانیسم این مشکل  کاملا مشخص نیست اما احتمالا به دلیل تاثیر سیگار بر سیستم ایمنی و به عنوان شروع کننده فرایند التهابی باشد.

وی می گوید: علاوه بر احتمال بروز علائم بیماری در افراد سیگاری مبتلا به روماتوئید آرتریت شدیدتر و فعال تر است. این افراد مفاصل متورم تر، دردناک تر و خشک تری دارند و احتمال علایم خارج مفصلی نظیر التهاب در پرده های جنب ریه، قلب یا التهاب در اعصاب محیطی هم در آنها بیشتر از افراد غیر سیگاری است و به دلیل اینکه خطر بیماریهای قلبی در این افراد بیشتر است. خطر مرگ و میر هم بالاتر بوده و در این خصوص باید گفت که توقف مصرف سیگار در درازمدت  احتمال مرگ و میر آنها را کاهش می دهد.

دکتر آزما ادامه می دهد: سیگار اثرات بعضی از داروهای مصرفی را کاهش می دهد و احتمال خاموش شدن بیماری روماتیسم را کمتر می کند. همچنین بیماران مبتلا به روماتیسم در خطر کاهش قدرت و انعطاف پذیری و اتروفی غضلات هستند.  بروز این مشکلات در سیگاری ها محتمل تر است. مجموع این عوامل همراه با کاهش تحمل قلبی عروقی بر قابلیت ها و عملکرد آنها تاثیرگذار است.

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می گوید: آسیب‌های ورزشی از جمله آسیب به مفاصل، عضلات، تاندون‌ها و رگ به رگ شدن نیز در افراد سیگاری بیشتر است. آسیب های ورزشی در ورزشکاران نسبتا شایع است. آسیب به مفاصل، عضلات و تاندون ها به دلیل کشیدگی، رگ به رگ شدن و پارگی جزو شایعترین این آسیب هاست که دلایل متعددی دارد و مصرف سیگار یکی از مهمترین عوامل تشدید این عوارض است.

وی ادامه می دهد: سیگاری ها به دلیل کاهش عملکرد ریه در حین ورزش زودتر نفس کم می آورند و به دلیل تاثیر سیگار بر عروق و اسپاسم و تنگی آن اکسیژن رسانی به عضلات آنها هم کمتر است. اینها و همچنین کاهش دقت در تمرینات شانس صدمات ورزشی را بالا می برد.

آزما می افزاید: بررسی های مختلف این احتمال را ۱.۵ تا دو برابر افراد غیر سیگاری برآورد می کنند. مردان نسبت به زنان در معرض صدمه بیشتری هستند. این صدمات شامل کشیدگی ها، شکستگی ها و التهاب در تاندون هاست، همچنین سموم زیادی که در سیگار هست بر فرایندهای ترمیمی لیگامان های آسیب دیده، استخوان های شکسته و زخم ها اثرات منفی دارد و فرایند ترمیم را به تاخیر می اندازد.

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می گوید: سیگار به عنوان یک عامل خطر با شدت متوسط برای آسیب های ناشی از ورزش است و اثرات آن ممکن است ماهها بعد از قطع مصرف سیگار باقی بماند. کسانی که بدن آماده تری دارند احتمال آسیب های ورزش در آنها کمتر است ولی این مورد درباره سیگاری ها صادق نیست یعنی آمادگی جسمانی در افراد سیگاری اثر محافظتی خود را در پیشگیری از آسیب های ورزشی از دست می دهد.

وی می افزاید: نکته دوم دردهای عضلانی به دنبال ورزش است. در افراد سیگاری ورود دی اکسید کربن و سموم مانع رسیدن اکسیژن کافی به عضلات شده و به دلیل افزایش اسید لاکتیک خستگی، درد و کوفتگی به دنبال فعالیت فیزیکی را بیشتر تجربه می کنند.

آزما می گوید: سیگاری ها کمتر از فواید جسمانی ورزش برخوردار می شوند و قدرت عضلانی و انعطاف پذیری آنها کمتر است و به دلیل اینکه حین فعالیت فیزیکی اکسیژن کمتری به بدن آنها می رسد، تحمل فیزیکی پایینی داشته و از نظر بدنی کارایی کمتری دارند.

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ادامه می دهد: ترک سیگار می تواند طی چندین هفته تا چندین ماه این اثرات ناخواسته را کم کند. اگر فردی قصد ترک سیگار داشته باشد، در کنار روش های ترک سیگار ورزش کمک کننده است، در این مورد رعایت بیشتر نکاتی از جمله گرم کردن و سرد کردن بدن و انتخاب ورزش با روش درست را توصیه می کنیم. ورزش علایم ناشی از ترک سیگار را کاهش می دهد و فرد بهتر می تواند بر وابستگی فیزیکی و روانی آن غلبه کند. مطالعات نشان می دهد که ورزش های هوازی با شدت متوسط احساس نیاز به مصرف سیگار را کاهش می دهد و این کاهش نیاز به مصرف تا ۵۰ دقیقه بعد از ورزش وجود دارد.

علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از گردش مالی ۲۵ هزار میلیارد تومانی صنعت دخانیات در ایران و زیان ۱۴۰ هزار میلیارد تومانی آن به نظام سلامت می گوید و هشدار می دهد که با وجود تحریم بسیاری از کالاها و از جمله داروها، سیگار تحت تحریم نیست و سیگارهای وارداتی و قاچاق و با قیمت ارزان در کشور در دسترس همگان است.

او می گوید: صنعت دخانیات ایران با گردش مالی سالانه ۲۰ تا ۲۵ هزار میلیارد تومان در ایران، ۴۰ هزار میلیارد تومان هزینه مستقیم و ۷۰ تا ۹۰ هزار میلیارد تومان هزینه غیرمستقیم و سرجمع ۱۴۰ هزار میلیارد تومان هزینه سلامتی به کشور تحمیل می کند.

وی می افزاید: از سال ۹۶ تاکنون رای دیوان عدالت اداری مبنی بر ممنوعیت واردات تنباکو به کشور بر زمین مانده است و شاهدیم که مافیای دخانیات انواع تنباکوهای معسل و معطر که زیان های بسیار جدی به سلامت افراد تحمیل می کنند، را وارد کشور می کند. تنباکوهای معسل و معطر هفت هزار ماده شیمیایی، ۷۰ ماده سرطان زا و ۴۰۰ ماده سمی در خود دارند و تجارت این نوع مواد تجارت مرگ است.

معاون وزیر بهداشت درباره فعالیت شرکت های خارجی دخانیات در ایران می گوید: شرکت های کره ای، ژاپنی،  انگلیسی و آمریکایی در ایران مشغول تولید مواد دخانی هستند. شرکت های کره ای با تحریم از ایران خارج شدند ولی شرکت تولید کننده مواد دخانی آنها در کشور فعال است. شرکت های آمریکایی در ایران اجازه فعالیت ندارند، ولی شرکت B.A.T با همکاری انگلیسی ها به صورت مشترک در ایران مواد دخانی تولید می کنند. شرکت ژاپنی G.P.I در ایران وینستون تولید می کند.

وی می افزاید: در فیلم ها و سریال ها با وجود ممنوعیت تبلیغ مصرف مواد دخانی این کار به راحتی انجام می شود و قهرمانان فیلم ها در حال تفکر، مطالعه، افسردگی و ... سیگار می کشند.

رئیسی درباره راه های مبارزه با گسترش دخانیات می گوید: یکی از شناخته شده ترین راه های کاهش مصرف سیگار در کشورها اخذ مالیات از تولید کنندگان است. اما در ایران از قیمت در کارخانه مالیات اخذ می شود نه قیمت عرضه مواد دخانی. به عنوان مثال قیمت در کارخانه سیگار وینستون ۶۶۰ تومان است، قیمت روی جلد ۱۲ هزار تومان و قیمت فروش ۱۸ هزار تومان ولی از قیمت ۶۶۰ تومان درکارخانه  مالیات می گیرند. مالیات سالیانه مواد دخانی بر اساس قیمت در کارخانه ۶ هزار میلیارد تومان است که در واقع باید ۱۸ هزار میلیارد تومان بر اساس قیمت فروش به مردم باشد.

وی فروش سیگار نخی به دانش آموزان و افراد زیر ۱۸ سال را غیرقانونی می داند و هشدار می دهد: دکه های فروش، مقابل مدارس به راحتی در همه جای کشور اقدام به این کار غیرقانونی می کنند.

منبع: ایرنا