این افراد برای تست تراکم استخوان مراجعه کنند

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: پوکی استخوان از شایع‌ترین بیماری‌های دوران میانسالی و سالمندی است؛ عارضه‌ای خاموش که نیمی از این جمعیت را درگیر کرده، اما بسیاری از افراد هنوز آن را جدی نمی‌گیرند. بیشتر مبتلایان تا زمانی که دچار شکستگی استخوان نشوند، از بیماری خود خبر ندارند. این در حالی است که تشخیص زودهنگام با یک آزمایش ساده تراکم استخوان می‌تواند از شکستگی‌های احتمالی پیشگیری کند.

یک بیماری بدون علائم بالینی

در این بیماری، استخوان‌ها آن‌قدر تُرد و اسفنجی و شکننده می‌شوند که یک سرفه ساده یا یک ضربه آرام می‌تواند استخوان‌های فرد مبتلا را بشکند. پوکی استخوان (Osteoporosis) هیچ علائم بالینی و ظاهری ندارد و به همین دلیل به "بیماری خاموش" معروف است و برای آن که مطمئن شویم به این بیماری مبتلا هستیم یا نه، باید تست تراکم استخوان انجام دهیم. البته سن شروع برای انجام این تست در زنان و مردان متفاوت است. درضمن تشخیص پوکی استخوان فقط با سنجش تراکم استخوان ممکن است و راهی غیر از این وجود ندارد.

دکتر علیرضا استقامتی، فوق تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم و استاد دانشگاه به همشهری‌آنلاین می‌گوید: «اگر فرد به هر دلیلی بیماری‌ای داشته باشد که روی استخوان‌ها اثر بگذارد، باید این غربالگری را در سنین پایین‌تر شروع کند. مثلا اگر مدت طولانی کورتیکواستروئید یا کورتون مصرف کرده باشد (چون کورتون‌ها جذب کلسیم را کاهش می‌دهند و باعث کاهش تراکم استخوانی می‌شوند)، یا بیماری‌های اسکلتی - عضلانی داشته باشد، یا بیماری‌هایی داشته باشد که روی متابولیسم کلسیم و ویتامین دی اثر می‌گذارند، یا بیماری‌های گوارشی داشته باشد، یا پرکاری تیروئید داشته باشد که تداوم دارد، یا بیماری‌های غدد پاراتیروئید داشته باشد، لازم است که تست مربوطه را با نظر پزشک زودتر از سنِ گفته‌شده انجام دهد.»

به گفته این فوق تخصص غدد و متابولیسم، «بیماری‌هایی که می‌توانند روی توده اسکلتی اثر بگذارند، بسیار متنوع و متعدد هستند. ما بیش از ۵۰ بیماری داریم که روی توده اسکلتی انسان اثر می‌گذارند. این افراد با تشخیص پزشک باید تراکم استخوان را در سنین پایین‌تر شروع کنند.»

پوکی استخوان به این دلیل «بیماری خاموش» خوانده می‌شود که در ظاهر علامتی ندارد و علائم آن تازه در زمان بروز شکستگی استخوان فرد مشاهده می‌شود؛ بنابراین پزشکان توصیه اکید دارند که زنان بعد از ۵۰ سالگی و مردان بعد از ۶۰ سالگی حتما برای سنجش تراکم استخوان به پزشک مراجعه کنند تا از سلامت استخوان‌های خود مطمئن شوند. هرچند بیشترین شدت این بیماری در زنان از ۶۵ سالگی به بعد و در آقایان معمولا بعد از ۷۵ سالگی است، اما پزشکان تاکید دارند که تا بیماری پیشرفت نکرده، باید با انجام تست‌های لازم و در صورت لزوم، دارودرمانی مانع پیشرفت آن شوند.

زنان بعد از ۵۰ سالگی و به دنبال یائسگی، هورمون‌های زنانگی را که مراقب و محافظ سلامت استخوان‌ها هستند، از دست می‌دهند و به این ترتیب کاهش توده استخوانی در آنها سرعت پیدا می‌کند. این مطلب را دکتر استقامتی می‌گوید و اضافه می‌کند: «به همین دلیل احتمال ابتلا به پوکی استخوان در آنها بالا می‌رود و اگر یکی از بیماری‌هایی که در بالا گفته شد را داشته باشند، حتما باید در همان سن ۵۰ سالگی تست تراکم استخوان را انجام دهند.»