تاب‌آوری شهری و پایداری محیطی در دستور کار است/ شهر‌ها باید پناهگاه زندگی باشند نه میدان زیاده‌خواهی و سلطه

به گزارش مجله خبری نگار،، فرزانه صادق در مراسم روز اسکان بشر با بیان اینکه مایه افتخار و خرسندی است که در این ماه در روز جهانی اسکان بشر، میزبان جمعی از فرهیختگان و کنشگران حوزه‌های مرتبط با توسعه شهری هستیم، گفت: این روز یادآور مسئولیت مشترک ما در برابر زمین، انسان و آینده است.

وی افزود: شعار امسال، «بحران‌های شهری و پاسخ‌های ما»، بیش از هر زمان دیگری ضرورت همبستگی جهانی را یادآوری می‌کند. امروز دیگر شهر‌ها صرفاً ترکیبی از ساختمان و خیابان نیستند؛ شهرها، صحنه‌ی زندگی انسان، تبلور فرهنگ، دانش، نوآوری و همزیستی‌اند. هر تصمیمی که برای شهر می‌گیریم، در واقع تصمیمی است برای سرنوشت انسان. این نوع نگاه متضمن اتخاذ رویکردی چند بخشی، چند سطحی، یکپارچه و فراگیر در امر توسعه شهری و نیل به تحول شهریست

وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: در دهه‌های اخیر، جهان شاهد افزایش نگران‌کننده بحران‌هایی بوده است که زیست و سکونت انسان را تهدید می‌کنند. تغییرات اقلیمی، خشکسالی، سیل، فرونشست زمین، طوفان‌های گرد و غبار و آتش‌سوزی‌های گسترده، دیگر رویداد‌های استثنایی نیستند؛ بلکه بخشی از واقعیت روزمره بسیاری از کشور‌ها شده‌اند.

وی در ادامه گفت: ضرورت دارد سیاستگذاری تاب آوری شهری و آمادگی در برابر بلایا در دستور کار توسعه ملی قرار گیرد، ادغام مدیریت ریسک در کلیه برنامه‌های راهبردی توسعه شهری مدنظر قرار گرفته و سیاست‌های مبتنی بر شواهد؛ برنامه ریزی در حوزه شهری را راهبری کند. برای نیل به این مهم تعامل و همکاری میان وزارتخانه‌ها و دانشگاه‌ها بسیار تعیین کننده بوده و می‌تواند شکاف میان نظریه و عمل را پر کند.

به گفته مقام عالی وزارت راه و شهرسازی، در این میان مشارکت جامعه مدنی و سازمان‌های غیر دولتی در کنار برنامه‌ریزان شهری، معماران، مهندسان و شرکای بخش خصوصی بعنوان سازندگان تاب آوری فردا نیز به همان اندازه حائز اهمیت است. همچنین بهره گیری از تجربیات بین المللی و همگام شدن با اقدام جهانی برای مواجهه با بحران‌ها توجه به دستور کار‌های جهانی بویژه با توجه به اینکه امروزه بسیاری از بحران‌های طبیعی اثرات فرامرزی دارند، بسیار مهم و تعیین کننده است.

صادق با اشاره به اینکه در کشور ما رویکرد یکپارچگی در اقدام در این حوزه همواره در دستور کار برنامه ریزان شهری قرار داشته و وزارت راه و شهرسازی بعنوان دستگاه حاکمیتی و سیاست‌گذار در همکاری با سایر نهاد‌ها و دستگاه‌ها گام‌هایی را در این زمینه برداشته است، افزود: به اجمال می‌توان به نمونه‌هایی از قبیل «برنامه اقدام برای ساماندهی و تمرکززدایی از کلانشهر تهران»، «سیاست‌های توسعه دریامحور با تاکید بر سواحل مکران در جنوب شرق ایران»، «برنامه عملیاتی در جهت تامین زمین موردنیاز برای مسکن و توسعه شهری با رعایت اصول پایدار شهری و آمایش سرزمین»، «ضوابط ایمنی و پدافند غیرعامل»، تصویب «سند ملی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی»، تصویب «بسته تشویقی رونق سکونت در محدوده‌های تاریخی» با هدف تسهیل نوسازی و مرمت بنا‌های تاریخی و ایجاد پایداری اشاره کرد.

وی در ادامه عنوان کرد: جنگ از بلایای انسان‌ساخت آسیب‌زا بر اسکان بشر است که برای دومین بار در نیم قرن اخیر بر ملت ما تحمیل شده و گریبان‌گیر زیست‌بوم این ملت شده است. در جنگ اخیر ۱۲ روزه‌ای که ملت من تجربه کرد، خانه‌ها، بیمارستان‌ها، خوابگاه‌های دانشجویان و حتی چهارراه‌های شهری عامدانه هدف حمله قرار گرفتند. در شهر تهران به ۹۱۳۴ واحد مسکونی آسیب رسیده است که ۱۲۱۸ واحد آن دیگر شرایط اسکان ایمن را ندارد. در ۶ استان دیگر نیز به ۷۶۱ واحد مسکونی آسیب وارد شده است.

وزیر راه بیان کرد: بیش از ۳۰۰ زن غیرنظامی هدف مستقیم مهمات جنگی قرار گرفتند که ۱۲۶ نفر از آنان جان باختند. همچنین ۲۱۵ کودک و نوجوان زخمی شدند و ۴۷ کودک جان خود را از دست دادند. یازده دستگاه آمبولانس و شش پایگاه اورژانس از بین رفتند، بدون آنکه هیچ مرکز نظامی در نزدیکی‌شان باشد. همچنین۹ بیمارستان آسیب دیدند. دو بیمارستان، از جمله بیمارستان فارابی کرمانشاه، تخلیه شدند. در همان لحظه، در بخش آی‌سی‌یو، بیماران اینتوبه به دستگاه‌های تنفس وصل بودند.

وی ادامه داد: در روستا‌ها نیز به سه مرکز بهداشتی و درمانی حمله شد و ۲۰ نفر از پرسنل سلامت، از جمله ۱۶ تکنسین اورژانس، آسیب دیدند. باند‌ها و تاسیسات فرودگاه‌های غیرنظامی ما در تهران، تبریز و اصفهان هدف قرار گرفت؛ که جز تلاش مذبوحانه رژیم صهیونی برای آسیب‌رساندن به زیست روزمره شهروندان منطق دیگری را نمی‌توان برای آن جست‌و‌جو کرد. به عنوان یک مادر، می‌پرسم کدام واژه در جهان می‌تواند مرگ کودکی در خانه‌اش را توجیه کند؟ کدام معاهده می‌تواند اعتبار داشته باشد، وقتی بیمارستان‌ها و مدارس هدف حمله نظامی قرار می‌گیرند؟

صادق با اشاره به اینکه جنگ، مرز نمی‌شناسد، اما وجدان بشری باید مرزی بکشد میان انسانیت و بربریت، اظهار کرد: این حوادث، آشکارا در تضاد با روح منشور ملل متحد، «دستور کار جدید شهری» و اهداف توسعه پایدار است به‌ویژه اهداف ۱۱ و ۱۳ که بر ایجاد شهر‌های تاب‌آور و مقابله با تغییرات اقلیمی تأکید دارند. چگونه می‌توان از تاب‌آوری سخن گفت، وقتی سکونتگاه‌ها و زیرساخت‌های شهری خود، آماج حمله‌اند؟ چگونه می‌توان از پایداری گفت، وقتی زنان و کودکان در خانه‌هایشان قربانی می‌شوند؟ اگر شهر‌ها پناهگاه زندگی‌اند، این حملات، جنایت علیه حیات شهری و علیه آینده بشر است.

وی اظهار کرد: بحران انرژی، امروز به مسئله‌ای بنیادین در معادله‌ی زیست انسان بدل شده است. پیمان‌های بین‌المللی، چون «توافق کیوتو» و «پاریس» از ما می‌خواهند تا سهم سوخت‌های فسیلی را در سبد انرژی جهانی کاهش دهیم و به سمت منابع پاک، تجدیدشونده و کاهش ردپای کربن حرکت کنیم. جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان یکی از اعضای مؤثر اوپک، با درک عمیق از این مسئولیت جهانی، مسیر گذار انرژی را به‌سوی انرژی‌های نو، به‌ویژه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز و پاک، در پیش گرفته است.

مقام عالی وزارت راه و شهرسازی در ادامه گفت:، اما در همین مسیر، شاهد هدف قراردادن عامدانه دانشمندان هسته‌ای و اساتید شناخته شده دانشگاه‌های ایران در سطح بین‌المللی (که هدفی جز خودکفایی ایران در دستیابی به چرخه هسته‌ای ایمن، غیرنظامی و صلح طلبانه نداشته‌اند)، بوده‌ایم.

وی تصریح کرد: این اقدامات نه‌تنها حمله‌ای به دانش و توسعه ملی ما، بلکه خیانتی آشکار به محیط زیست جهانی است. خیانتی که محدود به جنگ اخیر ۱۲ روزه نبوده و با ترور‌های خیابانی طی حداقل ۱۵ سال به طور سیستماتیک از جانب رژیم صهیونی در حال اعمال است، گویی امنیت علم و وجدان بشری را هدف گرفته‌اند. چراکه جلوگیری از انرژی‌های پاک، یعنی تسلیم شدن در برابر گسترش آلودگی، فقر و نابرابری. در کنار بحران‌های طبیعی، بحران‌های انسان‌ساخت نیز به همان اندازه ویرانگرند. غیرقانونی و یکجانبه، تنها بر سیاست و اقتصاد فشار نمی‌آورند؛ آنها کیفیت زندگی انسان‌ها را هدف گرفته‌اند.

وی در ادامه گفت: تحریم یعنی محروم کردن یک ملت از دارو، از فناوری‌های نوین دوستدار محیط زیست و از دانش روز. تحریم یعنی افزایش نابرابری در شهر‌ها، یعنی خشونتی پنهان که در سکوت، حق حیات محروم‌ترین طبقات اقتصادی را نشانه می‌گیرد. تحریم‌ها بمب نیستند، اما عمیق‌تر از آن می‌سوزانند. آنها شهر را ناگهان نه، که به طور مستمر و خزنده فرسوده می‌کنند و اینجاست که باید پرسید آیا جهان متمدن آماده است تا مفهوم «تحریم» را در زمره‌ی بحران‌های انسان‌ساخت و ضدانسانی طبقه‌بندی کند؟

صادق عنوان کرد: امروز در ایران، تاب‌آوری شهری و پایداری محیطی به عنوان یکی از ارکان سیاست‌های ملی توسعه در دستور کار است. وزارت راه و شهرسازی، به‌عنوان نهاد حاکمیتی حوزه شهر و مسکن در ایران، از سال‌ها پیش برنامه‌هایی، چون بازآفرینی شهری، توسعه دریا محور، ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی، و ارتقای ایمنی و کیفیت زندگی در بافت‌های فرسوده را دنبال کرده است. به همکاری‌های بین‌المللی باور داریم. به گفت‌و‌گو میان ملت‌ها و نهاد‌ها برای انتقال تجربیات و دانش و ساختن جهانی تاب‌آور و عادلانه ایمان داریم. در کنار جامعه جهانی ایستاده‌ایم تا شهر‌ها را به کانون‌های امید، عدالت و زیست‌پذیری تبدیل کنیم.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه امروز در روز جهانی اسکان بشر، باید به یاد آوریم که مأموریت ما فراتر از ساخت شهر است و باید خانه‌ی انسانیت را از ویرانی نجات دهیم، افزود: به‌عنوان یک مادر از سرزمین کهن ایران می‌گویم که هیچ مادری نباید فرزندش را در خانه‌اش از دست بدهد. هیچ شهری نباید زیر سایه‌ی تحریم یا جنگ، نفسش را حبس کند. هیچ ملتی نباید به جرم استقلال، از دسترسی به انرژی پاک و علم محروم شود. بگذارید شهر‌ها دوباره پناهگاه زندگی باشند، نه میدان زیاده‌خواهی و سلطه. بگذارید پیمان‌های جهانی از بند کاغذ‌ها رها شوند و در وجدان سیاست‌گذاران بنشینندو بگذارید زنان، مادران و سازندگان زندگی، بار دیگر بر ویرانه‌ها نهال امید بکارند.