هم‌دست زندگی و هم‌پای روزگار

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: دست‌وپا‌های عاریه! مشتریان شان هم کم نیستند؛ از بچه‌های قد و نیم قدی که در پی تصادف یا حادثه‌ای دست و پای شان را از دست داده‌اند تا جوانان و میانسالان و سالمندان؛ یکی جانباز دوران جنگ است و پا ندارد و یکی هم به‌خاطر دیابت مجبور به قطع دست یا پایش شده است و حالا سال‌های سال است که هلال‌احمر و واحد ساخت دست و پا‌های عاریه‌اش تنها امیدشان برای ادامه زندگی شده است.

ساختمان معاونت درمان و توانبخشی جمعیت هلال‌احمر؛ همانجایی که هر روز آدم‌های زیادی را از اقصی نقاط کشور پذیرایی می‌کند تا همه با دست و پا‌های جدید و بی‌نقص راهی خانه‌شان شوند. وارد کارگاه‌های بخش ارتز (تجهیزات کمک حرکتی) و پروتز (اندام مصنوعی) حوزه توانبخشی که می‌شویم تا چشم کار می‌کند قالب‌های گچی اندام‌های مصنوعی روی میز کار تکنیسین‌ها دیده می‌شود. دست و پا‌های بی‌جانی که کم‌کم آماده زندگی می‌شوند.

اینجا ارزان‌تر است

کامبیز دوراندیش از مراجعان این مرکز است. او از سال ۹۸ به بعد مجبور به استفاده از پروتز پا شده است: «سال ۹۸ بود که به‌دلیل مشکلات عروقی و دیابت مجبور به قطع پا از زیر زانو شدم، هر چند این پای مصنوعی دیگر پا نمی‌شود، اما از هیچی بهتر است، اما هر چه تحریم‌ها بیشتر می‌شود، محدودیت‌های ما هم بیشتر می‌شود.» کامبیز از همان روزی که پایش قطع می‌شود، برای تامین نیاز‌های ارتز و پروتزی خود راهی هلال‌احمر می‌شود؛ چون معتقد است در این مرکز هم کار تخصصی‌تر انجام می‌شود و هم باکیفیت‌تر از همه‌جا و البته مهم‌تر اینکه ارزان‌تر: «تامین هزینه‌های ساخت پای مصنوعی در کلینیک‌های خصوصی خیلی زیاد است و من اصلا توان تامین این هزینه‌ها را ندارم.»

دست و پای مصنوعی بدون بیمه

در گوشه دیگری از سالن مهدی امیری درحالی‌که پای جدیدش را نصب کرده است، مشغول تمرین است. پای قدیمی‌اش ۱۴ سال او را همراهی کرده است: «در دوران جنگ پایم مجروح شد و همین باعث عفونی شدن آن شده بود. وقتی بعد از یک تصادف دکتر‌ها حین عمل جراحی متوجه عفونت زخم کهنه شدند، چاره‌ای جز قطع پایم نداشتند. از آنجا که خدمات ارتز و پروتز تحت پوشش هیچ بیمه‌ای قرار ندارد، همین تفاوت قیمت هلال‌احمر و کلینیک‌های بیرون باعث می‌شود که انتخاب اول ما این مرکز باشد.»

از خوشحالی مردم خوشحالیم

تکنیسین‌هایی که با دقت مشغول قالب‌گیری و ساخت دست و پا‌های مصنوعی هستند، عمدتا جوانند و با حوصله. میلاد فرحپور، یکی از این جوانان تحصیلکرده و استادکار است. ۳۷ ساله است و ۱۵ سالی از عمرش را در بخش ساخت پروتز اندام تحتانی سپری کرده است: «افرادقطع عضو شده روز‌های دوشنبه و چهارشنبه نوبت می‌گیرند و به کلینیک آمپوته مراجعه می‌کنند. کادر درمان این کلینیک که متشکل از کادر درمان ارتز و پروتز و پزشکان متخصص هستند، بعد از معاینه بیمار تصمیم می‌گیرند چه نوع پروتزی برای افراد ساخته شود. بعد از این مرحله و نهایی شدن سفارش نوبت قالب‌گیری است؛ البته این قالب‌گیری فقط برای کسانی انجام می‌شود که برای اولین بار به این مرکز مراجعه می‌کنند و اگر کسی قصد تعویض پروتز را داشته باشد، نیاز به این مراحل نیست.» به‌گفته او روزانه ۱۰ دست و پای مصنوعی قالب‌گیری و ساخته می‌شود.

تحریم‌ها را دور زدیم

دکتر پیمان نامدار، معاون بهداشت، درمان و توانبخشی جمعیت هلال‌احمر می‌گوید: در حال حاضر ۳۱ مرکز ارتز و پروتز این جمعیت را در ۲۶ استان کشور داریم. او با اشاره به تحریم‌ها و محدودیت خدمات ارتز و پروتز به نیازمندان از تلاش هلال‌احمر به‌عنوان یک مجموعه عام‌المنفعه برای تامین نیاز افراد می‌افزاید: «برای رفع این نیاز قرارداد‌هایی را با دانشگاه‌های مطرح کشور برای ساخت قطعات پروتز و ارتز منعقد کرده‌ایم و تلاش می‌کنیم با استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان دغدغه بیماران را رفع کنیم.»

۵۰۰ نفر دست و پای جدید گرفتند

دکتر محمد حیدری، رئیس مرکز جامع توانبخشی هلال‌احمر می‌گوید در ۶ ماهه اول امسال ما شاهد مراجعه ۱۲۰۰ نفر در بخش پروتز بودیم که در نهایت موفق شدیم برای ۵۰۰ نفر از این افراد اندام تحتانی و فوقانی درخواستی‌شان را تهیه و تولید کنیم.»

او می‌افزاید: «در همین مدت ۶۷۹ مراجعه کننده هم درخواست تعمیر پروتز‌های خود راداشته اند درواقع مرکز جامع توانبخشی هلال‌احمر یک‌سوم مجموع خدمات مراکز ارتز و پروتز کشور را به متقاضیان ارائه می‌کند.» به‌گفته او، یکی از ویژگی‌های مرکز توانبخشی هلال‌احمر توجه به وضعیت اقتصادی آنهاست: «ما مراجعان زیادی داریم که توان تامین هزینه‌ها را ندارند. این افراد بعد از معرفی به بخش مددکاری و معرفی به خیرین از حمایت این جامعه در جهت تامین نیازشان بهره‌مند می‌شوند.»