به گزارش مجله خبری نگار،این عملکرد دقیقاً برعکس آن چیزی است که از این سلولها انتظار میرفت و یافتههای جدید میتوانند بر درک ما از بیماری ریه فیبروز کیستیک (CF) تأثیر بگذارند.
پنج سال پیش دانشمندان کشف غیرمنتظرهای را گزارش کردند که نشان میداد یونوسیتها که نوعی سلول هستند که معمولاً در آبشش ماهی و پوست قورباغه یافت میشود، در پوشش ریهها و مجاری تنفسی انسان نیز وجود دارند.
این یونوسیتهای ریوی برای محققانی که بر روی بیماری فیبروز کیستیک (CF) تحقیق میکردند، جالب بودند، زیرا اگرچه آنها فقط حدود ۱ ٪ از کل سلولهای پوشش مجاری تنفسی ما را تشکیل میدهند، اما حاوی حدود نیمی از مقدار کل CFTR هستند. CFTR پروتئینی است که در فیبروز کیستیک ناکارآمد است.
با وجود این مفهوم که یونوسیتهای غنی از CFTR ممکن است نقش مهمی در فیبروز کیستیک ایفا کنند، عملکرد این سلولها نامشخص باقی مانده است.
کانالهای CFTR که در سلولهای ترشحی مجاری تنفسی وجود دارند، به خارج از سلول یونهای کلرید را ترشح میکنند و آن را به لایه نازک مایعی که سطح مجاری تنفسی را پوشانده است، منتقل میکنند. این مایع که سطح مجاری تنفسی را پوشانده است، نقش بسیار مهمی در دفاع ریه در برابر باکتریها و ذرات آلوده دارد.
به دلیل اینکه آب پس از نمک حرکت میکند، خروج یونهای کلرید، تغذیه رطوبت سطح مجاری تنفسی را تسهیل میکند. در مقابل، مطالعه جدید نشان داد که کانالهای CFTR در یونوسیتها بالعکس عمل میکنند؛ به این شکل که آنها یونهای کلرید را جذب کرده و جذب رطوبت را افزایش میدهند.
دکتر ایان تورنل، نویسنده ارشد این مطالعه میگوید: ویژگی کلیدی که به یونوسیتها اجازه میدهد کلرید را جذب کنند، کانال کلرید بارتین مخصوص یونوسیت در غشای مخالف سلول از کانال CFTR است. این دو کانال با هم مجرای کلرید را از طریق یونوسیت تشکیل میدهند که به تخلیه مایع پوشش دهنده مجاری تنفسی به داخل بدن کمک میکند.
نقشهای متفاوت کانالهای CFTR در این دو نوع مختلف سلول مجاری تنفسی یعنی یونوسیتها و سلولهای ترشحی، نشان میدهد که بیماری فیبروز کیستیک هم ترشح و هم جذب مایع را مختل میکند، که میتواند پیامدهایی برای این بیماری ریوی و نحوه تأثیر داروهای فیبروز کیستیک بر عملکرد ریه داشته باشد. از آنجایی که درمانهای تعدیلکننده فعلی CFTR عملکرد کانال CFTR را بازیابی میکنند، احتمالا تعدیلکنندهها هم ترشح و هم جذب را درمان میکنند.