یکی از گونه‌های سمی و ترسناک آبزیان فواید سلامتی مهمی برای انسان دارد!

به گزارش مجله خبری نگار، نتایج یک مطالعه جدید، پتانسیل یک پروتئین مشتق شده از عقرب ماهی را برای درمان عفونت‌های باکتریایی مقاوم به چند دارو در بیماران فیبروز کیستیک نشان می‌دهد. این عفونت‌ها در مبتلایان به فیبروز کیستیک به دلیل جهش ژنتیکی که باعث تجمع مخاط غلیظ در ریه‌ها می‌شود، شایع است.

گفتنی است این مطالعه بر روی پروتئین باکتری کشی که به طور طبیعی توسط انسان و سایر ارگانیسم‌ها تولید می‌شود، متمرکز شد. این پروتئین به طور طبیعی با باکتری‌های گرم منفی مبارزه می‌کند. این نوع باکتری دارای پوشش پیچیده تری در لایه بیرونی خود هستند که باعث می‌شود آنتی بیوتیک‌ها به سختی در آن‌ها نفوذ کنند. این موضوع باعث می‌شود که باکتری‌های فوق به طور کلی در برابر دارو‌ها مقاوم‌تر شده و نابودی آن‌ها دشوارتر شود. متاسفانه مقابله با باکتری‌های گرم منفی نه تنها در مورد سیستم ایمنی بدن، بلکه برای پزشکانی که سعی در درمان عفونت‌ها دارند دشوار است.

یوناس هولزینگر، زیست شناس موسسه میکروبیولوژی بالینی و بهداشت بیمارستان رگنسبورگ، آلمان، در این رابطه می‌گوید: در این موارد، بیماران به درمان مداوم آنتی بیوتیکی نیاز دارند که اغلب منجر به ایجاد مقاومت چندگانه دارویی می‌شود. در نتیجه، گزینه‌های درمانی به شدت محدود شده و نیاز فوری به رویکرد‌های جدید وجود دارد.

محققان همچنین طی این مطالعات دریافتند: پروتئین BPI موجود در عقرب ماهی از پاسخ‌های ایمنی بیماران فیبروز کیستیک فرار می‌کند و اثربخشی قابل توجهی در برابر باکتری‌های گرم منفی نشان می‌دهد.

هولزینگر در این رابطه می‌گوید: وقتی پروتئین BPI عقرب ماهی را با ارگانیسم‌های دیگر مقایسه کردیم، متوجه فعالیت استثنایی آن در برابر با کتری‌هایی مانند سودوموناس آئروژینوزا (P. aeruginosa) شدیم. این باکتری یک باکتری گرم منفی و میله‌ای شکل است که معمولا در محیط‌های مختلف از جمله خاک، آب و حتی روی پوست انسان یافت شده و به طور کلی یک میکروارگانیسم بسیار سازگار است که می‌تواند در طیف وسیعی از شرایط رشد کند. ویژگی‌های فوق باعث می‌شود این باکتری به طور ویژه‌ای در برابر آنتی بیوتیک مقاوم باشد و در نتیجه گاهی اوقات درمان آن دشوار است. این باکتری همچنین یک پاتوژن فرصت طلب است، به این معنی که می‌تواند باعث ایجاد عفونت، به ویژه در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف یا سایر بیماری‌های زمینه‌ای شود. در این میان پروتئین عقرب ماهی به طرز چشمگیری سریع عمل می‌کند و باکتری‌های فوق را در عرض یک تا سه ساعت از بین می‌برد.

باید توجه داشت برخلاف آنتی بیوتیک‌های رایج، BPI مشتق شده از عقرب ماهی، دیواره سلولی باکتری را مورد هدف قرار می‌دهد. البته قبل از اینکه بتوان این پروتئین را به عنوان یک درمان انسانی توصیه کرد، باید در مدل‌های حیوانی فیبروز کیستیک آزمایش شود تا کارایی و ایمنی آن تایید شود.

دکتر زیگرید بولو (Sigrid Bülow)، متخصص میکروبیولوژی در موسسه میکروبیولوژی بالینی و بهداشت بیمارستان دانشگاه رگنسبورگ، در این رابطه می‌گوید: اگر پروتئین BPI غیر انسانی در حیوانات و انسان‌ها مؤثر باشد، ممکن است گزینه‌های درمانی جدیدی را برای عفونت‌های باکتریایی که درمان آن‌ها دشوار است، ارائه دهد. به طور کلی توسعه درمان‌های غیرانسانی مبتنی بر BPI ممکن است نه تنها برای بیماران مبتلا به فیبروز کیستیک، بلکه برای سایر افراد مبتلا به عفونت‌های شدید با چندین باکتری گرم منفی مقاوم به دارو مفید باشد.

شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله eLife منتشر شد.