نوبت ثمردهی دیپلماسی همسایگی

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: سفر روسای جمهور ترکیه و روسیه به تهران از دو بعد روابط دوجانبه تهران و ظرفیت‌های مشترک سه کشور برای همگرایی و توسعه مناسبات سه‌جانبه و بین‌المللی اهمیت دارد. درواقع در شرایطی که تهران، مسکو و آنکارا به نوعی در معرض فشار ناشی از سیاست‌های یک جانبه‌گرایانه آمریکا و رفتار خصمانه غرب قرار دارند، توسعه همگرایی در ابعاد سیاسی و اقتصادی به دلیل نقش و جایگاه منحصر به‌فرد سه کشور در حوزه انرژی، ترانزیت، موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک می‌تواند بسیاری از رویکرد‌های حاکم بر معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی را دستخوش تغییرات جدی کند.

بر اساس آمار رسمی میزان مبادلات تجاری ایران با این دو کشور در ماه‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته که نشان دهنده اراده هر سه کشور برای گام برداشتن در مسیر جدید همکاری‌های اقتصادی است. بر اساس آمار اعلام شده توسط نماینده بازرگانی فدراسیون روسیه در ایران، گردش مالی و تجاری بین روسیه و ایران برای سال ۲۰۲۱ با رشد ۷/۸۱ درصدی به ۰۳۵/۴ میلیارد دلار رسید. این آمار قطعا ظرفیت افزایش تا بیش از ۱۰ میلیارد دلار را دارد و سفر پوتین به تهران می‌تواند نقطه عطفی در این راستا باشد. صادرات ایران به ترکیه در بهار امسال با سه میلیون و ۷۰ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۷۳۷ میلیون دلار با رشد ۳۶۳ درصدی در وزن و ۱۹۲ درصدی در ارزش، نسبت به بهار سال قبل همراه بوده است.

سه کشور از تمام ظرفیت‌های لازم برای تحقق طرح ترانزیت هوایی، زمینی و ریلی در مراودات سه جانبه و حتی تبدیل شدن به مسیر ترانزیت منطقه‌ای و جهانی برخوردار هستند و نزدیکی دیدگاه‌ها در تحقق این مهم از جمله در حوزه ترانزیت کالا و انرژی می‌تواند مورد توجه طرف‌ها باشد. در این باره تکمیل مسیر ترانزیتی شمال- جنوب که تنها بخش کوچکی از آن باقی مانده و رایزنی ایران با کشور‌های حوزه قفقاز برای تکمیل آن در جریان است، زمینه‌ساز جهش جدی در اقتصاد منطقه و تبدیل شدن ایران به شاهراه ترانزیتی شرق- غرب و شمال- جنوب خواهد شد.

دیروز نیز آیت‌ا... سیدابراهیم رئیسی در جلسه هیئت دولت به مذاکرات سران کشور‌های ضامن روند آستانه و دیدار با روسای جمهور روسیه و ترکیه اشاره کرد و گفت: بحمدا... حرکتی که در زمینه تقویت سیاست همسایگی در دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران، از سوی دولت مردمی آغاز شده در حال نتیجه دادن است. در دیدار‌های دوجانبه، هم آقای پوتین و هم آقای اردوغان بر اجرای توافقات صورت گرفته با کشورمان مُصِر بودند که این مسئله پیگیری مجدانه دستگاه‌های مربوط را می‌طلبد. رئیس جمهور با اشاره به درخواست رئیس جمهور روسیه از ایران برای تکمیل خط راه آهن رشت-آستارا، به معاون اول خود ماموریت داد تا با همکاری وزارت راه و شهرسازی، روند اجرای این کریدور مهم ترانزیتی را پیگیری و زمان بندی دقیق آغاز و تکمیل آن را ارائه کند. ساخت راه آهن رشت- آستارا به طول ۱۶۴ کیلومتر و اتصال رشت به آستارا، تسهیل مبادلات بین بنادر شمالی و جنوبی کشور از طریق حمل و نقل ریلی را در پی خواهد داشت. در واقع ایجاد یک مسیر تمام ریلی در کریدور ترانزیتی شمال- جنوب، ارتباط مستقیم ریلی خلیج فارس و شبه قاره هند با کشور‌های روسیه و آسیای میانه و قفقاز و کشور‌های اروپایی و امکان گسترش مبادلات تجاری و بازرگانی با کشور‌های حاشیه دریای خزر، بنادر باتومی و پوتی در گرجستان، دریای سیاه و کشور‌های اروپایی از جمله اهداف اصلی در احداث این محور است.

رئیسی در ادامه سخنان خود ضمن تاکید بر ضرورت گفت‌وگوی مستمر مسئولان دستگاه‌های اجرایی با مردم و پاسخ به سوالات افکار عمومی، خطاب به مسئولان این دستگاه‌ها گفت: لازم است در تبیین اقدامات و عملکرد مجموعه تحت مدیریت خود فعال‌تر و جدی‌تر عمل کنید. این حق مردم است که از اقدامات و روند‌ها در دستگاه‌های اجرایی اطلاع کامل داشته باشند. رئیس جمهور همچنین ضرورت پاسخ بهنگام به شبهات و القائات نادرست از سوی مدیران دستگاه‌های اجرایی را مورد تاکید قرار داد و افزود: شما وظیفه دارید در مواجهه با کسانی که در جامعه القای شبهه یا برای مردم گره ذهنی ایجاد می‌کنند، منفعل نباشید و سوالات و شبهات را با ارائه توضیحات متقن و دقیق پاسخ دهید.