آیا نبرد در نزدیکی چرنوبیل به یک فاجعه بدل می‌شود؟

به گزارش مجله خبری نگار، شبکه خبری سی. ان. بی. سی در گزارشی می‌نویسد: بعد از ظهر پنجشنبه، نیرو‌های مسلح روسیه وارد منطقه ممنوعه متروکه اطراف نیروگاه چرنوبیل شدند، جایی که بدترین حادثه هسته‌ای جهان در سال ۱۹۸۶ رخ داد. به گفته دنیز شمیهال، نخست وزیر اوکراین، شب هنگام هم نیرو‌های روسیه کنترل کامل منطقه از جمله خود نیروگاه را به دست گرفتند.

درگیری شدید در داخل منطقه ممنوعه متروکه که یک زمین وسیع و خالی در اطراف نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل است، از جمله شهر ارواح "پریپیات"، نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند که می‌تواند جرقه فاجعه هسته‌ای دیگری را به وجود بیاورد. رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، که با نگرانی زیاد وضعیت را شاهد است، خواستار حداکثر خویشتنداری در بحبوحه درگیری‌ها برای جلوگیری از به خطر افتادن تاسیسات هسته‌ای شده است.

او در بیانیه‌ای اعلام کرد: بسیار مهم است که عملیات ایمن سازی تاسیسات اتمی چرنوبیل در این منطقه به هیچ وجه تحت تاثیر قرار نگیرد یا مختل شود.
۲۶ آوریل ۱۹۸۶ راکتور شماره ۴ این نیروگاه برق اتمی در ۶۵ مایلی کی‌یف منفجر شد و مقادیر قابل توجهی از مواد رادیواکتیو به داخل اتمسفر منتقل و به تخلیه بیش از ۱۰۰ هزار نفر در شعاع ۱۰۰۰ مایل مربعی شد.

تیم موسو، استاد دانشگاه در علوم بیولوژیکی در دانگاه کارولینای جنوبی که بیش از ۲۰ سال است مساله چرنوبیل را مطالعه می‌کند، می‌گوید: خود راکتور تخریب شده در سال ۲۰۱۹ در زیر یک پناهگاه طاقی شکل به ارزش ۲ میلیارد دلار، یک سازه فلزی به اندازه استادیوم که بر روی آن ساخته شده بود، پنهان شده، اما سه راکتور دست نخورده دیگر به طور کامل در معرض دید قرار گرفتند.

او ادامه می‌دهد: بیش از پنج میلیون پوند سوخت مصرف شده اتمی شامل اورانیوم و پلوتونیوم و مقادیری از ایزوتوپ‌های بد نیز هنوز در میله‌های خنک کننده سه راکتور دیگر که در ۱۹۸۶ منفجر نشدند، وجود دارد. این درگیری بین روسیه و اوکراین بیانگر یک تهدید موجودی برای محیط زیست تلقی می‌شود.

اگر موشک‌ها در نزدیکی راکتور شماره ۴ اصابت کنند، جایی که هنوز مقادیری از مواد رادیواکتیو وجود دارد یا تاسیساتی که سوخت مصرف شده اتمی چندین دهه است در آنجا نگهداری می‌شود، می‌تواند به ایجاد یک غبار اتمی رادیواکتیو تبدیل شود که در سراسر منطقه گسترش می‌یابد.

این استاد دانشگاه در ادامه می‌افزاید: اگر منطقه و محوطه نگهداری با هرنوع موشکی مورد اصابت قرار گیرد، این مساله به آزادسازی مقادیر قابل توجهی از مواد رادیواکتیویته بالا و انتشار آن در داخل منطقه و فراتر از آن منجر شده و فاجعه‌ای به مراتب بزرگتر از آنچه در ۱۹۸۶ رخ داد، به وقوع می‌پیوندد.

او می‌گوید: همچنین، منطقه پیرامون نیروگاه پرتوزاترین مکان روی کره زمین است. این مساله همراه با شرایط "جعبه آتش افکن" ناشی از آتش‌سوزی‌های شدید جنگل‌ها در سال‌های اخیر، می‌تواند به آتش سوزی‌های سریع جنگلی اجازه دهد تا ایزوتوپ‌های پرتوزا را به جو بازگرداند و دوباره آن در اطراف منتشر کنند.

این استاد دانشگاه کارولینای جنوبی در ادامه وضعیت پیش روی محل فاجعه را "بدترین کابوس محقق شده" توصیف کرد و افزود: تصمیم روسیه برای ورود به اوکراین از طریق چنین ناحیه آسیب پذیری مانند چرنوبیل می‌تواند به معنای بدتر شدن اوضاع باشد. هیچ فرد عاقلی نمی‌خواهد در آن منطقه وارد جنگ شود، چون می‌ترسد بزرگ‌ترین فاجعه هسته‌ای که تا به حال رخ داده، اتفاق بیفتد.

حضور نیرو‌های روسی در چرنوبیل یک نشانه نگران کننده دیگر برای اوکراین است، چرا که آن‌ها اکنون حدود یک ساعت با پایتخت فاصله دارند. نیرو‌های ویژه روسیه همچنین توانسته‌اند با وجود درگیری‌های شدید، یک فرودگاه نظامی کلیدی را در فاصله ۲۰ مایلی از مرکز شهر کی‌یف حفظ کنند.

نخست وزیر اوکراین همچنین به شکبه خبری UNIAN گفت: متاسفانه، باید به اطلاع عموم برسانیم که منطقه چرنوبیل به اصطلاح منطقه ممنوعه و تمامی نیروگاه برق اتمی چرنوبیل به دست گروه‌های مسلح روسیه افتاده است.

اوایل روز پنجشنبه و پیش از اقدام نیرو‌های روسی در به دست گرفتن کنترل چرنوبیل، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین در توئیتی نوشت، نیرو‌های اوکراینی در حال نبرد هستند و برای اجتناب از به وقوع پیوستن یک فاجعه دیگر چرنوبیل جان را فدا می‌کنند.

او بعد از تصرف چرنوبیل نیز نوشت: این اعلان جنگ علیه سراسر اروپاست.

مقام‌های آمریکایی نیز پیش از حمله روسیه پیش بینی کرده بودند که مسکو از نیرو‌های ویژه خود برای حضور در کی‌یف استفاده می‌کند و این مساله پیش از این اتفاق می‌افتد که نیرو‌های بلاروس، که هم‌مرز شمال منطقه ممنوعه چرنوبیل هستند، به سرعت در تلاش برای حمایت از حمله سریع روسیه برای تصرف شهر، در منطقه حاضر شوند.

در این میان، خبرگزاری رویترز نیز در بخشی از گزارش خود درباره اهمیت منطقه چرنوبیل برای روسیه و اینکه چرا کسی باید به دنبال یک نیروگاه اتمی غیرفعال باشد، نوشته است: پاسخ این سوال این است؛ از نظر جغرافیایی این منطقه مهم است. چرنوبیل در کوتاهترین مسیر از بلاروس به کی‌یف، پایتخت اوکراین قرار دارد و بنابراین در امتداد یک خط حمله منطقی برای نیرو‌های روسی در حال حمله به اوکراین واقع شده است.

تحلیلگران نظامی غربی می‌گویند: با تصرف چرنوبیل، روسیه به سادگی از سریع‌ترین مسیر تهاجم از بلاروس، متحد مسکو و محل استقرار نیرو‌های روسی، به کی‌یف استفاده می‌کند. چرنوبیل از شمال با بلاروس هم مرز است.

جیمز آکتون، از اندیشکده بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی می‌گوید: این سریعترین مسیر از نقطه A به B است.

جک کین، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش آمریکا نیز می‌گوید: چرنوبیل یک سایت با اهمیت نظامی نیست بلکه سایتی است که کوتاهترین مسیر از بلاروس به کی‌یف محسوب می‌شود و هدف استراتژی روسیه برای براندازی دولت اوکراین.