ضرب المثل" به درد جرز لای دیوار می خوره"

به گزارش مجله خبری نگار،معنی برای لای جرز خوبه

– به عبارت دیگر می‌گویند فقط به درد لای جرز دیوار میخوره یعنی به هیچ درد نمیخوره …
– گاهی اوقات از این ضرب المثل برای نشان دادن بی ارزش بودن و بی عرضگی اشخاص استفاده می‌کنند.
– به طور کلی چیزی که غیرمفید و ناکارآمد و بی خاصیت باشد از این اصطلاح استفاده می‌کنند.

ریشه این مَثُل

در زمان‌های قدیم ساختن سرپناه و خانه بیشتر با استفاده از مصالح طبیعی مانند خشت و گل، سنگ و چوب انجام می‌شد و مردم برای استحکام و ایمنی خانه هایشان از روش‌های سنتی استفاده می‌کردند؛ بنابراین دیوار خانه‌ها ضخیم ساخته می‌شد که آن را جرز می‌نامیدند.

جرز درواقع پایه و مبنای ساختمان بود و معمولا در فواصل منظم در طول دیوار ساخته می‌شد تا به عنوان تکیه گاه بار‌های عمودی ساختمان را تحمل کند؛ بنابراین یکی از ارکان مهم در ساخت وساز محسوب می‌شد. شاید بتوان گفت ریشه این اصطلاح قدمت دیرینه دارد، چون باستان شناسان و محققان در برخی بنا‌های تاریخی کشورمان مانند قلعه بلقیس اسفراین و قلعه بهستان زنجان، استخوان و اسکلت انسان را در میان دیوار‌ها یا همان لای جرز کشف کرده اند.

به گفته این محققان این اسکلت‌های انسانی مربوط به زمانی است که بردگان و کارگران ساختمانی را تنبیه کرده آن‌ها را بین دیوار‌ها مدفون می‌کردند. البته برخی باستان شناسان نیز معتقدند مردم آن زمان مردگانِ خود را لای دیوار مدفون می‌کردند. به اعتقاد کارشناسان و مورخان، در دوره ماد‌ها و هخامنشیان این شیوه بیشتر رایج بوده است.

فرهنگ ایرانی و سنتی منطبق با عادات و رسوم رایج هر زمان و برگرفته از سبک زندگی مردم هر منطقه و ناحیه متفاوت بود، در بسیاری از خانواده‌های ایرانی همبستگی و اتحاد بین اعضا مهم بوده و به ویژه پسران خانواده حکم ستون و پایه خانواده را داشتند تا اعضای خانواده روی حمایت و مسئولیت پذیری آنان حساب کنند.

اگر از قضا فرزندی در خانواده ناخلف بوده هیچ مهارت و هنری نداشت، اصطلاحا می‌گفتند به درد لای جرز هم نمی‌خوره. بعد‌ها این اصطلاح در مورد هر فرد که بیکار و سربار خانواده یا به عبارتی کسی که عرضه انجام کاری را نداشت و حتی اشیای بی استفاده و غیرمفید، به کار رفت و امروزه نیز در بین مردم همچنان متداول است.