به گزارش مجله خبری نگار به نقل از اسپیس، یک مطالعه جدید نشان میدهد که جو زمین به دلیل تغییرات آب و هوایی در حال گسترش و منبسط شدن است.
نتایج بررسی تغییرات آب و هوا توسط اندازهگیریهای بالنهای هواشناسی که در نیمکره شمالی طی ۴۰ سال گذشته انجام شده و یافتههای آن در تاریخ پنج نوامبر در مجله "ساینس ادونسز" (Science Advances) منتشر شده است، نشان میدهد که پایینترین لایه جو زمین موسوم به "تروپوسفر" با سرعت تقریباً ۵۰ متر در هر دهه به سمت بالا منبسط میشود.
"بیل راندل" یکی از نویسندگان این مطالعه و دانشمند مرکز ملی تحقیقات جوی در "بولدر کلرادو" در بیانیهای گفت: این یک نشانه روشن از تغییر ساختار جو است. این نتایج علاوه بر شواهد دیگر از تغییرات آب و هوایی، تأیید مستقلی را ارائه میدهند که گازهای گلخانهای، جو ما را تغییر میدهند.
تروپوسفر لایهای از جو زمین است که ما در آن زندگی میکنیم و در آن تنفس میکنیم. این لایه از سطح دریا تا ارتفاعی از هفت کیلومتر بالای قطبها تا ۲۰ کیلومتر بر فراز مناطق استوایی گسترش مییابد و به عنوان لایهای از جو که بیشترین گرما و رطوبت را در خود جای داده است، در آن رویدادهای آب و هوایی زیادی نیز رخ میدهد.
هوا در جو وقتی گرم است، منبسط میشود و وقتی سرد است، منقبض میشود؛ بنابراین مرز بالایی تروپوسفر که "تروپوپوز" نامیده میشود، به طور طبیعی با تغییر فصول کوچک شده و منبسط میشود.
اما محققان با تجزیه و تحلیل دادههای جوی مانند فشار، دما و رطوبت که بین ۲۰ تا ۸۰ درجه عرض شمالی گرفته شده است و همگام سازی آن با دادههای GPS نشان دادند که افزایش مقادیر گازهای گلخانهای، گرمای بیشتری را در جو به دام میاندازد که متعاقبا موجب انبساط بیشتر تروپوپوز نسبت به قبل میشود.
علاوه بر این، به نظر میرسد که نرخ این انبساط نیز در حال افزایش است. طبق این مطالعه، در حالی که تروپوپوز بین سالهای ۱۹۸۰ و ۲۰۰۰ تقریباً ۵۰ متر در هر دهه افزایش یافته است، این افزایش بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۰ به ۵۳.۳ متر به ازای گذشت هر دهه افزایش یافته است.
با در نظر گرفتن رویدادهای طبیعی در این حوزه از جمله دو فوران آتشفشانی در دهه ۱۹۸۰ و گرم شدن دورهای "ال نینو" در اقیانوس آرام در اواخر دهه ۱۹۹۰، محققان تخمین زدند که فعالیتهای انسانی ۸۰ درصد از کل افزایش ارتفاع اتمسفر را تشکیل میدهد.
تغییرات اقلیمی تنها محرک انسانی برای افزایش "تروپوپوز" نیست. لایه "استراتوسفر" که لایه بالای "تروپوسفر" است نیز به لطف انتشار گازهای مخرب ازون در گذشته در حال کوچک شدن است. این گازها از طریق تخریب لایه ازون، استراتوسفر را کوچک کردند، اگرچه محدودیتهای انتشار آنها در سالهای اخیر باعث کاهش غلظت این گازها در اتمسفر شده است.
دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که انبساط "تروپوپوز" چگونه بر آب و هوا یا اقلیم تأثیر میگذارد، اگرچه میتواند هواپیماها را مجبور کند برای جلوگیری از تلاطم در پرواز، در ارتفاع بیشتری پرواز کنند.