افراد مبتلا به دیابت ریزش مو دارند؟

به گزارش مجله خبری نگار/عصرایران، دیابت، فراتر از یک چالش در مدیریت قند خون است؛ این بیماری سیستمی، اثرات عمیقی بر تمام ارگان‌های بدن، از جمله سلامت مو‌ها می‌گذارد. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲، در سکوت با پدیده نگران کننده ریزش مو دست و پنجه نرم می‌کنند؛ مشکلی که اغلب به عنوان یک عارضه جانبی ساده تلقی می‌شود، اما در حقیقت ریشه در مکانیسم‌های پیچیده‌ی بیماری دارد.

این مقاله به طور تخصصی به این ارتباط حیاتی می‌پردازد: چگونه اختلالات سیستم ایمنی (مانند آلوپسی آره آتا)، آسیب‌های ناشی از قند خون بالا و کاهش گردش خون، می‌توانند چرخه حیات مو را مختل کنند؟ ما در این مسیر نه تنها به بررسی ریشه‌های این مشکل می‌پردازیم، بلکه راهکار‌های عملی و درمانی مدرن را برای مدیریت و بازیابی مو‌های از دست رفته در بیماران دیابتی ارائه خواهیم داد.

برای دسترسی به مقاله علمی مرتبط با هر بخش می‌توانید روی کلمه‌های آبی رنگ این متن کلیک کنید.

ریزش مو چیست؟

به گفته آکادمی پوست آمریکا، یک انسان به طور متوسط روزانه حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو را به طور طبیعی از دست می‌دهد. ریختن مو بخشی از چرخه زندگی مو است. هنگامی که یک تار مو ریخته می‌شود، تار دیگری جایگزین آن می‌شود. ریزش بیش از حد مو می‌تواند در دوره‌های استرس یا پس از بارداری رخ دهد. با این حال، این همان ریزش مو نیست. ریزش مو، که به آن آلوپسی گفته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که چیزی مانع از رشد مجدد مو می‌شود.

مو ممکن است به صورت تکه‌ای روی پوست سر یا سایر قسمت‌های بدن شما بریزد؛ این ریزش ممکن است در یک دوره واحد اتفاق بیفتد یا به مرور زمان متوقف شده و دوباره شروع شود، و ممکن است تا زمانی که علت شناسایی و درمان نشود، رویش مو دوباره صورت نگیرد.

آیا ریزش مو نشانه‌ای از دیابت است؟

بله، ریزش مو می‌تواند یکی از نشانه‌های دیابت باشد، اما علامت قطعی یا تنها نشانه آن نیست. دیابت از طریق سه مسیر اصلی «اختلالات خودایمنی، بالا بودن قند خون و مشکلات هورمونی» می‌تواند چرخه رشد مو را مختل کرده و باعث کم پشتی، نازک شدن یا ریزش تکه‌ای شود. در ادامه توضیح می‌دهیم که این مکانیسم‌ها چگونه رخ می‌دهند و چه درمان‌هایی وجود دارد. ریزش مو می‌تواند یکی از علائم دیابت نوع ۱ و نوع ۲ باشد. دیابت نوع ۱ یک بیماری خودایمنی است که در آن لوزالمعده اصلا انسولین تولید نمی‌کند. در دیابت نوع ۲، که شایع‌ترین شکل دیابت است، بدن انسولین تولید می‌کند، اما به درستی از آن استفاده نمی‌کند؛ این وضعیت مقاومت به انسولین نامیده می‌شود.

انسولین یک هورمون مهم است که به سلول‌ها کمک می‌کند تا از قند خون برای انرژی استفاده کنند. هنگامی که انسولین به درستی تولید یا استفاده نمی‌شود، منجر به قند خون بالا می‌شود که به نوبه خود، اگر به درستی کنترل نشود، می‌تواند عوارض جدی متعددی را در سراسر بدن به دنبال داشته باشد.

تصور می‌شود که سه دلیل اصلی برای ریزش مو در دیابت وجود دارد:

اختلالات سیستم ایمنی

افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سایر اختلالات خودایمنی هستند. یکی از شایع‌ترین آنها، آلوپسی آره آتا (طاسی منطقه‌ای) است. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و منجر به ریزش تکه‌ای مو در پوست سر و دیگر قسمت‌های بدن می‌شود.

افزایش قند خون (هایپرگلیسمی)

افزایش قند خون یا هایپرگلیسمی زمانی رخ می‌دهد که قند در خون باقی می‌ماند و نمی‌تواند توسط سلول‌ها برای تامین انرژی جذب شود. این ممکن است به دلیل کمبود انسولین، مقاومت به انسولین یا ترکیبی از هر دو رخ دهد. با گذشت زمان، رگ‌های ریز (کوچکتر) و درشت (بزرگتر) ممکن است آسیب ببینند.

به عنوان نمونه، اگر رگ‌های خونی در پا‌ها آسیب ببینند، فولیکول‌های مو در زیر زانو نیز ممکن است به دلیل کمبود جریان خون آسیب ببینند، که جریان اکسیژن و مواد مغذی را مختل کرده و در نتیجه، چرخه رشد مو را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

هایپرگلیسمی همچنین می‌تواند باعث نازک شدن مو، شکنندگی مو، کم پشتی مو یا کاهش سرعت رشد مو شود. مقاومت به انسولین می‌تواند موجب اختلال در رگ‌های ریز شود و در نتیجه در پاتوفیزیولوژی یک دلیل ارثی ریزش مو به نام آلوپسی آندروژنیک نقش داشته باشد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان داد که دیابت نوع ۲ با افزایش خطر ریزش شدید مو در مرکز سر در زنان سیاه پوست مرتبط است. محققان نتیجه گرفتند که زنان سیاه پوست مبتلا به دیابت نوع ۲ باید به دقت برای ریزش مو در مرکز سر پیگیری شوند تا درمان مناسب ارائه شود.

عدم تعادل هورمونی

دیابت ارتباط نزدیکی با اختلالات تیروئید دارد. اختلال در سطح هورمون‌های تیروئید می‌تواند چرخه طبیعی مو را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین مشخص شده است که سطح کورتیزول (هورمون استرس) در افراد مبتلا به دیابت بالا است، که مقاومت به انسولین را افزایش می‌دهد. کورتیزول اضافی می‌تواند فولیکول مو را مختل کند و منجر به اختلالات رشد مو مانند آلوپسی آندروژنیک، آلوپسی آره آتا و تلوژن افلوویوم شود.

درمان و مدیریت ریزش مو

توجه به این نکته مهم است که هیچ درمان واحدی برای همه موثر نیست. گزینه‌های درمانی به دلیل ریزش مو و نوع آلوپسی که تجربه می‌کنید، بستگی دارد. در بسیاری از موارد، مو می‌تواند پس از شروع مداخله، دوباره رشد کند.

مدیریت قند خون

از آنجایی که قند خون بالا با اختلال عروقی، گردش خون ضعیف و عدم تعادل هورمونی مرتبط است، حفظ قند خون در محدوده طبیعی ممکن است به جلوگیری از ریزش مو کمک کند.

محدوده طبیعی قند خون شما به سن، دفعات تجربه افت قند خون (هیپوگلیسمی) و مدت زمان ابتلا به دیابت بستگی دارد.

به طور معمول، قند خون باید پس از ۸ ساعت یا بیشتر ناشتایی ۸۰ تا ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر و دو ساعت پس از صرف غذا کمتر از ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد. این اهداف باید با کمک پزشک شما به صورت فردی تنظیم شوند.

دارو

برخی دارو‌ها نشان داده‌اند که به درمان ریزش مو و کمک به رشد دوباره مو کمک می‌کنند. آکادمی پوست آمریکا دارو‌هایی را فهرست کرده است که می‌توانند برای انواع مختلف ریزش مو مفید باشند. نوع داروی تجویز شده به سن شما و خطرات عوارض جانبی بستگی دارد.

کرم‌ها و تزریقات کورتیکواستروئیدی: تزریق‌ها معمولا برای بزرگسالان و نه کودکان استفاده می‌شوند. کرم‌ها می‌توانند روی نواحی درگیر ریزش مو هم در کودکان و هم در بزرگسالان استفاده شوند. به نظر می‌رسد تزریقات در بزرگسالان موثرتر هستند، در حالی که کرم‌ها در کودکان بهتر عمل می‌کنند.

ماینوکسیدیل: این داروی موضعی به تحریک رشد مو کمک کرده و برای پوست سر، ریش و ابرو‌ها مفید است. این گزینه ممکن است برای کودکان نیز مناسب باشد.

آنترالین: این نوع دیگری از داروی موضعی است که معمولا همراه با ماینوکسیدیل استفاده می‌شود. ممکن است باعث تحریک پوست شود.

اگر ریزش مو بر زندگی روزمره و اعتماد به نفس شما تاثیر گذاشته است، ممکن است بخواهید حداقل تا زمان رشد مجدد موهایتان، استفاده از کلاه گیس را در نظر بگیرید. برخی متخصصان پوست ممکن است پروتز مو را توصیه کنند؛ کلاه گیسی که به صورت سفارشی ساخته می‌شود تا کاملا اندازه و متناسب باشد. گزینه‌های زیادی برای انتخاب وجود دارد.

به پزشک مراجعه کنید

اگر قند خون شما در محدوده هدف قرار دارد و به اعدادی که با تیم پزشکی خود تعیین کرده‌اید، دست یافته‌اید، اما همچنان دچار ریزش مو هستید، با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است دلیل پزشکی یا تغذیه‌ای دیگری برای ریزش موی شما وجود داشته باشد.

نکات کلیدی

ریزش مو می‌تواند نشانه‌ای از دیابت نوع ۱ و نوع ۲ باشد. مدیریت سطح قند خون می‌تواند به پیشگیری از ریزش مو کمک کند. برخی دارو‌ها می‌توانند به درمان ریزش مو و رشد مجدد آن کمک کنند.

اطلاعات موجود در این مطلب تنها برای افزایش آگاهی ارائه شده‌اند و جایگزین مشاوره یا درمان پزشکی نیستند. حتما قبل از هرگونه اقدامی با پزشک مشورت کنید، به ویژه اگر بیماری خاصی دارید یا دارو مصرف می‌کنید.