به گزارش مجله خبری نگار، خراسان جنوبی، سمیه محمدی؛ ۲۶ تیرماه در تقویم کشورمان سالروز تاسیس شورای نگهبان است.
در باب اهمیت نهاد شورای نگهبان همین بیان مقام معظم رهبری بس که میفرمایند " شورای نگهبان عماد ملت و دین و مایه اطمینان و سکینه قلب مومنان است و در حقیقت نبض نظام اسلامی به شمار میرود، وقتی شورای نگهبان مثل همه دورههای گذشته آن قوی و قاطع و دقیق باشد موجب آرامش کسانی میشود که دلشان برای اسلام میتپد و آرزویشان تحقق اهداف اسلامی و شریعت حقه نبویه است"
در واقع شورای نگهبان مهمترین نهاد نظارتی در جمهوری اسلامی ایران که نقش برجستهای هم در صیانت از اسلامیت نظام و پاسداری از جمهوریت نظام دارد.
در چند ماهه اخیر اهمیت شورای نگهبان در انتخابات را دیدیم که نظارت تام در تمامی فرایندهای انتخابات داشته است.
حمید مساح، دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی امروز از بیرجند اظهارداشت: بعد از پیروزی انقلاب در اول اسفندماه سال ۵۸ یعنی تقریبا هفتههای قبل از شروع اولین دوره مجلس شورای اسلامی بنا به تدبیر امام (ره) اولین دوره فقهای شورای نگهبان منصوب شدند.
وی با اشاره به اینکه وظایف تعریف شدهای که برعهده شورای نگهبان نهاده شده است، افزود: یکی از وظایف این شورا مطابقت مصوبات مجلس شورای اسلامی با شرع مقدس بوده که به تبع از آن بعد از انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی در ۲۴ اسفندماه ۵۸ اولین مصوبه مجلس یا اولین فعالیت رسمی مجلس رأی اعتماد به حقوقدانان شورای نگهبان بود.
دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی ادامه داد: اولین دوره حقوقدانان شورای نگهبان بعد از تشکیل مجلس در ۲۶ تیرماه ۵۹ به تصویب مجلس رسید و با این تصویب در این تاریخ اولین دوره فعالیت شورای نگهبان رسمیت یافت و تشکیل شد.
مساح با بیان اینکه سه وظیفه اصلی را قانونگذار برای شورای نگهبان متصور شده است، اضافه کرد: تطبیق مصوبات مجلس از حیث مطابقت با قانون اساسی و شرع مقدس، نظارت بر انتخاباتهای سراسری شامل انتخابات مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرنگان رهبری و ریاست جمهوری و همچنین همه پرسی قانون اساسی و وظیفه خطیر تفسیر قانون اساسی و تفسیر اصول قانون اساسی برعهده این شورای و اعضای آن نهاده شده که هر زمانی و هر نهادی که نیاز داشته باشد اصلی از اصول قانون اساسی تفسیری نسبت به آن دریافت کند باید استعلام از این شورا انجام شود و اعضای شورای نگهبان میتوانند این تفسیر را ارائه کنند.
وی یادآور شد: طبق اصل ۹۴ قانون اساسی کلیه مصوبات مجلس شورای اسلامی باید به شورای نگهبان فرستاده و این شورا ۱۰ روز مهلت دارد برای اولین ارسال تا در طی این زمان اظهارنظر در مورد این مصوبه را انجام دهد و اگر به جهت اشتغالاتی در این مهلت نشود اظهارنظری شود این مهلت به مدت ۱۰ روز دیگر قابل استحصال بوده و قابلیت تمدید دارد.
دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی گفت: چناچه این مصوبات مغایرتی داشته باشد به مجلس عودت داده میشود و دوباره مجلس مصوبه را ارسال میکند و در واقع اعتماد مصوبات مجلس به وجود شورای نگهبان بوده بعنی قانون گذار تدبیری کرده که اگر شورای نگهبانی وجود نداشته باشد مصوبات مجلس شورای اسلامی فاقد وجاهت قانونی خواهد بود.
مساح بیان کرد: اگر مجلس به مصوبه خودش اسرار داشته باشد و شورای نگهبان دلایلی برای رد آن داشته باشد در این حالت مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع داده شده و با حکم رهبر معظم انقلاب و برخی از اعضای حقوقی و حقیقی بنا بر مصلحت نظام مصوبه تعیین و تکلیف میشود.
وی افزود: در قانون اساسی ایران که میراث مترقی از بزرگان نظام همچون شهید بهشتی که نقش اساسای در این امر داشته اند بوده است.
دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی یادآور شد: مطابق با شورای نگهبان نهادهای متناظری در کشورهای دیگر وجود دارد مثلاً در فرانسه شورای قانون اساسی، در آمریکا دیوان عالی آمریکا و در آلمان دادگاه عالی قانون اساسی، در ترکیه شورای عالی انتخابات دادگاه قانون اساسی ترکیه این وظیفه را داردند هر چند اینها نهادهای مشابهای هستند که به جهت کیفیت انتخابات اعضا و تعداد اعضا و عزل و نصبشان تفاوتهایی وجود دارد، اما ماهیت اساسی آنها در مبنا یکی بوده و از جمهوریت و در نظام اسلامی ما اسلامیت هم اضافه میشود.
مساح با بیان اینکه شورای نگهبان نهادی بوده که جایگاهش محکم و جایگاه قانونی مشخصی در قانون اساسی دارد، اضافه کرد: با نگاه به سبقه این شورای میتوانیم ثمرات بسیاری که برای نظام اسلامی داشته را ببینیم.
وی یکی از وظایف اصلی و مهم شورای نگهبان را بحث نظارت بر انتخابات دانست و گفت: این نظارت یک نظارت مؤثر بوده که در تمام مراحل انتخابات جاری بوده و شورای نگهبان باید حضور مؤثر را در تمام مراحل انتخابات داشته باشد.
دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی یادآور شد: در ۱۱ اسفندماه سال گذشته دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و مرحله دوم آن ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ برگزار شد و به تبع آن در پی حادثه تاسف بار بالگرد رئیس جمهور انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری نیز در دو مرحله برگزار شد.
مساح ادامه داد: در خراسان جنوبی در طی ۵ ماه ۵ انتخابات برگزار شد و مردم حداقل چهار بار پای صندوق آمدند و به لحاظ تلاش و پشتیبانی برگزاری این رویداد موثر در بحث جمهوریت قوی بود.
وی بیان کرد: یکی از سالمترین و کم حاشیهترین انتخاباتهایی که هم در حوزه انتخابات مجلس و هم ریاست جمهوری برگزار شده همین انتخاباتهای اخیر بود کمترین شکایت و کمترین حاشیه را در استان داشتهایم.
دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی گفت: خراسان جنوبی تقریباً جزو اولین استانهایی بود که شورای نگهبان تاییدیه حوزههای انتخابیه را اعلام و مردم نماینده خود را در مجلس شناختند و رای آنها در انتخابات ریاست جمهوری نیز تایید شد.
مساح با اشاره به اینکه ناظران شورای نگهبان در استان جمعیت حدود ۷ هزار نفری هستند، افزود: ناظرین شورای نگهبان از اقشار مختلف مردم اعم از کارمند، مشاغل آزاد، دانشجو، خانه دار و سمتهای مختلف در شبکه نظارتی شورای نگهبان در استان حضور دارند و یک شبکهای بوده که صد در صد مردمی هستند.
وی با بیان اینکه در شورای نگهبان بازرسیهای و تمامی امور توسط نیروهای مردمی انجام میشود، گفت: دفاتر و هیأتهای نظارتی در سطح استان به عنوان هماهنگ کننده و سازماندهی دهنده کار را برعهده دارند، اما اصل کار نظارت بر انتخابات صرفاً در همه جای کشور توسط اقشار مختلف شبکه نظارتی شورای نگهبان انجام میگیرد که ظرفیت بسیار ارزندهای بوده که میتواند موجب اعتمادبخشی انتخابات شده و سلامت و صیانت از آرای مردمی به این شکل تضمین شده است.
دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی اضافه کرد: در تمامی شهرستانهای استان دفتر نظارت و بازرسی انتخابات فعال بوده و این دفاتر در طول سال برای پویایی و فعال نگه داشتن شبکه نظارتی شورای نگهبان برنامههای آموزشی، بصیرتی، مسابقات فرهنگی و مسائل مختلف انجام میدهند.
مساح بیان داشت: ناظران به شکل خودجوش و مردمی این برنامهها برگزار میشود و خوشبختانه شاهد هستیم که ظرفیتهای خوبی از این کانال جذب شده است.
وی با اشاره به اینکه تغییری در قانون انتخابات شوراها انجام شد، تصریح کرد: آخرین مصوبه مجلس گذشته این بود که دوره بعدی انتخابات شوراها که دوره هفتم آن بوده به صورت سه ساله انتخاب میشوند که همزمانی آنها با انتخابات ریاست جمهوری نظم خود را حفظ کند.
دبیر هیأت نظارت بر انتخابات خراسان جنوبی خاطرنشان کرد: طبق قانون نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا با شورای نگهبان نبوده و با هیأت نظارتی بوده که از طرف مجلس شورای اسلامی منصوب خواهند شد، اما نظارت بر انتخابات میان دورهای خبرگان رهبری همچنان از وظایف شورای نگهبان بوده و شبکه نظارت این شورای پای این کار خواهند بود.